هدف: هدف پژوهش، بررسی وضعیت فعلی مدیریت کلان داده در کتابخانه های عمومی وابسته به نهاد کتابخانه های عمومی کشور و مقایسه آن با وضعیت مطلوب در آینده است. روش‌ شناسی: این پژوهش از نوع پیمایشی تحلیلی است. جامعه آماری متشکل از 77 تن از کارشناسان فناوری اطلاعات، مدیران ستاد ی و استانی و کتابداران هستند که به روش خوشه ای و نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شده اند. پرسشنامه ازلحاظ دو ضریب نسبی روایی محتوی (CVR) و شاخص روایی محتوی (CVI) مورد تایید قرار گرفت و پایایی پرسشنامه نیز بر اساس ضریب آلفای کرونباخ 86 %محاسبه شد. نتایج: کتابخانه های عمومی فعلی هوشمند نیستند(با میانگین 25/1) و فاقد سرعت آماده سازی وپردازش داده های موردنیاز(با میانگین 92/1)هستند . ازکلان داده های موجوددرشبکه‌های اجتماعی برای تجزیه وتحلیل تمایلات کاربران (با میانگین 22/1) استفاده نمی کنند . فقط زمینه راه اندازی وتقویت شبکه کتابخانه ها به میزان اندکی(با میانگین 08/2) فراهم است. در حالیکه کاربردکلان داده باعث دسترسی سریعتربه حجم زیادی ازداده ها (با میانگین 84/4) و افزایش کیفیت اطلاع رسانی وهدفمند شدن آن( میانگین 81/4) دروضعیت آیند می شود به شرط آنکه زیرساخت لازم جهت یکپارچه سازی اطلاعات واتصال کتابخانه ها(با میانگین 77/4) فراهم شود . نتیجه گیری: کلان داده دروضعیت فعلی به میزان بسیار اندکی در کتابخانه های عمومی کشور بکار گرفته می شود والزامات و زیر ساختهای آن نیز فراهم نیست. کلان داده ها تاثیرات مثبتی بر خدمات کتابخانه های عمومی خواهند داشت و این کتابخانه ها برای استفاده از آنها باید تمهیدات لازم را به موقع بیندیشند. تفاصيل المقالة

هدف: هدف این مطالعه، مرور پژوهش های مرتبط با مدیریت کلان داده‌ها در کتابخانه های عمومی ، وابسته به نهاد کتابخانه های عمومی کشور و تعیین ضرورت ها و عوامل تاثیرگذار برآن است.روش ‌پژوهش: این پژوهش از نوع کیفی و با استفاده از روش دلفی انجام شده است. در قسمت توصیفی، تحقیقات انجام گرفته در داخل و خارج از کشور مورد بررسی قرار گرفته اند و در بخش کیفی، گویه هایی طراحی شده است که در سه دور نظرات جامعه آماری پنلدلفی، متشکل از 20 نفر از متخصصان حوزه فناوری اطلاعات و علم اطلاعات و دانش شناسی جمع آوری و تحلیل شده است. 30 گویۀ پرسشنامه ازلحاظ دو ضریب نسبی روایی محتوی (CVR) و شاخص روایی محتوی (CVI) مورد تایید قرار گرفتند و پایایی پرسشنامه نیز بر اساس ضریب آلفای کرونباخ 86% محاسبه شد. یافته‌ها : یافته ها نشان داد تامین هزینه مربوط به تجهیزات وسرورهای قدرتمند، تامین ابزارهای تجزیه وتحلیل داده و روزآمد سازی دانش و مهارت های کتابداران از ضرورت های بهره گیری از کلان داده است.نتیجه گیری: آنچه از مطالعات انجام شده در مورد کاربرد کلان داده در کتابخانه ها به دست می آید آن است که کتابخانه ها در مسیر همگام سازی خود با پیشرفت های علمی و تکنولوژی با کمبود بودجه جهت تأمین منابع مورد نیاز روبرو هستند و کاستی هایی در این زمینه به چشم می خورد . تفاصيل المقالة

پژوهش حاضر با استفاده ازروش پیمایشی،نیازهاوعلاقه مطالعاتی اعضای جوان ازکتابخانه های عمومی شهرتهران زیر نظر نهاد کتابخانه های عمومی کشور را مورد مطالعه قرار می دهد.هدف اصلی این پژوهش شناخت و تعیین علاقه ونیازهای مطالعاتی جامعه پژوهش می باشد ودرصدد تعیین مهمترین منابع جهت کسب اطلاعات می باشد.تعداد600عضو ازمیان53251 نفراعضای جوا ن به عنوان نمونه به روش نمونه گیری خوشه ای متناسب با اندازه وحجم هرمنطقه موردبررسی قرارگرفت.داده ها ازطریق پرسشنامه جمع آوری شد. اولویت های نیازمطالعاتی درکل شهر تهران: موضوع فناوری و علوم کاربردی با 6/25 درصد، و طبق اولویت دوم موضوع هنر با 1/22 درصد، و طبق اولویت سوم جغرافیا و تاریخ با5/20 درصد، بیشترین نیازهای اطلاعاتی بوده اند. نتایج پژوهش روشن ساخت که بیشترین منابع مورد نیاز جهت کسب اطلاعات دسترسی به اینترنت وCD)) سی دی های آموزشی بیشترین رسانه های مورد نیاز اعضای جوان بوده است تفاصيل المقالة

پژوهش حاضر با هدف تعیین میزان پراکندگی و گرایش موضوعی مقالات فارسی ارائه شده در انجمن کتابداری و اطلاع رسانی ایران به بررسی 47 عنوان مقاله ارائه شده طی سال های 79 الی 85 پرداخته است. روش پژوهش تحلیل محتوا و واحد ثبت، کل مقاله است. موضوعات مطرح شده در مقالات با استفاده از اصطلاحنامه پیوسته لیستا در مقوله هایی قرار داده می شوند که بر اساس نمایه موضوعی لیزا تهیه شده اند. نتایج این پژوهش از نقطه نظر گرایش های موضوعی مقالات نشان می دهد که موضوع ذخیره و بازیابی اطلاعات با 24% بیشترین سهم را در مقالات داشته است. سپس موضوعات فناوری اطلاعات و ارتباطات با 18% و کلیات کتابداری و اطلاع رسانی با 16% در مرتبه های بعدی موضوعی قرار دارند. از لحاظ دوره زمانی نیز بیشترین فراوانی موضوعات با 44% مربوط به دوره اول یعنی 79 تا 82 بوده است. از مجموع 47 مقاله ارائه شده، 46 مقاله تألیفی ویک عنوان ترجمه بوده است. سهم مردان در ارائه مقالات 69% و سهم زنان 31% بوده است. از مجموع مقالات مورد بررسی، 83% دارای یک نویسنده، 15% دارای دو نویسنده و 2% دارای سه نویسنده بوده است. بیشترین سهم ارائه مقالات با 33% به متخصصان با مدرک تحصیلی دکتری اختصاص دارد. فتاحی با چهار عنوان مقاله، فعال ترین ارائه دهنده هستند. از نقطه نظر وابستگی سازمانی، دانشگاه فردوسی مشهد با 37% بیشترین سهم را در ارائه مقالات داشته است. در استان ها نیز استان تهران با 40% بیشترین سهم ارائه مقالات را به خود اختصاص داده است. نتایج این پژوهش همچنان نشان می دهد که مقالات در موضوعاتی چون بررسی های کتاب، کنفرانس ها، کتابخانه های تخصصی، مراکز آرشیوی، تحویل مدرک، کتاب، مواد غیرچاپی و دیداری شنیداری، خدمات مرجع، قواعد فهرست نویسی و تحلیل محتوا دارای خلأ هستند و نیاز به نگارش و ارائه مقالات در این زمینه ها احساس می شود. همچنین توجه به روحیه همکاری و تلاش جهت مشارکت بیشتر زنان در مقالات از دیگر پیشنهادات ارائه شده در تحقیق است. تفاصيل المقالة

هدف: هدف پژوهش حاضر توسعه دانش در زمینه نرم افزارهای کتابخانه دیجیتال کد منبع باز، معرفی و شناخت نقاط قوت و ضعف و شباهت ها و تفاوت های نرم افزارهای کتابخانه دیجیتال کد منبع باز گرین استون[1]، کوها[2]، دی اسپیس[3]، مای لایبرری[4]، ایی پرینتس[5] و اوپن بیبلیو[6] می باشد که با توجه به استانداردهای موجود کتابخانه های دیجیتالی بررسی شده است و نرم افزار برتر جهت ارائه الگوی مناسب معرفی شده است. روش شناسی: این پژوهش، پژوهشی کاربردی است. روش تحقیق در این پژوهش، پیمایشی توصیفی است و طی آن به گرد آوری اطلاعات و توصیف ویژگی های هر کدام از نرم افزارهای مورد نظر کتابخانه دیجیتال کد منبع باز پرداخته ایم و با تهیه چک لیستی محقق ساخته از ملاک ها و معیارهای استاندارد نرم افزارهای کتابخانه دیجیتال کد منبع باز به مقایسه آنها و نتیجه گیری اقدام شده است. یافته ها: یافته های پژوهش حاکی از آن است که در نرم افزار هایی که به صورت سیستم یکپارچه کتابخانه دیجیتال کد منبع باز طراحی شده اند. بیشترین ویژگی و قابلیت ها را به ترتیب نرم افزارهای کتابخانه دیجیتال کد منبع باز کوها، مای لایبرری و اوپن بیبلیو دارند. در نرم افزار های کتابخانه دیجیتال، که برای دیجیتالی کردن مواد کتابخانه ای طراحی شده اند. بیشترین ویژگی و قابلیت ها را به ترتیب نرم افزارهای کتابخانه دیجیتال کد منبع باز گرین استون، دی اسپیس و ایی پرینتس دارند. نتیجه گیری: در عین حال اگر نرم افزارها را از دیدگاه دیجیتالی کردن مواد کتابخانه ای بررسی کنیم و ماژول های تابعی فراهم آوری، فهرست نویسی، اپک، امانت و پیایندها را کنار بگذاریم. بیشترین ویژگی و قابلیت ها را به ترتیب نرم افزارهای کتابخانه دیجیتال کد منبع باز گرین استون، دی اسپیس، کوها، مای لایبرری، ایی پرینتس و اوپن بیبلیو دارند. [1]. Greenstone [2]. koha [3]. Dspace [4]. MyLibrary [5]. Eprints [6]. Open Biblio تفاصيل المقالة

هدف: هدف از این پژوهش، امکان‌سنجی ایجاد شبکه مرجع مجازی میان کتابخانه‌های تخصصی حوزه هنر شهر تهران است، و طی آن سعی شده کتابخانه‌های تخصصی حوزه هنر از لحاظ امکانات و فناوری‌های نوین اینترنتی جهت ارائه خدمات مرجع مورد بررسی قرار گیرند. روش‌ پژوهش: روش پژوهش پیمایشی – تحلیلی است. جامعه مورد مطالعه 24 کتابخانه تخصصی هنر است که تمامی این جامعه بدون هیچ‌گونه نمونه‌گیری مورد مطالعه قرار گرفت. ابزار گردآوری داده‌ها پرسش‌نامه محقق ساخته با ضریب آلفای کرونباخ 829/0 است. این پژوهش توسط آمار استنباطی در نرم‌افزار اس پی اس اس 16 مورد تحلیل قرار گرفت. یافته‌ها: یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که اغلب کتابخانه‌های جامعه آماری از زیرساخت‌های سخت‌افزاری و نرم‌افزاری لازم جهت ایجاد شبکه مرجع مجازی برخوردار نیستند، اما وضعیت کارکنان از نظر تعداد، مهارت مورد نیاز و رشته تحصیلی بالاتر از حد میانگین است. 83 درصد کتابخانه‌ها از خدمات مرجع تلفیقی (الکترونیکی و سنتی) استفاده می‌کنند. وضعیت بودجه و مجموعه‌سازی کتابخانه‌های مورد نظر نیز در حد متوسطی است. ساختار سازمانی 39 درصد این کتابخانه‌ها با پیاده‌سازی این شبکه سازگاری دارد. نتیجه‌گیری: بیش از 50 درصد کتابخانه‌های مورد بررسی، شرایط و امکانات قابل قبولی برای ایجاد شبکه مرجع مجازی را دارا نیستند. اکثر کتابخانه‌ها از لحاظ نیروی انسانی، رایانه‌، شبکه‌ و بودجه تخصیصی، توان پیوستن به این شبکه را در حال حاضر ندارند. تفاصيل المقالة

هدف: انجام فعالیتهای پژوهشی، علمی و تحقیقاتی یکی از عناصر مهم ارزیابی هر مرکز تحقیقاتی و پژوهشی است و یکی از ارکان مهم مربوط به ارتقاء کمیت و کیفیت تولیدات علمی هر مرکز، به عملکرد کتابخانه تخصصی آن در تأمین نیازهای اطلاعاتی و پشتیبانی از فعالیتهای علمی مرکز بستگی دارد (رفیعی پور، 1383). کتابخانه ها همواره باید تلاش کنند با رعایت استانداردهای ملی و بین المللی، عملکرد خود را به بهترین نحو به انجام رسانده و خدمات مطلوبی ارائه دهند. از این رو، برای تعیین کمیت و کیفیت خدمات و توانمندی های آنها لازم است عواملی از قبیل مجموعه، نیروی انسانی و ... با معیارها و استانداردهایی سنجیده شوند. لذا، هدف از این پژوهش مقایسه کتابخانه های پارکهای علم و فناوری کشور با استانداردهای کتابخانه های تخصصی ایران است. - روش بررسی: در این پژوهش با استفاده از روش پیمایشی-تطبیقی، به مقایسه کتابخانه های پارکهای علم و فناوری کشور با استانداردهای کتابخانه های تخصصی ایران پرداخته شده و داده های بدست آمده از پرسشنامه ها با استفاده از نرم افزار SPSS 16 و تکنیکهای آمار توصیفی نظیر توزیع فراوانی، درصد توزیع فراوانی، رسم جداول فراوانی، نمودارهای ستونی و خوشه ای مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. -یافته ها: از میان پارکهای مورد بررسی، کتابخانه شهرک علمی و تحقیقاتی اصفهان با میانگین کل 70.66% و کتابخانه پارک استان یزد با میانگین کل 30.41%، به ترتیب بیشترین و کمترین درصد رعایت استانداردها را به خود اختصاص داده اند. همچنین کتابخانه های مورد بررسی، در زمینه اهداف و وظایف 50.85%، سازمان و مدیریت 64.28%، نیروی انسانی 47.14%، مجموعه 59.76%، سازماندهی منابع 50%، خدمات 58.71%، ساختمان و تجهیزات 30.12% و بودجه 32.68% مطابق با استانداردهای کتابخانه های تخصصی ایران هستند. - نتیجه گیری: کتابخانه های پارکهای علم و فناوری کشور 49.19% مطابق با استانداردهای کتابخانه های تخصصی ایران هستند که نشانگر قرارداشتن آنها در سطح پایینی نسبت به استانداردهاست. تفاصيل المقالة

هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی معیارهای ارزیابی نشریات الکترونیکی دانشگاهی از دیدگاه اعضای هیئت علمی دانشگاه الزهرا (س) است. روش پژوهش: پیمایشی تحلیلی است و ابزار گردآوری داده‌ها پرسش نامه است. جامعه مورد مطالعه همه اعضای هیئت علمی رسمی وپیمانی در دانشگاه الزهرا (س) بوده است. روش نمونه‌گیری‌ تصادفی طبقه‌ای و نسبی است که مجموعاً 175 نفر به عنوان نمونه در پژوهش شرکت کردند. جهت تأیید اعتبار صوری و محتوایی پرسشنامه از نظرات متخصصان خدمات اطلاع رسانی استفاده شده است. پایایی پرسشنامه نیز با اجرای یک مطالعه مقدماتی شروع شد با استفاده از نرم افزار اس. پی. اس. اس و تکنیک های آماری مقدار ضریب آلفا یک رونباخ محاسبه شده 85/0 مورد تأیید قرار گرفت و نرخ پاسخ گویی 100/0 است به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از آمار استنباطی نظیر توزیع دو جمله ایبرنولی، وآزمونکروسکال- والیس استفاد هشده است. یافته ها: نشان داد، که مهم‌ترین ملاک مورد بررسی به هنگام ارزیابی نشریات الکترونیکی از دیدگاه اعضای هیئت علمی معیار مروروتورق38/82 درصد وجست وجو در عنوان با 92 درصد مهم‌ترین نشانگرهستند. نتیجه گیری: نتایج نشان داد که بین معیارهای وجود راهنما و وجود محیط گرافیکی، چند رسانه‌ای، سطوح دسترسی مختلف و ارائه خدمات اطلاع رسانی رابطه معنادار قوی وجود دارد. شناساندن و آموزشپایگاه‌های مورد اشتراک دانشگاه به عنوان یک اقدام ضروری، می‌تواند نقش مؤثری داشته باشند. تفاصيل المقالة

هدف: پژوهش حاضر در پی بررسی عوامل ساختاری و مدیریتی نظام یکپارچه مدیریت محتوا در کتابخانه‎های دیجیتال دانشگاه آزاد اسلامی بوده است. روش: پژوهش حاضر کاربردی از نوع ترکیبی بوده که برای گردآوری داده‌های بخش کیفی و طراحی مؤلفه ها، از روش دلفی سه دوره‌ای با استفاده از نظرات متخصصان و نیز پرسشنامه پژوهشگرساخته استفاده ‎‌شده است. جامعه ‌آماری پژوهش، 153 نفر کارکنان بخشهای انفورماتیک واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی در سراسر کشور بوده اند. تجزیه و تحلیل یافته ها با آزمونهای کندال، فریدمن، کرویت بارتلت و بوت استرپ، و آزمون 3 مرحله ای دلفی انجام شده است.یافته‌ها نشان داد که مؤلفه های ساختاری و مدیریتی محتوا در کتابخانه‎های دیجیتال دانشگاه آزاد اسلامی، در قالب 9 عامل قابل طرح بوده که میانگین عوامل به ترتیب ارزش عبارت بودند از: تعامل رابط- کاربر 16/5، کنترل و نظارت 01/8، تدوین خط مشی 76/7، ادارۀ محتوا 46/7، تدوین محتوا 89/4، ذخیره و بازیابی 96/7، حفاظت و پشتیبانی 53/9، آموزش مدیریت 75/7، و خدمات تحویل محتوا 71/4. نتایج پژوهش نشان داد که میان تعامل رابط- کاربر، کنترل و نظارت، تدوین خط مشی، ادارۀ محتوا، تدوین محتوا، ذخیره و بازیابی، حفاظت و پشتیبانی، آموزش مدیریت و خدمات تحویل محتوا با سیستم مدیریت یکپارچه محتوا از دیدگاه جامعه آماری، رابطه معناداری وجود داشته و با توجه به میزان اهمیت هر یک از مؤلفه‎های ساختاری و مدیریتی به کمک تحلیل عامل اکتشافی و عامل تأییدی، با تایید برازش مدل، الگوی نظام یکپارچه مدیریت محتوا در کتابخانه‎های دیجیتال دانشگاه آزاد اسلامی ترسیم گردید. تفاصيل المقالة