در این مطالعه آب های حوزه مرکزی و غرب استان هرمزگان در خلیج فارس(حدفاصل بین جنوب جزیره قشم تا جزیره هندورابی)، جهت مطالعه جوامع ایکتیوپلانکتونی مورد بررسی واقع شد. بدین منظور10 ترانسکت با فواصل طولی 10 مایل در نظر گرفته شد و هر ترانسکت به 3 ایستگاه شامل خطوط ساحلی تا عمق 10، 10 تا 20 و20 تا 30 متر تقسیم و نمونه برداری ازایستگاه های دو(20- 10متر) هر ترانسکت به صورت فصلی از فروردین لغایت اسفند ماه سال 86 صورت پذیرفت. جهت نمونه برداری، از ابزارتور دوقلو بونگو با اندازه چشمه 500 میکرون استفاده شد. در طی این بررسی ایکتیوپلانکتون های متعلق به هفت خانواده شانک ماهیان، گاوماهیان، شوریده ماهیان، شگ ماهیان، کفشک ماهیان، کفال ماهیان و Bregmacerotidae شناسایی شد. نتایج حاصل از آزمون آنالیز واریانس یک طرفه تست توکی در سطح 95 درصد نشان داد فراوانی ایکتیوپلانکتون ها در دو حوزه غرب استان( حوزه بندر لنگه تا بندر حسینه و حوزه جزیره کیش) با حوزه مرکزی( حوزه جزیره قشم) دارای اختلاف معنی داری بوده (05/0P<)، اما بین دو حوزه بندر لنگه تا بندر حسینه و حوزه جزیره کیش در غرب استان تفاوت معنی داری مشاهده نشد(05/0p>). نتایج حاصل از همین آزمون، نشان دهنده اختلاف معنی داری بین فراوانی ایکتیوپلانکتون های مشاهده شده دربرخی فصول و ترانسکت ها نسبت به یکدیگر می باشد(05/0p<). هر چند که حضور این جوامع در منطقه مورد بررسی دارای نوساناتی بوده، آب های ساحلی استان درمناطق مورد بررسی، جهت استقرار زیستگاه های مصنوعی به منظور تجمع لارو ماهیان مناسب نتیجه گیری شد. تفاصيل المقالة

ماهی طلال با نام علمی Rastrelliger kanagurtta متعلق به خانواده Scombridae از جمله ماهیان استخوانی، با ارزش اقتصادی بالا در جنوب ایران محسوب می شود. تحقیق بر روی تغذیه این ماهی در سال 89 در محدوده آب های ساحلی شهرستان بندرعباس صورت پذیرفت. تغییرات میزان محتویات معده در گروه های طولی مختلف، شاخص خالی بودن معده(CV)، شاخص پری معده(FI)، ترجیح غذایی(FP)، شاخص معدی (GSI) و درصد فراوانی اقلام مشاهده شده در 181 عدد ماهی در طول دوره، مورد بررسی قرار گرفت. دامنه تغییرات طولی این ماهی ها بین 175 تا 285 میلیمتر بود. این ماهی ها با دارا بودن میانگین طول نسبی روده (RLG) (272/0± 906/1)، زئوپلانکتون خوار بوده و تغییرات شاخص خالی بودن معده نشان از پرخور بودن آنها دارد. پاروپایان (کوپه پودا) با میانگین 91/10 درصد در محتویات معده به عنوان غذای ترجیحی و دوکفه ای ها با 20/9 درصد به عنوان غذای دوم این گونه محسوب می شوند. تغییرات شاخص معدی(GaSI)، ضریب چاقی(KF) و شاخص پری معده (FI) بطور ماهانه محاسبه و بالاترین میزان به ترتیب (58/0) در دی ماه،(1121) آبان ماه و(100) در طول دوره مطالعه مشاهده گردید. تفاصيل المقالة

به منظور مطالعه فاکتورهای فیزیکی و شیمیایی آب جهت انتخاب بهترین محل برای نصب زیستگاه های مصنوعی در آب های حوضه مرکزی، بندر لنگه و غرب استان هرمزگان، منطقه حد فاصل بین جنوب جزیره قشم تا جزیره هندورابی به ده ترانسکت(Transect) ده مایلی، و هر یک ازآنها به 3 زیرترانسکت(Sub transect)(خطوط ساحلی تا عمق 10متر، 20-10 مترو20تا 30 متر) عرضی تقسیم شد. در این مطالعه از دو شناور تحقیقاتی متعلق به پژوهشکده اکولوژی خلیج فارس و دریای عمان و ایستگاه تحقیقات نرم تنان خلیج فارس استفاده گردید. نمونه برداری ها توسط دستگاه CTD، به صورت فصلی بوده و روش نمونه برداری تصادفی ساده جهت این تحقیق برگزیده شد. نتایج حاصل ازآزمون آنالیز واریانس یک طرفه تست توکی درسطح اعتماد 95 درصددرخصوص مقایسه میانگین دمای آب، شوری، اکسیژن اشباع، اکسیژن محلول، کلروفیلa وکدورت در چهار فصل نشان دهنده اختلاف معنی داری در ترانسکت های مورد بررسی می باشد (05/0P<). اما نتایج حاصل ازهمین آزمون برای فاکتورهای بررسی شده فوق الذکر نشان دهنده اختلاف معنی داری برای آنها درلایه های عمقی(ایستگاه های یک، دو و سه در هرترانسکت) مورد بررسی نبوده(05/0p>). به علاوه نتایج حاصل ازهمین آزمون در همین سطح آماری مورد بررسی نشان دهنده اختلاف معنی داری برای برخی از این فاکتورها درسه حوضه جنوب جزیره قشم، حوضه شهرستان بندرلنگه وحوضه بندرحسینه تا جزیره هندورابی می باشد(05/0p<). از بین اختلافات مشاهده شده درحوضه جنوب جزیره قشم می توان به اختلاف بین کدورت در ترانسکت بندر مسن با سه ترانسکت دیگر این حوضه اختلاف معنی داری مشاهده شده(05/0P<)، اما سایر شاخص های مورد بررسی در این حوضه احتلافی با یکدیگر نداشتند(05/0p>). براساس فاکتورهای مورد بررسی اولویت ترانسکت های اسکله بهمن، جزیره هنگام، بندر صلخ و جزیره هندورابی خوب و این شاخص برای سایر ترانسکت ها جهت استقرار زیستگاه های مصنوعی متوسط به دست آمد. . تفاصيل المقالة

گل خورک یال دار (Boleophthalmus dussumieri, Valenciennes, 1837) از ماهیان شاخص در مناطق گلی جزر و مدی می باشد. نمونه برداری از 1461 ماهی با استفاده از دست صورت گرفت، ویژگی های تولید مثلی و جمعیتی این ماهی بصورت ماهانه از مهر1387 تا شهریور1388 به مدت 12 ماه مورد مطالعه قرارگرفت. میانگین طول این ماهی 6/3±7/14، حداقل و حداکثر طول کل به ترتیب 8/4 و 5/23 سانتی متر ثبت شدند. پارامترهای رشد ∞L وK برای این گونه به ترتیب5/24 سانتی متر و47/0(در سال) تخمین زده شدند. to این ماهی برابر با 37/0- و بیشینه سن آن 6 سال محاسبه شد. معادله رشد وان برتالانفی آن ((37/0-)- t)47/0-)exp-1)5/24= L(t)بدست آمد. در مجموع پنج گروه همزاد طولی با میانگین 63/6، 64/9، 6/14، 57/18و 72/20 سانتی متر در طی یک سال تشخیص داده شد، به علاوه بیشینه بازگشت شیلاتی این ماهی درخرداد ماه و به میزان 3/21 درصد بود. مرگ و میر طبیعی (M) گل خورک یال دار 15/1 (در سال) تعیین گردید. اوج رسیدگی جنسی برای گل خورک یال دار در فرودین ماه بدست آمد. نسبت جنسی ماده : نر به صورت 54/1:0 محاسبه شد و آزمون مربع کای اختلاف معنی داری را نشان داد (05/0>P). مقدار LM50 بر اساس طول کل، 5/13 سانتی متر بدست آمد. میانگین هم آوری مطلق، 1031±3952و هم‌آوری نسبی36±146عدد تخم برآورد گردید. رابطه طول کل- وزن کل برای گل خورک یال دار به صورت 3963/2 L027/0W= به دست آمد، آزمون t بیانگر رشد ایزومتریک این ماهی می باشد. نتایج بیانگر آنست که جمعیت این ماهی در شرایط مطلوبی قرار دارد. تفاصيل المقالة

در این تحقیق ماهی سنگسر معمولی (Pomadasys kaakan) از شهریور 1381 تا آذرماه 1382 مورد بررسی قرار گرفتند. در طی 15 ماه بررسی، جمعاً 477 ماهی سنگسر معمولی جمع آوری شد. و تغذیه آن مورد بررسی قرار گرفت. شاخص خالی بودن معده (CV) در کل نمونه‌ها محاسبه گشت و مقدار 69/75 بدست آمد. همچنین ترجیح غذایی (FP) برای هر نوع غذا محاسبه گشت که به ترتیب برای خرچنگ، میگو، سایر سخت پوستان، ماهی، خیار دریایی، ماهی مرکب و هشت پا برابر 8/39 ، 07/7 ، 4/27 ، 58/18 ،4/4 ،77/1 و 88/0 بود. نتایج نشان داد که سنگسر معمولی از ماهیان کم خور بودند. و غذای مصرفی اصلی سنگسر معمولی را سخت پوستان بخصوص خرچنگ و غذای جانشینی آن را میگو و ماهی تشکیل می‌دادند. غذای تصادفی این ماهی شامل ماهی مرکب، خیار دریایی و هشت‌پا بود. تفاصيل المقالة

ماهی گوازیم دم رشته ای (Nemipterus japonicus) یکی ازگونه های مهم تجاری ماهیان در آب های خلیج فارس می باشد. از صید شناور های تجاری از مهر1384 تا مرداد 1385 اقدام به نمونه برداری گردید. نتایج نشان داد که ستاره دریایی شکننده با 31 درصد بیشترین میزان را در رژیم غذایی این ماهی داشته، در حالی که خرچنگ ریز (19درصد)، ماهی هضم شده(19درصد) و بادام شکلان (15درصد) رتبه های بعدی را بخود اختصاص داده اند. در طبقه طولی کمتر از 14 سانتی متر ستاره دریایی شکننده (50 درصد)، در طبقه طولی 15-20 سانتی متر خرچنگ ریز (6/24درصد) ، در طبقه طولی 21-26 سانتی متر ماهی هضم شده (5/18 درصد) و در طبقه طولی بیشتر از 26 سانتی متر ستاره دریایی شکننده (50 درصد) محتویات معده را به خود اختصاص داده اند. شاخص خالی بودن معده این ماهی برابر با 53 درصد محاسبه شد،که این ماهی را در زمره ماهیان با تغذیه متوسط قرار می دهد. ترجیح غذایی این ماهی برای ستاره دریایی (45درصد)، برای خرچنگ ریز(37درصد)، برای بادام شکلان(33درصد)، برای عقربک ماهی(28درصد) و برای میگو و موتو ماهی کمتر از 10 درصد بدست آمد. بررسی فصلی ترکیب غذایی این ماهی نشان داد که در فصل پاییز 1384، خرچنگ ریز(5/38 درصد)، و ستاره دریایی شکننده در تابستان 1385 ( 3/45 درصد) و زمستان 1384 (6/44 درصد)، بیشترین سهم را محتویات معده این ماهی داشته اند. تفاصيل المقالة

این تحقیق به منظور بررسی وضعیت صید مشتاهای ساحلی شهر بندر عباس از مهر تا اسفند 1392 انجام شد. جامعه آماری شامل 54 دستگاه مشتا بود و نمونه برداری تصادفی بصورت ماهانه از 9 مشتای ناحیه ساحلی بندرعباس شامل 3 مشتا از هر کدام از مناطق نخل ناخدا، خواجه عطا و سورو صورت گرفت. نتایج این بررسی نشان داد که در مجموع 66 گونه و 54 جنس، متعلق به 45 خانواده از ماهیان توسط مشتا ها صید می شوند که از این بین، منطقه نخل ناخدا 39 گونه، 35 جنس و 31 خانواده، منطقه خواجه عطا 42 گونه،40 جنس و 37 خانواده، منطقه سورو 34 گونه، 28 جنس و 26 خانواده را دارا بودند. در منطقه نخل ناخدا، گواف رشته دار (7/39 درصد)، کالرماهیان (8/10 درصد) و خرچنگ ها (5/9 درصد) در منطقه خواجه عطا، گواف رشته دار (5/38 درصد)، گاریز(9/20 درصد) و ساردین سند (1/5 درصد)، در منطقه سورو، ساردین سفید (4/56 درصد)، چغوک رشته دار(1/7 درصد) و خامه ماهی (4/6 درصد) از ترکیب صید را به خود اختصاص داده بودند. به منظور تحلیل وضعیت اقتصادی – اجتماعی جامعه صیادی مشتاداران شهر بندرعباس از مصاحبه و پرسشنامه استفاده شد که در آن شرایط اقتصادی و اجتماعی 20 نفر از جامعه مشتاداران بندرعباس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. در این تحقیق معلوم شده که سابقه استقرار قدیمی ترین مشتا مربوط به 40 سال قبل و جدید ترین آنها 12 سال سابقه دارد و بررسی میزان سواد جامعه مشتاداران نشان داد که فقط 30 در صد فاقد سواد می باشند. 47 درصد از مشتاداران اظهار داشتند که مشتای آنها موروثی می باشد، 16 درصد نیز مشتای خود را خریداری کرده اند و 37 درصد نیز اظهار داشتند که مالکیت مشارکتی در مشتا دارند. بر اساس این نظر سنجی مهم ترین دغدغه مشتاداران کاهش صید و افزایش هزینه ها می باشد، هم چنین درآمد حاصل از صید مشتا قابل ملاحظه نمی باشد و در اشتغال جوانان به عنوان یک شغل نقش بسیار کمی دارد. تفاصيل المقالة