یکی از اساسی ترین و پیچیده ترین امور جامعه ما، فرهنگ آن است، از آنجا که پدیده فرهنگ برحسب شخصیت فردی قابل درک و توصیف است، لذا فرهنگ و شخصیت، ساختارهای انتزاعی هستند که تاثیر آنها بر روی یکدیگر تنها بر حسب مفاهیم آزمایش های عینی قابل توصیف است. مسئله مهمی که در حوزه فرهنگ و شخصیت مطرح است در همین جا است که تاثیر فرهنگ در تکوین شخصیت تا چه حد است؟ تأثیرات متقابل فرهنگ و شخصیت چگونه است؟ چرا باید انتظار داشته باشیم که جوامع مختلف دارای برخی از خصوصیات مختلف شخصیتی باشند؟ پس آیا رفتار انسان نسبی است؟ پژوهشی پیش رو به منظور بررسی تشابهات و اختلافات آموزشی– تربیتی فرزندان در هر گروه می باشد. بدین منظور 200 نفر از زنان و مردان قوم کرد و لر توسط پرسشنامه پنج عاملی شخصیت پایه گلد برگ، سلامت روان و شیوه فرزند پروری مورد ارزیابی قرار گرفتند. در حین اجرای روش پرسشنامه ای و اسلوب مشارکت میدانی از تکنیک های اسنادی مشاهده ساخت یافته، مصاحبه نیمه باز استفاده شد. اطلاعات حاصله بر اساس مبانی نظری (مکتب فرهنگ و شخصیت، محیط شناسی فرهنگی و اشاعه گرایی فرهنگی)، و تجزیه و تحلیل آماری به کمک آمار توصیفی و استنباطی مورد بررسی قرار گرفت. در مجموع یافته های پژوهش نشان داد که دو قوم کرد و لر با وجود داشتن تفاوت در شخصیت پایه، شیوه تربیت فرزندان و متغیرهای سلامت روان در بسیاری از مقوله ها به یکدیگر شباهت دارند و این مسئله نیز نشات گرفته از ریشه قومی مشترک آنها است با توجه به این امر که انسان های جهان متعلق به یک نوع هستند می توان چنین فرض کرد که مشابهت بسیاری در رشد روانی از تولد تا بلوغ در تمام جوامع وجود دارد اما چون در محیط ها و فرهنگ های مختلف رشد می یابند دارای خصوصیات شخصیت ویژه ای می باشند. تفاصيل المقالة

از کارکردهای مهم دانشگاه به عنوان جزء مؤثری از نظام تعلیم و تربیت، آموزش سواد فرهنگی به دانشگاهیان است. در ایران اگرچه موضوع ضعف سواد فرهنگی مطرح است، الگوی مشخصی برای ارتقای آن وجود ندارد. پژوهش حاضر با هدف طراحی مدل سواد فرهنگی در دانشگاه آزاد اسلامی (مورد مطالعه: واحد علوم و تحقیقات تهران) صورت‌گرفت. برای جمع‌آوری داده‌ها از روش کتابخانه‌ای (سندکاوی) و روش میدانی (مصاحبۀ نیمه‌ساختارمند) استفاده شد. برمبنای روش داده‌بنیاد، پس از احصای شرایط علّی، زمینه‌ای، مداخله‌گر، راهبردها و پیامدها، کشف ارتباط بین مقوله‌ها و شناسایی مقولۀ مرکزی، مدل سواد فرهنگی در دانشگاه آزاد اسلامی با نگاهی همه‌جانبه‌نگر در پنج محور شرایط علّی (توجه به مراحل شکل‌گیری رفتار و ، لزوم بازشناسی و مهندسی مجدد ریشه‌های مؤثر در سواد فرهنگی)، شرایط زمینه‌ای (اهمیت توجه به همه ارکان دانشگاه، لزوم توجه به انگیزه، اعتماد و مشارکت دانشگاهیان، و نگاه مبتنی بر اصول برنامه‌ریزی، سازماندهی، رهبری و کنترل)، شرایط مداخله‌گر ( فاصله‌گرفتن دانشگاه از رسالت آموزشی و تربیتی خود و عیوب و اختلالات سیستمی )، راهبردها (پرداختن به تمام مؤلفه‌های سواد فرهنگی، مهارت‌افزایی، بهره‌گیری از روش‌های مناسب آموزش سواد فرهنگی ، ایجاد مدیریت تخصصی و یکپارچه در دانشگاه)، و پیامدها (تولید و ترویج سواد فرهنگی از دانشگاه به جامعه، پیشگیری از ایجاد انواع بحران‌ها، تقویت هم‌گرایی، وحدت و فرهنگ ملی تداوم‌یافته، پیشگیری و درمان مشکلات و ناهنجاری‌های فرهنگی)، ترسیم گردید. چنانچه سواد فرهنگی با نگرشی علمی و سیستمی و برای لایه‌های فکری، گرایشی، انگیزشی و کنش‌گری جامعۀ دانشگاهی لحاظ‌ نظر قرار گیرد، می‌تواند در رفع بسیاری از نیازهای دانشگاهیان مؤثر باشد. تفاصيل المقالة

در این مقاله که بر اساس پژوهشی بنیادی تنظیم شده با هدف ایجاد خدمات مثبت، پویا و مداخله گرانه ی دانشگاه ها در جهت تعدیل آسیب های اجتماعی، که در کلان شهرها در حال افزایش و ایجاد نگرانی ها و اختلالات بسیار عمده در زندگی مردم شده، تلاش شده تا فضایی خودآگاه و دارای نقشه ی راه به منظور، کاهش آسیب ها فراهم شود. متاسفانه گسترش آسیب های اجتماعی و نابسامانی های روانی و ضداخلاقی آن بر هویت فرهنگی نسل جوان، آرامش و تعادل نهادهای پایداری مانند خانواده و تعلیم و تربیت را تهدید میکند. نتیجه آن که با ملاحظه قسمت نهایی این مقاله بتوان از دامنه ی ابهام در بحث مداخله ی فرهنگی دانشگاه جهت کاهش آسیب های اجتماعی کاسته و نیز روحیه ی خودآگاه جمعی و عاری از بی تفاوتی در کنشگری مدیران اجرایی دانشگاه ها به ویژه در مرکز مهم استانی فراهم شود؛ تا واحدهای دانشگاهی بتوانند با آگاهی از راهبردهای روشن حقوقی، جامعه شناسی و فرهنگی، الگوهای کارکردی و انسجام دهندهای برای کاهش سندرم آسیب های (اجتماعی) نگران کننده و ملتهب جامعه ی شهری، عرضه نموده، و فضای گفتمانی نوآور وویا و استقبال کننده ی علمی را برای جذب نظرها و روش های نوین فراهم شود. امید است این کوشش، مبنایی برای انجام گفتمان های پژوهشی و کاربردی در مناطق بومی کشور با مشارکت دانشگاه و هماهنگی نهادهای دولتی مانند بهزیستی، نیروی انتظامی، فرهنگ و ارشاد اسلامی و دیگر سازمان های اجرایی مربوط انجام باشد. تفاصيل المقالة

آیا راه فعالیت و رشد علوم بین رشته ای از جمله مطالعات فرهنگی و جامعه شناسی فرهنگی، یک راه هموار و بدون بحران است یا این گونه رشته ها در امتداد سیر تکوینی خود با گسل هایی مواجه اند که باید بتوان ضمن بازشناسی مسائل آن در اندیشه ی چاره بود . هدف آن است که به بینش و منطقی دست یافت که خلاء هایی که در کار علم پیش می آید را پر نموده و بتوان راه بی پایان رشد علوم فرهنگی و تطبیقی مرتبط با آن را جهت پاسخ به انسانی ادامه داد . از این رو یافتن و بیان پایه های استحکام علم برای پژوهشگران علوم فرهنگی و اجتماعی مهم و با ارزش است و می تواند بعضی شبه ها و تردیدهای نابجا را پاسخ داده و کیفیت عالی را ارزانی محققان این حوزه از علم کند. روش این مقاله بر اساس الگوی جامعه شناسی تاملی و کیفی، و تطبیقی بنیادی بوده و ضمن بهره وری از متون و تالیف نظرها به تدوین یافته ها پرداخته شده است. در پایان نتیجه آن است که تفسیرگرایی با اقتباس از اهتمام نظری بزرگان این رشته(ماکس وبر، کانت ، مولانا ، فروند و...) ، اگر به درستی بازشناسی و به کار گرفته شود صرفنظر از هر گونه تاویل های سلیقه ای – ذهنی ، پل توانا و کارآمدی برای گذر از برخی گسست ها و مباحث متفرقه و گاه قطعه قطعه شده در حیطه ی علوم فرهنگی و تطبیقی است ؛ اگر چه در راه رونق فرهنگ شناسی تفسیرگرا از نظریه پردازی های نوآور نیز باید بهره برداری کرد. تفاصيل المقالة