یکی ازموثرترین عوامل تخریب آبشکن ها آبشستگی موضعی اطراف آنها است.یکی از روش های کنترل آبشستگی در اطراف آبشکن استفاده از سنگ چین است.دراین مطالعه به منظور بررسی تاثیرطول آبشکن برپایداری سنگ چین دراطراف آن،آزمایش هایی دریک فلوم آزمایشگاهی باقوس180درجه ازجنس پلکسی گلاس انجام پذیرفت.دراین تحقیق باقراردادن طول های مختلف آبشکن به همراه سنگ جین دراطراف آن آزمایش هایی انجام شد.آزمایش ها با استفاده ازسنگ چین هایی که دارای سه نوع چگالی های مختلف و با قطرهای متفاوت دریک دبی ثابت درحالت آب زلال انجام شد. درهرآزمایش عمق جریان درشرایط آستانه حرکت وآستانه شکست اندازه گیری و سپس بااستفاده ازداده های بدست آمده روابط موردنظرمحاسبه گردید.نتایج تحقیق نشان داد طول آبشکن بر پایداری سنگ چین ها تاثیر دارد و با افزایش طول آبشکن پایداری سنگ چین ها در هر دو حالت آستانه حرکت و شکست کاهش می یابد. تفاصيل المقالة

Every year a large number of bridges flooding in the river just when they most need them there destroy all born. Carried out. In this study, the four fulcrum forms a semi-circular, trapezoidal, rectangular edges rounded rectangle 90 degrees at 70 degrees in Sagittarius with four different discharges depth of constant scouring around the abutment in pure water were examined. For material of flume natural sand with uniform grain size was 1.59. The results showed support by forming a semi-circular and rectangle 90 degrees was significantly minimum and maximum the scour hole around them. In all abutments with increasing Froude number, scour around them also increased. تفاصيل المقالة

با احداث پل در مسیر رودخانه، معمولآ عرض طبیعی جریان کاهش یافته و مانعی در برابر جریان به وجود آمده و عمق آب در بالادست پل افزایش می یابد. این افزایش عمق را فراآب می نامند. به منظور بررسی عملکرد پایه پل مستطیلی با ابتدا و انتهای تیز گوشه بر فراآب بالادست آن در قوس 180 درجه، آزمایش هایی انجام شد. برای این منظور در یک کانال مستطیلی آزمایشگاهی از جنس پلکسی گلاس با قوس 180 درجه دارای بستر ثابت در شرایط آب زلال، آزمایش هایی انجام شد. در این تحقیق با قرار دادن یک پایه مستطیلی از جنس پلکسی گلاس در محور مرکزی کانال، اقدام به یک سری آزمایش ها شد. آزمایش ها با چهار ضریب تنگ شدگی، دو نسبت طول به عرض و در دبی های مختلف انجام شد. در هر آزمایش دبی کانال اصلی و عمق آب در بالادست پایه در دو نقطه اندازه گیری شد. نتایج این تحقیق نشان داد وجود پایه در مسیر جریان آب باعث بالا آمدگی عمق جریان در بالادست آن می گردد. همچنین عدد فرود با فراآب رابطه مستقیم و با ضریب تنگ شدگی رابطه معکوس دارد. نتایج نشان داد با افزایش نسبت طول به عرض، فراآب افزایش می یابد. تفاصيل المقالة

روش آبگیری از کف یکی از کارآمد ترین و مطمئن ترین راه های آبگیری از رودخانه های کوهستانی و کوهپایه ای با شیب تند و رسوبات درشت دانه است. یکی از اشکال آبگیر کفی، کف مشبک با میله های توری شکل می باشد که از نظر سازه ای عملکرد بهتری در مقابل نیروهای اعمال شده نشان می دهد. از مهمترین اهداف جریان بر روی آبگیر کفی، تعیین مقدار دبی انحرافی است. این تحقیق به بررسی اثر عدد فرود بر ضریب تخلیه پرداخته است. برای انجام آزمایش ها از یک مدل فیزیکی به طول 13 متر، با عرض 50 و ارتفاع 60سانتی متر استفاده شد. برای محاسبه دبی انحرافی، یک کانال فرعی به فاصله 8 متری از کانال اصلی به طول 3/2 متر، با عرض و ارتفاع 50 سانتی متر در زیر کانال اصلی ساخته شد. در این تحقیق یک شبکه میله ای متقاطع با فضای عبوری 25، 30، 35 و40 درصد با چهار عدد فرود مورد آزمایش قرار گرفت. نتایج این تحقیق نشان داد در کلیه دبی ها، با افزایش درصد فضای عبوری در شبکه آبگیر، ضریب تخلیه آبگیر کاهش می یابد. همچنین در کلیه درصد فضای عبوری، با افزایش عمق جریان در بالادست شبکه، ضریب تخلیه آبگیر افزایش می یابد. تفاصيل المقالة

Scouring around the bridge piers is one of the main reasons for the destruction of bridges. One of the methods to reduce scouring around the bridge piers is installing a protective collar on the base. For this purpose, to investigate the effect of the collar, a series of experiments in a laboratory flume with an bend of 180 degrees and a central radius of 2.8 meters and a width of 0.6 meters with R / B = 4 was made of Plexiglas. In this research, by placing a base with a diameter of 5 cm with different collars of relative length upstream and downstream 0.4, 0.6, 0.8 and 1 in the position of 70 ° bend with a constant flow of 16 liters Per second and a constant depth of 10 cm. The scouring phenomenon around the base in the state of clear water was investigated. Natural sand with uniform granulation with Dm = 2 mm and uniformity coefficient of 1.8 was used for canal floor. The results of this study showed. Increasing the relative length of the collar upstream and downstream significantly reduces the amount of local scour around the base and also the highest and lowest percentage of reduction in scour depth around the collar with the relative length of upstream and downstream, respectively, 68 and 12 has been achieved. تفاصيل المقالة

Investigating the features and flow behavior and related component is one of the complex phenomena that make using of software inevitable. The rivers carry sediment content along with water which is created by erosion of riverbed sediment and erosion caused by rainfall or surface runoff flowing over the catchment area. If the action of river dewatering occurs, the entry of sediment into the intake would make new challenges due to the sedimentation. In particular, these factors are valuable for Meander Rivers which have unsteady flow patterns. There are three general approaches to study this process. numerical model was used in this study due to the lower costs compared to existing methods and expediting the process of result obtaining, the model can also be applied to other similar cases to obtain feedbacks resulting from changes in different components that affect the phenomenon under study conditions and evaluate different functions. In this study, simulation of the discharge and sedimentation input into these intakes was investigated to evaluate the hydraulic conditions of flow and sedimentation in the intake with different angles of 30, 45, 60, 75 and 90 by different location (25, 40, 55 and 70) using CCHE2D numerical model that has a sinusoidal-like turn is analyzed. Besides, variation of parameters like velocity, Froude number, shear stress, river bed elevation and total sediment deposits of the river are calculated and discussed. The impact of these different angles on Hydraulic flow was studied. The results of these tests indicated that intake with 90-degree angle and 70 of arc can improve the flow patterns at the inlet. This can overcome sedimentation problems and water shortages in some seasons. تفاصيل المقالة

پل از جمله مهمترین سازه های رودخانه ای است که در راهسازی از اهمیت زیادی برخوردار می باشد. وقوع آبشستگی در اطراف پایۀ پل در مسیرهای قوسی یکی از عمده ترین دلایل تخریب پل ها است. از جمله روش های مهار کردن آبشستگی در اطراف پایۀ پل استفاده از سنگ چین می باشد. یکی از روش های افزایش پایداری سنگ چین در اطراف پایه های پل، ایجاد زبری در بدنۀ آن است. در این مطالعه، به منظور بررسی پایداری سنگ چین ها در اطراف پایۀ پل، آزمایش هایی در یک نهر پایه دار آزمایشگاهی از جنس پلاکسی گلاس با قوس 180 درجه انجام پذیرفت. در این تحقیق، با قرار دادن دو پایۀ استوانه ای به طور جداگانه با بدنۀ صاف و زبر به همراه سنگ چین در اطراف آنها، اقدام به یک گروه آزمایش شد. آزمایش ها با استفاده از دو نوع چگالی نسبی سنگ چین و با چهار قطر متفاوت در بده ثابت، در حالت آب زلال انجام گرفت. در هر آزمایش عمق جریان در شرایط آستانۀ شکست اندازه گیری شد، سپس با استفاده از داده های بدست آمده عدد پایداری محاسبه گردید. نتایج این تحقیق نشان دادند که پایداری سنگ چین ها در اطراف پایۀ استوانه ای به دو عامل عدد فرود در آستانۀ شکست و قطر نسبی سنگ چین ها وابسته است. همچنین، در شرایط یکسان، وجود زبری در پایۀ استوانه ای در قوس باعث افزایش پایداری سنگ چین ها در اطراف پایۀ استوانه ای می شود. تفاصيل المقالة

در این تحقیق به منظور بررسی عملکرد فاصله صفحات مستغرق در انتقال رسوب به دهانه آبگیر در قوس 180 درجه، آزمایش هایی با مدل فیزیکی انجام شد. برای این منظور در یک کانال مستطیلی آزمایشگاهی از جنس پلکسی گلاس با قوس 180 درجه دارای بستر رسوبی در شرایط آب زلال، آزمایش هایی انجام شد. در این تحقیق با قرار دادن دو ردیف صفحه از جنس پلکسی گلاس در جلوی دهانه آبگیر جانبی اقدام به یک سری آزمایش ها شد. آزمایش ها با استفاده از دو ردیف صفحه موازی با چهار فاصله در دبی های مختلف و دو شرایط بدون صفحه و با صفحه انجام شد. در هر آزمایش دبی کانال اصلی و انحرافی و همچنین دبی رسوب انحرافی و عبوری اندازه گیری گردید. نتایج این تحقیق نشان داد عملکرد صفحات مستغرق موازی در منحرف کردن مسیر حرکت رسوبات به فاصله صفحات بستگی دارد و عملکرد مناسب در کاهش انتقال رسوب به دهانه آبگیر در ارتفاع نسبی 32/0 برابر 34 درصد مشاهده گردید. همچنین نسبت آبگیری با نسبت رسوب ورودی به آبگیر نسبت مستقیم دارد و با افزایش نسبت آبگیری در کلیه فواصل صفحات، نسبت رسوب ورودی به آبگیر افزایش می یابد. تفاصيل المقالة

به‌ کارگیری پرتابه‌های جامی شکل در سدها، که جزء مستهلک‌کننده‌های جریان به‌صورت عمودی هستند، موجب استهلاک کارمایه ناشی از عبور سیلاب می شود. از این سازه به منظور کاهش هزینه‌ها در مقایسه با سایر مستهلک‌کننده‌های کارمایه استفاده می‌شود. برخورد افشانه آب با بستر منجر به ایجاد چاله‌ی آبشستگی شده ،که این امر می‌تواند پایداری سد و سازه‌های مرتبط را به خطر بیاندازد. در تحقیق حاضر، پدیده‌ی آبشستگی پائین‌دست یک پرتابه‌ی جامی شکل در شرایط آزاد، و همچنین در شرایط وجود دندانه مستطیلی و مثلثی در پایاب با فواصل چیدمان مختلف در 9 بده، و مجموعاً 45 آزمایش، بررسی شد. نتایج نشان دادند که وجود دندانه‌های جام اثر زیادی بر گستره و عمق آبشستگی می‌گذارد، بدین ‌ترتیب که پرتابه‌ی جامی شکل با دندانه‌های مستطیلی یک در میان نسبت به حالت بدون دندانه حدود 13 درصد کاهش آبشستگی را سبب می‌شود. همچنین، حداکثر عمق آبشستگی در حالت جام با دندانه‌های مستطیلی یک در میان در بازه‌ی مطلوب تر از مابقی نمونه‌های آزمایشگاهی‌ به‌وقوع می‌پیوندد. سپس نتایج حاصل با تعدادی از رابطه‌های تجربی مقایسه شده و مشخص گردید که رابطه‌ی مارتینز B نتایج نزدیکتری را به مقادیر واقعی به‌دست می‌دهند. تفاصيل المقالة

در این مطالعه به منظور بررسی اثر قطر لوله مستغرق در کنترل آبشستگی، آزمایش هائی در یک فلوم آزمایشگاهی در مسیر مستقیم انجام گرفت. در این تحقیق با قرار دادن یک لوله استوانه ای به همراه تیغه در زیر آن در دو حالت با وجود تیغه و بدون تیغه در زیر آنها اقدام به انجام یک سری آزمایش گردید. آزمایش ها با استفاده از چهار قطر مختلف لوله، چهار طول تیغه، پنج مکان قرارگیری بصورت افقی در زیر لوله در یک شدت جریان ثابت در حالت آب زلال انجام شد.در انتهای هر آزمایش طول و عمق آبشستگی در زیر لوله اندازه گیری شد.نتایج این تحقیق نشان داد در کلیه شرایط، مکان قرارگیری تیغه در زیر لوله و افزایش قطر لوله عامل موثر در اندازه عمق آبشستگی در اطراف آن می باشد. همچنین در کلیه شرایط استفاده از تیغه طولی در مقایسه با حالت بدون تیغه، باعث افزایش درصد کاهش عمق آبشستگی در اطراف لوله مستغرق می شود. بطوریکه در قطر 1/3 سانتی‎متر استفاده از تیغه با طول 2/5سانتی‎متر و محل قرارگیری تیغه از مرکز لوله به پایین دست بطور متوسط باعث کاهش عمق آبشستگی در حدود ۷۰ درصد نسبت به حالت بدون تیغه می‎شود. تفاصيل المقالة

مقدمه: سرریزهای زیگزاگی سازه‌هایی هستند که برای انتقال جریان‌های بزرگ در هدهای کم، طراحی می‌شوند. به عبارت دیگر، سرریزهای زیگزاکی نوع خاصی از سرریز غیرخطی بوده که به‌عنوان یک گزینه اقتصادی و فنی جهت کنترل جریان مورد استفاده قرار می‌گیرند. کاربری آنها زمانی است که افزایش ظرفیت سرریز از طریق افزایش عرض سرریز به‌دلیل شرایط توپوگرافی میسر نمی‌باشد
روش­: این نوع سرریزها ظرفیت تخلیه دبی بسیار بالایی دارند. با توجه به افزایش طول موثر و به دنبال آن افزایش راندمان تخلیه در این گونه سرریزها می­توان از آن­ها در سرریز سدها و یا سازه­های تنظیم آب استفاده نمود. با توجه به اینکه تاکنون در خصوص بررسی ضریب دبی سرریز در حالت پلان قوسی مطالعات جامعی انجام نشده است لذا در این تحقیق  مطالعاتی بر روی سرریزهای کنگره ای قوسی ذوزنقه‌ای با شعاع قوس و طول سیکل متفاوت انجام شد. آزمایشات متعددی با استفاده از روش مدل‌سازی فیزیکی جهت بررسی تاثیر نسبت عرض دماغه سیکل‌های کناری سرریز به عرض دماغه سیکل میانی (w2/w1) نسبت شعاع قوس به عرض سیکل میانی (R/w1) و نسبت طول سیکل سرریز به عرض سیکل میانی (B/w1) بر ضریب دبی سرریز، انجام گردید.
یافته­ها و نتیجه‌گیری: این آزمایشات نشان دادند با کاهش نسبت عرض دماغه سیکل‌های سرریز (w2/w1)، ضریب دبی روند افزایشی تا 33 % از خود نشان می‌دهد. تفاصيل المقالة

مقدمه: مسئله آبشستگی یکی از مهمترین مسائل در بحث مهندسی رودخانه می­باشد. سالانه تعداد بسیار زیادی از پل­ها در سراسر جهان تخریب می‌شوند که عمدتا به دلیل عدم در نظر نگرفتن نقش هیدرولیکی در طراحی آنها می­باشد. از جمله روش‌های کنترل و کاهش آبشستگی موضعی می‌توان از استفاده از زبری‌ها، طوق، صفحات مستغرق و شمع‌های حفاظتی نام برد. در پژوهش حاضر به بررسی تأثیر شمع‌های حفاظتی در کنترل و کاهش آبشستگی در اطراف پایه‌ی دوکی پرداخته شده است. روش­: برای انجام این پژوهش آزمایشگاهی، از فلومی با مقطع مستطیلی به عرض و ارتفاع 5/0 و 6/0 متر و از جنس پلکسی­گلاس در دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز استفاده شده است. آزمایش‌ها با نصب 5 شمع با زاویه­های مختلف و فاصله نسبی مختلف انجام شد. آزمایش‌ها شامل 36 آزمایش با نصب شمع و 4 آزمایش شاهد بدون شمع می‌باشد. مجموعا" 40 آزمایش­ انجام شد. یافته‌ها و نتیجه­گیری: نتیجه­های پژوهش آزمایش‌ها نشان دادند با نصب 5 شمع با زاویه‌ی 30 درجه و با فاصله نسبی 5/0 (L/D)=، شاهد 20% کاهش آبشستگی نسبت به پایه‌ی دوکی بدون شمع می‌باشد. این کاهش آبشستگی به دلیل منتقل شدن رسوبات اطراف شمع به سمت پایه ی و جمع شدن رسوبات در وسط شمع­ها و جلوی پایه‌ی دوکی می­باشد. دلیل دیگر، تغییر رژیم جریان و کاهش سرعت و گردابه در جلوی پایه ی­ دوکی می­باشد که این نیز به نوبه خود باعث کاهش آبشستگی شده است. همچنین افزایش سرعت نسبی (V/Vc) (سرعت جریان به سرعت بحرانی) از 54/0 به 95/0 به‌طور متوسط باعث افزایش آبشستگی به میزان 4/165% شده است. تفاصيل المقالة