یکی از مهم‌ترین مسایل هر نظام اقتصادی، پدیده فرار از پرداخت مالیات است که به سختی می‌توان تجزیه‌وتحلیل دقیقی از آن ارایه داد. هدف از ارایه این مقاله، شناسایی، پیداکردن روابط علی و معلولی و همچنین رتبه‌بندی عوامل اصلی موثر در فرار از پرداخت مالیات در کشور ایران است. این تحقیق با استفاده از مدل ترکیبی دیمتل[1] و فرآیند تحلیل شبکه‌ای گروهی[2] و در شرایط فازی انجام شده است. همچنین، یک مورد تجربی ارایه می‌شود تا نشان دهد که مدل تصمیم‌گیری با معیارهای چندگانه[3] ترکیبی فازی می‌تواند برای اندازه‌گیری و ارزیابی مشکل فرار از پرداخت مالیات در موارد واقعی به‌کار رود. نتایج را می‌توان به تصمیم‌گیرندگان برای انتخاب بهترین راه‌حل به جهت پیشگیری و مقابله با این مشکل ارایه کرد. در پایان، 5 عامل اصلی و 20 عامل فرعی موثر در فرار مالیاتی با کمک مدل ارائه‌شده و مصاحبه با متخصصین شناسایی شده و مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفته است. تفاصيل المقالة