ظهرت المدرسة الواقعیة النقدیة فی فرنسا وهی تقوم بالتعبیر عن حقائق المجتمع. بما أنَّ هذه المدرسة برزت معالمها فی الروایة من جهةٍ، ومن جهةٍ أخری قد استخدم کلٌّ مِن نجیب محفوظ رائد الروایة المصریة الحدیثة، ورومان رولان الراوی الفرنسی المعاصر، أسلوب الواقعیة النقدیة فی الأدب القصصی، لذلک فإنّ هذه الدراسة حاولت مستخدمةً المنهج الوصفی- التحلیلی وعلی إطار المدرسة الأمریکیة للأدب المقارَن، القیام بمعالجة تیار الواقعیة النقدیة فی روایتی بین القصرین لنجیب محفوظ و جزیرة فی العاصفة لرومان رولان. تمّت کتابة الروایتین الاثنتین بناءً علی أحداث مصر وفرنسا خلال سنوات1914 إلی 1919م؛ یعنی السنوات التی دارت فیها الحرب العالمیة الأولی. تفاصيل المقالة

هدف پژوهش حاضر بررسی جایگاه اجتماعی زنان در رمان‌های شوهر آهوخانم اثر علی محمد افغانی و ذاکره الجسد نوشته احلام مستغانمی است. جامعه پژوهش جایگاه اجتماعی زنان در ایران و الجزایر می باشد. نمونه مورد بررسی رمان های شوهر آهو خانم و ذاکره الجسد است. طرح پژوهش توصیفی- تحلیلی بود. گردآوری داده‌های پژوهش با روش مطالعه کتابخانه‌ای با بررسی اسناد و مدارک علمی، با تاکید بر دو اثر انجام شد. تجزیه و تحلیل اطلاعات بر اساس تحلیل کیفی و مبتنی بر توصیف بود. نتایج نشان داد، هر دو نویسنده با وجود تفاوت‌های جنسیتی، فرهنگی، اجتماعی، زبانی و... به خوبی توانسته‌اند تصویری واقعی از حقوق پایمال شده‌ی زنان ایرانی و الجزایری را به تصویر بکشند. در هر دو رمان مسائل مشترکی چون: ازدواج اجباری، کار خانگی طاقت‌فرسا، محرومیت از تحصیل و تحقیر زنان شناسایی شد. این مشکلات که تبدیل به دغدغه‌های اساسی زنان شده، با سنت‌شکنی برخی از زنان داستان رو به بهبودی نسبی می‌نهد و در بحث افتراقات به مسائلی چون آزار جسمی زنان توسط همسران شان، ایفای نقش‌های مردانه‌ی زنان و طلاق برای رهایی از همسرآزاری اشاره شده است. تفاصيل المقالة

هدف پژوهش حاضر بررسی سیمای خشونت علیه زن در اشعار چهار شاعر معاصر عراق: رصافی، زهاوی، سیاب و ملائکه و دیدگاهشان نسبت به پدیدة خشونت علیه زن با استناد به دیوان‌ اشعار آنان و تکیه‌بر نقد فرهنگی و به‌کارگیری روش توصیفی ـ تحلیلی است. خشونت علیه زن پدیده‌ای تلخ‌ با سابقه‌ای طولانی و با ابعاد فیزیکی، روانی، جنسی، اجتماعی و اقتصادی است که هنوز هم در جوامع انسانی وجود دارد. نتایج پژوهش بیانگر این است که شاعران مزبور در اشعار خود انواع خشونت‌ علیه زن ازجمله محرومیت از حضور در اجتماع و بهره‌مندی از رشد علمی و فرهنگی، استفاده به‌عنوان کالایی جنسی، تحقیر، تهدید به طلاق و سرگردانی، بدرفتاری، تنبیه بدنی و سلب حق انتخاب همسر منعکس کرده‌اند. همچنین آنان از ابتذال زنان در اثر فشار فقر، نداشتن حامی، نبود نهادهای حمایتی و اجتماعی و ذبح ناجوانمردانة زنان و دختران به‌حکم سنت قبیله‌ای ننگ‌زدایی سخت متأثر شده‌اند و تربیت نسلی شریف، آزاده و شجاع را برای جامعه، مرهون بهره‌مندی زن از زندگی‌ شرافتمندانه دانسته‌اند. تفاصيل المقالة