گل محمدی (Rosa damascena Mill.) گیاهی درختچه‌ای، متعلق به تیره گل سرخیان است که مصارف متعددی در صنایع غذایی و دارویی دارد. پژوهش حاضر جهت بررسی اثر محلول پاشی محرک‌های متیل جاسمونات و نانو ذرات دی اکسید تیتانیوم بر خصوصیات فیزیولوژیکی و فیتوشیمیایی گیاه دارویی گل محمدی در دو سال زراعی 1399-1398 و 1400-1399 در قالب دو آزمایش مستقل بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در شهرستان فارسان انجام شد. محلول‌پاشی با سطوح متیل جاسمونات (0، 5/0، 1 و 2 میلی مولار) و نانو ذرات دی اکسید تیتانیوم (0، 100، 200 و 300 میلی گرم در لیتر) هر چهار ‌روز یک بار قبل ‌از باز شدن غنچه‌ها در سه نوبت صورت گرفت. اسانس گیری به روش تقطیر با بخار آب (طرح کلونجر) و ارزیابی فیتوشیمیایی گیاه با استفاده از روشهای اسپکتروفوتومتری و عملکرد آنتی اکسیدانی از طریق آزمون DPPH ارزیابی گردید. براساس نتایج حاصل محلول پاشی با محرک های رشد، موجب افزایش معنی دار عملکرد گلبرگ خشک در واحد سطح و رنگیزه های فتوسنتزی گردید. مقادیر ترکیبات فنلی در برگ و گلبرگ‌های گیاه گل محمدی در واکنش به تیمار محرک های رشد، افزایش معنی داری داشتند و بیشترین افزایش این ترکیبات در گیاهان محلول پاشی شده با متیل جاسمونات (1 میلی مولار) و نانو ذرات دی اکسید تیتانیوم (100 میلی گرم در لیتر) بوجود آمد. بررسی غلظت عناصر پرمصرف (نیتروژن، پتاسیم، فسفر، منیزیم) و کم مصرف (آهن، منگنز، روی) در برگ گیاه گل محمدی اثر معنی دار محرک‌ها بر بهبود مقدار عناصر غذایی را نشان داد. متیل جاسمونات (1 میلی مولار) با افزایش 34/32 درصدی، مقدار اسانس را از 0/037 به 0/05 درصد افزایش داد. با توجه به نتایج دو ساله تحقیق حاضر، محلول‌پاشی متیل جاسمونات با غلظت 1 میلی مولار جهت بهبود خصوصیات فیزیولوژیکی و فیتوشیمیایی گیاه گل محمدی در مناطق مشابه پیشنهاد می‌گردد. تفاصيل المقالة