فهرس المقالات علی دهقانی


  • المقاله

    1 - مقایسه تطبیقی آثار شوکهای مالی دولت بر رشداقتصادی دراقتصاد ایران و کشورهای منتخب منا
    اقتصاد کاربردی , العدد 2 , السنة 10 , تابستان 1399
    هدف از این مطالعه بررسی اثرگذاری شوک‌های مالی دولت روی رشد اقتصادیدر اقتصاد ایران در مقایسه تطبیقی با کشورهای منتخب منا است. در این راستا، برای کشورهای منتخب منا از رهیافت خود رگرسیون برداری تابلویی (PVAR) (برای دوره زمانی 2016-2000)و برای کشور ایران از مدل خودرگرسیون ب أکثر
    هدف از این مطالعه بررسی اثرگذاری شوک‌های مالی دولت روی رشد اقتصادیدر اقتصاد ایران در مقایسه تطبیقی با کشورهای منتخب منا است. در این راستا، برای کشورهای منتخب منا از رهیافت خود رگرسیون برداری تابلویی (PVAR) (برای دوره زمانی 2016-2000)و برای کشور ایران از مدل خودرگرسیون برداری (VAR) (برای دوره زمانی 2016-1980) استفاده شد. نتایج بدست آمده نشان می‌دهد که شوک‌های مخارج دولت و پرداخت‌های انتقالی در ایران و کشورهای منتخب منا هم‌راستا باهم در ابتدا سبب افزایش رشد اقتصادی شده و سپس روند کاهشی به خود می‌گیرد و در مسیر بلندمدت خود حرکت می‌کند. اما شوک مالیاتی در ایران و کشورهای منتخب منا سبب کاهش رشد اقتصادی می‌شود و پایداری اثرات شوک‌های مالی در عرض پنج سال از بین می‌رود. از سوی دیگر با توجه به نتایج تجزیه واریانس سرعت بالای اثرگذاری شوک‌های مالی بر رشد اقتصادی ایران و کشورهای منتخب منا نیز به روشنی قابل رؤیت است. تفاصيل المقالة

  • المقاله

    2 - مقایسه تطبیقی اثر شوکهای مصرف نفت خام بر انتشار دی اکسید کربن و رشد اقتصادی در ایران و کشورهای منتخب منا
    اقتصاد کاربردی , العدد 2 , السنة 8 , تابستان 1397
    نفت بعنوان یک منبع عظیم ثروت علاوه بر آن که می تواند در حکم موتور محرکه رشد اقتصادی کشورهای نفت خیز باشد، می تواند بعنوان مانعی در مسیر پیشرفت اقتصاد این کشورها عمل کند. افزایش مصرف نفت خام در بخش‌های مختلف اقتصادی موجب انتشار وسیع گازهای گلخانه‌ای، همچنین بروز آسیب‌های أکثر
    نفت بعنوان یک منبع عظیم ثروت علاوه بر آن که می تواند در حکم موتور محرکه رشد اقتصادی کشورهای نفت خیز باشد، می تواند بعنوان مانعی در مسیر پیشرفت اقتصاد این کشورها عمل کند. افزایش مصرف نفت خام در بخش‌های مختلف اقتصادی موجب انتشار وسیع گازهای گلخانه‌ای، همچنین بروز آسیب‌های جهانی شده است. تعیین مقدار اثر این عامل تولید بر آلودگی‌های محیط‌زیستی اهمیت دارد. نفت خام یکی از عوامل تولید است و نقش مهمی در تولید ایفا می‌کند. باتوجه به اینکه سهم بزرگی از مصرف انرژی را مصرف فرآورده های عمده نفتی (نفت خام، نفت سفید، نفت گاز و نفت کوره) تشکیل می دهد، لذا در این مقاله سعی شده است به بررسی اثر شوکهای مصرف نفت خام بر انتشار دی اکسید کربن و رشد اقتصادی در کشورهای منتخب منا با استفاده از رهیافت PVAR و همچنین کشور ایران با استفاده از روش VAR پرداخته شد و نتایج حاکی از آنست که ﺷﻮک افزایش مصرف نفت خام پس از یک کاهش نامحسوس در تولید ناخالص داخلی سرانه بطور متناسب منجر به افزایش آن در دوره های بعدی در کشورهای منتخب منا در طی دوره 1992 تا 2016 می گردد، همچنین اثر این شوک بر انتشار دی اکسید کربن هم بطور ملایم ابتدا منجر به افزایش انتشار دی اکسید کربن شده ولی در دوره های بعدی سبب کاهش آن شده و به سمت تعادل بلندمدت حرکت می کند. تفاصيل المقالة

  • المقاله

    3 - اثر شوکهای مصرف برق بر آلودگی محیط زیست و رشد اقتصادی در ایران و کشورهای منتخب منا: مقایسه تطبیقی با رهیافت PVAR
    علوم و تکنولوژی محیط زیست , العدد 10 , السنة 23 , زمستان 1400
    زمینه و هدف: تولید، اعم از تولید صنعتی و کشاورزی، بدون وجود شبکه های زیربنایی اقتصادی امکان پذیر نیست. نیروی برق با توجه به تغییرات پدید آمده در صنایع و تبدیل نیروی محرکه مکانیکی به الکتریکی، پیدایش موتورهای برقی و گسترش ابزارهای ماشینی، نقش بسیار مهمی در توسعه صنعتی کش أکثر
    زمینه و هدف: تولید، اعم از تولید صنعتی و کشاورزی، بدون وجود شبکه های زیربنایی اقتصادی امکان پذیر نیست. نیروی برق با توجه به تغییرات پدید آمده در صنایع و تبدیل نیروی محرکه مکانیکی به الکتریکی، پیدایش موتورهای برقی و گسترش ابزارهای ماشینی، نقش بسیار مهمی در توسعه صنعتی کشورها ایفا می کند. از دیدگاه مکاتب مختلف اقتصادی، مهمترین عوامل موثر بر رشد اقتصادی عبارتند از: سرمایه و نیروی کار اعم از متخصص و غیرمتخصص، در تئوریهای جدید رشد، عامل انرژی نیز وارد مدل شده است. هدف اصلی مقاله حاضر مقایسه تطبیقی اثر شوکهای مصرف برق بر آلودگی محیط زیست و رشد اقتصادی در ایران و کشورهای منتخب منا می باشد.روش بررسی: مقاله مورد نظر از نوع توصیفی، تحلیلی و استنتاجی بوده و روش مورد استفاده در دستیابی به هدف مقاله استفاده از رهیافت خود رگرسیون برداری مبتنی بر داده های پانلی PVAR طی دوره 2016-1992 و همچنین کشور ایران طی دوره 2016- 1985 با استفاده از روش خود رگرسیون برداریVAR می باشد.یافته ها : مصرف برق، سرمایه گذاری مستقیم خارجی، نیروی کار و موجودی سرمایه رابطه مستقیم و معنی داری با رشد اقتصادی دارند ولی آلودگی محیط زیست رابطه معکوس و معنی داری با رشد اقتصادی ایران دارد.بحث و نتیجه گیری: نتایج حاکی از آن است که ﺷﻮک افزایش مصرف برق در کشورهای منتخب منا پس از یک کاهش نامحسوس در تولید ناخالص داخلی سرانه به طور متناسب منجر به افزایش آن در دوره های بعدی می گردد، ولی در ایران رشد را به طور خیلی ملایم افزایش می دهد. همچنین اثر این شوک بر آلودگی محیط زیست در کشورهای منا سبب کاهش نسبتا ملایم آن شده ولی در ایران سبب شده است که آلودگی محیط زیست در سطح بالاتری نسبت به قبل قرار گیرد. تفاصيل المقالة

  • المقاله

    4 - شاخص ریسک‌های کشوری بر تقاضای بیمه‌های بازرگانی (مطالعۀ موردی کشورهای حوزۀ منا)
    پژوهشنامه اقتصاد و کسب و کار , العدد 4 , السنة 8 , پاییز 1396
    در این پژوهش دربارة اثر شاخص ریسک‌های کشوری(سیاسی، اقتصادی و مالی) بر تقاضای بیمه‌های بازرگانی برای 16 کشور از حوزة منا، طی دورة زمانی 2014-2000 بررسی انجام شده است. به این منظور، با استفاده از داده‌های تابلویی، تأثیر متغیرهای مربوط به ریسک‌های کلان اقتصادی بر بیمه‌های أکثر
    در این پژوهش دربارة اثر شاخص ریسک‌های کشوری(سیاسی، اقتصادی و مالی) بر تقاضای بیمه‌های بازرگانی برای 16 کشور از حوزة منا، طی دورة زمانی 2014-2000 بررسی انجام شده است. به این منظور، با استفاده از داده‌های تابلویی، تأثیر متغیرهای مربوط به ریسک‌های کلان اقتصادی بر بیمه‌های بازرگانی بررسی شده است. در این پژوهش، متغیر تقاضای بیمة بازرگانی به‌عنوان متغیر وابسته و متغیرهای مستقل، تولید ناخالص داخلی سرانه، تابع انتقال ریسک، تورم، نرخ بهرة واقعی، سطح باسوادی و درجة شهرنشینی در قالب مدل لگاریتمی برآورد شده است. نتایج برآورد مدل حاکی از آن است که در تقاضای بیمه‌های بازرگانی، ریسک سیاسی بدون تأثیر بوده، در حالی که ریسک اقتصادی و مالی دارای اثر مثبت است. تفاصيل المقالة

  • المقاله

    5 - بررسی رابطۀ بین کسری بودجه، تورم و عرضۀ پول در ایران
    پژوهشنامه اقتصاد و کسب و کار , العدد 1 , السنة 8 , بهار 1396
    ارتباط بین کسری بودجة دولت، رشد عرضة پول و تورم، یکی از مهم‌ترین مباحثی است که در اقتصاد کلان مورد بررسی قرار می‌گیرد. در بسیاری از کشورها از سیاست کسری بودجه، به‌عنوان یکی از ابزارهای سیاست مالی استفاده می‌کنند. ارتباط بین کسری بودجة دولت و متغیرهای کلان اقتصادی که هدف أکثر
    ارتباط بین کسری بودجة دولت، رشد عرضة پول و تورم، یکی از مهم‌ترین مباحثی است که در اقتصاد کلان مورد بررسی قرار می‌گیرد. در بسیاری از کشورها از سیاست کسری بودجه، به‌عنوان یکی از ابزارهای سیاست مالی استفاده می‌کنند. ارتباط بین کسری بودجة دولت و متغیرهای کلان اقتصادی که هدف این مطالعه است، تاحدی مبهم است. شواهد آماری مربوط به ارتباط متغیرهای نرخ تورم و کسری بودجة دولت و تولید ناخالص داخلی 27 کشور جهان، نشان می‌دهد که ارتباط بین کسری بودجة دولت و تورم برای همة کشورها یکسان نیست. برای مثال، کشورهایی مانند انگلستان، فرانسه و ایتالیا، باوجود آنکه نسبت کسری بودجة بالایی دارند، نرخ تورم در آنها بسیار پایین است. از سوی دیگر، برخی از کشورها مانند شیلی و مکزیک، دارای مازاد بودجه هستند، ولی با این حال، نرخ تورم در آنها دورقمی است. بنابراین، می‌توان گفت که نحوة تأمین مالی و شرایط کلان اقتصادی در چگونگی تأثیر کسری بودجه بر متغیرهای اقتصادی نقش زیادی دارد. هدف اصلی این پژوهش، بررسی رابطة بین کسری بودجه، تورم و عرضة پول در ایران است. روش پژوهش حاضر، از نظر هدف، کاربردی و از نظر علّی، پس‌رویدادی است. در آزمون فرضیات یک دورة زمانی 10 ساله، از سال 1383 تا 1393 درنظر گرفته شده است. در آزمون‌های این پژوهش، از روش اقتصادسنجی که شامل آزمون‌های مانایی، وایت، یوهانسون و آزمون خودرگرسیون برداری(VAR) است، برای آزمون فرضیه‌ها استفاده شد. یافته‌ها نشان داد که در پژوهش حاضر، بین کسری بودجة دولت و تورم، بین کسری بودجه و رشد عرضة پول و بین تورم و رشد عرضة پول رابطة مثبت و معناداری وجود دارد، و فرضیه‌های پژوهش همگی تأیید شدند. تفاصيل المقالة

  • المقاله

    6 - مقایسۀ کارآیی شرکت‌های بیمه در ایران و کشورهای حوزۀ منا
    پژوهشنامه اقتصاد و کسب و کار , العدد 2 , السنة 8 , تابستان 1396
    نقش و جایگاه بالای صنعت بیمه در اقتصاد مدرن، حیاتی و اجتناب‌ناپذیر است، از مسائل مهم در این حوزه، کارآیی است. به‌علاوه، در سال‌های اخیر به مسئلة کارآیی در کشور توجه خاصی شده است. در سیاست‌های پیشنهادی برنامة ششم نیز بر این موضوع تأکید شده است. بررسی اجمالی شاخص‌های سطح أکثر
    نقش و جایگاه بالای صنعت بیمه در اقتصاد مدرن، حیاتی و اجتناب‌ناپذیر است، از مسائل مهم در این حوزه، کارآیی است. به‌علاوه، در سال‌های اخیر به مسئلة کارآیی در کشور توجه خاصی شده است. در سیاست‌های پیشنهادی برنامة ششم نیز بر این موضوع تأکید شده است. بررسی اجمالی شاخص‌های سطح نفوذ بیمه، تراکم بیمه‌ای و درصد حقِّ بیمة کشور از کلِّ حقِّ بیمة جهانی، حاکی از آن است که تاکنون این صنعت نتوانسته است جایگاه واقعی خود را در اقتصاد کشور کسب کند. اولین گام در توسعة بیمه، این است که بررسی شود آیا بیمه‌ها در ایران باتوجه به امکانات خود کارآ عمل می‌کنند؟ به این منظور، صنعت بیمة ایران و سایر کشورهای حوزة منا مورد بررسی قرار گرفتند. در این پژوهش، برای اندازه‌گیری کارآیی فنی، از روش ناپارامتری تحلیل پوششی داده‌ها و روش پارامتری برآورد تابع مرزی تصادفی(برای تشخیص عوامل مؤثر بر کارآیی شرکت‌های بیمه) و تعدیل روش ناپارامتری استفاده می‌شود. براساس نتایج حاصل، رشد تولید ناخالص داخلی سرانه و حجم ذخیرة فنی بر کارآیی صنعت بیمه، دارای اثر مثبت و معنادار است و صنعت بیمة ایران بیشترین کارآیی را در صنایع بیمة کشورهای حوزة منا دارد. تفاصيل المقالة