تصویر‌سازی و تخیل از پایه‌های بنیادین شعر به شمار می‌آید و بیشترین بهره را در زیبایی‌آفرینی و نیز اثر‌گذاری بر خواننده دارد. هزاران پدیده در پیرامون شاعر چونان دستمایه و ابزار برای آفرینش تصویر به چشم می‌خورد، و در هر روزگار، این بن‌مایه‌ها متغیرند اما برخی از آنها در همه دوره‌ها یا سبک‌ها هم‌چون رشته‌هایی ادامه می‌یابند و بار تخیلی شاعران را بر دوش می‌کشند. از میان این عناصر، بن‌مایه‌های دریایی‌اند که کمابیش در همه دوره‌ها کاربردی افزون دارند، و به ویژه در شعر صائب با بسامدی بالا کارکرد تخیلی برجسته‌ای در تشبیهات، استعاره‌‌ها و دیگر نمود‌های تصویری دارند. تفاصيل المقالة

چکیده حماسه از انواع مهمّ ادبی و تأثیرگذار در ادبیّات ملّت‌هاست که منحصر به دورۀ کهن نیست بلکه در اشعار شاعران دورۀ معاصر نیز دیده می‎شود. این نوع ادبی با تحوّلات و دگرگونی‎های بسیاری روبه‌رو بوده است و رابطۀ مستقیمی با وقایع سیاسی و اجتماعی و تحوّل در افکار و اندیشه‎ها دارد. از آنجایی که شاعر حماسه‎سرا در دوران معاصر در متن حوادث سیاسی و اجتماعی‌ زمـان‌‌ خود قرار دارد سعی می‎نماید تا حماسۀ دوران خود را بسراید‌. او مبارزاتی که خود شاهد و ناظر آنها بوده و مقاومت‎ها و ایستادگی‎هایی را که در مقابل استبدادها داشته تبدیل به حماسه‌ می‌کند بنابراین این پژوهش در پاسخ به این پرسش نگاشته شده است که سیر تحوّل حماسه در شعر معاصر یعنی از زمان نیما یوشیج تا روزگار ما چگونه است؟ برای رسیدن به این منظور، مبحث حماسه از لحاظ محتوایی در شعر ده شاعر از نیما تا زمان حال به عنوان برجسته‎ترین نمایندگان شعر نیمایی، نو نیمایی، سپید، چریکی، شعر منثور و انقلاب بررسی و تحلیل شده است. این نوشتار به روش تحلیل محتوا با رویکرد توصیفی– تحلیلی انجام شده است. نتایج حاصل نشان داده‎است که تحوّلات حماسه به موازات جریانات سیاسی، تاریخی و اجتماعی دستخوش تغییرات و دگرگونی‎ها‎ می‎شود. تفاصيل المقالة