با مشخص شدن نقش مهم دشمنان طبیعی در کنترل آفات و توسعه‌ به‌ کارگیری آن ‌ها انتظار می ‌رود که توجه خاصی اثرات نامطلوب آفت ‌کش ‌ها بر دشمنان طبیعی به ویژه حذف و یا کاهش فعالیت آن ها صورت گیرد. در بین تمام دشمنان طبیعی شناخته‌ شده در دنیا زنبورهای تریکوگراما ازنظر کارایی، فناوری تولید انبوه، وسعت کاربرد، سازگاری در اقلیم ‌های مختلف و قابلیت پرورش روی میزبان واسط دارای اهمیت ویژه‌ ای هستند. در این تحقیق تاثیر دزهای 1000، 750، 500 و 250 پی پی ام از فرمولاسیون تجاری حشره‌ کش ‌های ایندوکساکارب، تیودیکارب و تلفیقی از هر دو بر مرگ ‌و میر زنبورTrichogramma brassicae Bezdenko، در شرایط آزمایشگاه (دمای 1±25 درجه سلسیوس، رطوبت نسبی 10±70 درصد و دوره‌ نوری 16 ﺳﺎﻋﺖ روشنایی به 8 ساعت ﺗﺎرﯾﮑﯽ) ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ. نتایج نشان دادند که هر کدام از حشره‌ کش ‌ها و تلفیق هر دو در مقایسه با شاهد (آب) موجب افزایش معنی ‌ دار مرگ ‌و میر شدند و با افزایش دز، اثرات کشنده آن ‌ها شدید تر شد. بر این اساس حشره‌ کش ایندوکساکارب کمترین درصد تلفات را موجب شد که از این نظر با دو تیمار دیگر اختلاف معنی ‌ دار داشت. در بالاترین غلظت در زمان ‌های 24، 48 و 72 ساعت، درصد تلفات زنبور در اثر ایندوکساکارب به ترتیب 6/29، 30 و 56/55 درصد، برای تیودیکارب 33/33، 48/81 و 30/96 درصد و میزان تلفات ناشی از تلفیق دو حشره‌ کش 67/56، 3/96 و 100 درصد محاسبه شد. مقایسه‌ اﺛﺮات دو حشره‌ کش و تلفیق هر دو ﻧﺸﺎن داد ﮐﻪ ﺑﯿﻦ مرگ‌ و میر ﻧﺎﺷﯽ از تلفیق دو حشره‌ کش اﯾﻨﺪوﮐﺴﺎﮐﺎرب و تیودیکارب و حشره‌ کش تیودیکارب به تنهایی اﺧﺘﻼف معنی ‌دار وﺟﻮد ﻧﺪاﺷﺖ اما با حشره‌ کش ایندوکساکارب اختلاف معنی‌ دار مشاهده شد. با توجه به نتایج به‌ دست‌ آمده، حشره‌ کش ایندوکساکارب کمترین میزان مرگ ‌و میر در کاربرد مستقیم بر زﻧﺒﻮر brassicae T. داشته است. تفاصيل المقالة