زمینه و هدف : با توجه به تأثیر محیط زیست بر زندگی و به طبع آن بقای انسان، حفاظت از محیط زیست امری ضروری تلقی می‌شود. لذا برای دست یابی به این هدف، شناخت مواردی که پایداری منابع محیط زیست را فراهم می‌کنند، بدیهی به نظر می‌رسد. لذا در این مطالعه به تعیین الگوی پایداری منابع در حفظ محیط زیست پرداخته خواهد شد. روش بررسی: روش مورد استفاده در این پژوهش مدل برنامه‌ریزی کسری می‌باشد. برنامه‌ریزی کسری معمول‌ترین نوع برنامه‌ریزی ریاضی با اهداف نسبی است. به منظور مطالعه کارایی نسبی در زمینه پایداری، برنامه‌ریزی کسری بسیار کاراتر از سایر روش‌ها عمل می‌کند . هدف از برنامه‌ریزی کسری یافتن ارزش بهینه یک تابع هدف کسری می باشد که شامل محدودیت‌های خطی با توجه به متغیرهای داده شده است. یافته‌ها : این مطالعه در دو سناریو مورد ارزیابی قرار گرفت. در سناریو اول فرض گردید که از تمام زمین موجود استفاده شود که نتیجه مطالعه در این قسمت نشان داد که کشت محصولات جو، یونجه و ذرت علوفه ای بهترین الگوی بهینه کشت محصولات زراعی منطقه برای حفظ پایداری منابع محیط زیست می‌باشد‌. در سناریو دوم فرض گردید که محصولات استراتژیک مانند گندم، جو و چغندر قند در لیست محصولات قابل کشت وجود داشته باشند که نتیجه مطالعه در این قسمت نشان داد کشت محصولات گندم، جو، چغندر قند، خیار و یونجه بهترین الگوی بهینه کشت محصولات زراعی منطقه برای حفظ پایداری منابع محیط زیست در آن منطقه می‌باشد . بحث و نتیجه‌گیری : نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد که الگوی کشت فعلی محصولات زراعی در منطقه مورد مطالعه در حفظ پایداری محیط زیست کارا نمی باشد و باید تغییرات عمده‌ای در آن صورت پذیرد. تفاصيل المقالة

محیط زیست یکی از ارکان اصلی توسعه پایدار به شمار می‌آید در این راستا تلاش می‌شود فرایند توسعه به گونه‌ای هدایت شود که ضمن حداکثر‌سازی ارزش افزوده فعالیت‌های اقتصادی، نظام طبیعت پویایی تعادلی خود را از دست ندهد. بنابراین با توجه به تأثیر محیط زیست در زندگی و به طبع آن بقای انسان، حفاظت از محیط زیست امری ضروری تلقی می‌شود، لذا برای دست یابی به این هدف شناخت مواردی که پایداری منابع محیط زیست را فراهم می‌کنند بدیهی به نظر می‌رسد. در این مطالعه الگوی پایداری منابع کشاورزی در حفظ محیط زیست شهرستان مشهد با استفاده از مدل برنامه‌ریزی کسری فازی تعیین گردید. این مطالعه در دو سناریو مورد ارزیابی قرار گرفت در سناریو اول فرض گردید که از تمام زمین موجود استفاده گردد که نتیجه مطالعه در این قسمت نشان داد که کشت محصولات جو، یونجه و ذرت علوفه‌ای بهترین الگوی بهینه کشت محصولات زراعی منطقه برای حفظ پایداری منابع محیط زیست می‌باشد‌. در سناریو دوم فرض گردید که محصولات استراتژیک مانند گندم، جو در لیست محصولات قابل کشت وجود داشته باشند که نتیجه مطالعه در این قسمت نشان داد که کشت محصولات گندم، جو و یونجه بهترین الگوی بهینه کشت محصولات زراعی منطقه برای حفظ پایداری منابع محیط زیست در آن منطقه می‌باشد و همچنین نتایج مطالعه نشان داد که ملزم نمودن کشاورزان به کشت محصولات استراتژیک گندم و جو در الگوی بهینه کشت کشاورز، باعث کاهش شاخص‌های پایداری منابع محیط زیست می‌شود‌. تفاصيل المقالة