این تحقیق به منظور بررسی پایداری عملکرد دانه و تعیین ژنوتیپ‌های پرمحصول و سازگار در قالب آزمایش‌های یکنواخت ناحیه ای جو، در ایستگاه‌های تحقیقاتی مناطق سردسیر و معتدل دیم شامل مراغه، سرارود، اردیبل، ارومیه، کردستان (قاملو) و زنجان انجام گرفت. در این بررسی تعداد 10 لاین جو به همراه دو رقم شاهد (محلی و آبیدر) در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در چهار تکرار طی سه سال زراعی (88-1385) مورد مطالعه و ارزیابی قرار گرفتند. تجزیه مرکب (3 سال و 6 مکان) نشان داد که اثرات ساده سال، مکان و ژنوتیپ، اثر متقابل مکان× ژنوتیپ و اثر سه جانبه سال× مکان× ژنوتیپ بر عملکرد دانه از نظر آماری معنی‌دار هستند. بیشترین وکمترین عملکرد دانه به ترتیب مربوط به ایستگاه سرارود (2549) کیلوگرم در هکتار و ایستگاه زنجان (1578) کیلوگرم در هکتار بوده و لاین شماره 9 با متوسط عملکرد دانه 2061 کیلوگرم در هکتار بیشترین عملکرد دانه را در بین ژنوتیپ های آزمایشی داشت. برای مطالعه اثر متقابل ژنوتیپ در محیط از روش GGE بای پلات استفاده شد. بر اساس نمودار چند ضلعی مربوط به ژنوتیپ‌ها، ژنوتیپ شماره 1 بیشترین عملکرد را در اردبیل و ژنوتیپ شماره 5 بیشترین عملکرد را در زنجان، مراغه و ارومیه داشته و ژنوتیپ شماره 3 و شماره 4 به ترتیب در قاملو و سرارود برتر بودند. بر اساس نمودار محیط های ایده آل فرضی، محیط ارومیه به این محیط نزدیک تر بود و بر اساس نمودار ژنوتیپ ایده آل فرضی و نمودار بای پلات ژنوتیپ ها و محیط‌ها، ژنوتیپ شماره 5 باتوجه به معیار پایداری مورد استفاده، پایداری مطلوب‌تری را نشان داد و این ژنوتیپ به عنوان ژنوتیپ برتر از نظر پر محصولی و پایداری عملکرد شناسایی شد. تفاصيل المقالة

این مطالعه به منظور ارزیابی تیپ رشد 259 ژنوتیپ جو موجود در آزمایش‎های مقایسه عملکرد دیم ایستگاه تحقیقات کشاورزی دیم مراغه و بررسی ارتباط آن با برخی صفات زراعی (تعداد روز از کاشت تا ظهور سنبله و رسیدگی فیزیولوژیکی دانه، دوره پر شدن دانه، ارتفاع بوته، وزن هزار دانه و عملکرد دانه)، طی دو سال زراعی 1385-1383 انجام شد. ژنوتیپ‎های مورد بررسی بر اساس عادت های رشدی زمستانه (با فراوانی16/62%)، بینابین (با فراوانی44/15%) و بهاره (با فراوانی4/22%) تقسیم بندی شدند. آزمایش بصورت طرح بلوک‎های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. نتایج مقایسات میانگین به روش t تعدیل شده (´t) نشان داد که بین ژنوتیپ‎های با عادت رشد زمستانه و بینابین و هم‎چنین بین ژنوتیپ های زمستانه با بهاره از نظر عملکرد دانه در سطح احتمال 1% آماری وجود دارد، ولی تفاوت عملکرد دانه بین ژنوتیپ‎های با عادت رشد بینابین و بهاره معنی‎دار نبود. بیشترین میانگین عملکرد دانه متعلق به ژنوتیپ‎های بهاره (2893 کیلوگرم در هکتار) بود. ضریب همبستگی معنی‎دار و منفی بین عادت رشد با صفات عملکرد دانه و وزن هزار دانه و عملکرد با وزن هزاردانه در ارقام بهاره مشاهده شد. هم‎چنین ضرایب همبستگی بین عادت رشد با صفات تاریخ ظهور سنبله، تاریخ رسیدگی فیزیولوژیکی و ارتفاع بوته منفی و معنی‎دار بدست آمد که نشان‎دهنده پابلندی و دیررسی ژنوتیپ‎های بهاره بود. وجود همبستگی مثبت و معنی‎دار بین عملکرد دانه با ارتفاع بوته (531/0 =r) حاکی از بالا بودن عملکرد دانه در ژنوتیپ‎های پا بلند در شرایط خشکی پایان فصل رشد شایع در منطقه بود. تفاصيل المقالة