مریم گلی سهندی (Salvia sahendica Boiss. & Buhse) گونه ای انحصاری از خانواده نعناعیان است که در دامنه ارتفاعات سهند در استان آذربایجان شرقی رویش دارد. این گیاه دارای اثرات ضد میکروبی، آنتی اکسیدانتی و ضد تشنج می باشد. هدف از این آزمایش با هدف ارزیابی کمیت و کیفیت اسانس و تاثیر تیمارهای مختلف بر درصد و سرعت جوانه زنی گونه مریم گلی سهندی به دلیل پایین بودن درصد جوانه زنی بذور گیاه انجام گرفت. اندام هوایی این گیاه در مرحله تمام گل در تابستان سال 1391 از رویشگاه کسایی تبریز جمع آوری و اسانس آن به روش کلونجر بدست آمد و آنالیز اسانس با دستگاه GC/MS انجام شد و آزمایش آزمون بذر نیز بر پایه طرح کاملاً تصادفی در 4 تکرار انجام شد. تیمارها شامل هورمون جیبرلین در سه سطح غلظت (100، 150 و 200 پی پی ام)، سه سطح زمان شستشو (12، 24 و 48 ساعت)، سرمادهی در سه سطح مدت زمان (24، 48 و 72 ساعت) و تیمار مغناطیس 50 و 130 میلی تسلا (به‌مدت 5، 10، 20، 25 و 30 دقیقه) و شاهد بوده است. مطابق نتایج بازده اسانس این گونه 8/0 درصد وزنی بدست آمد و وجود 23 ترکیب از جمله ترنس- متا- منتا-2و8 دین، اسپاتولنول، آلفا- پینن، 1 و 8 سینئول، بای سیکلوجرماکرن و بتا- پینن در اجزای اسانس این گیاه به اثبات رسید. نتایج آزمون بذر نیز نشان داد که بذور تحت تیمار 100 پی پی ام جیبرلین دارای بالاترین میزان درصد جوانه زنی (47 درصد) و بذور تحت تیمار مغناطیس 130 میلی تسلا به مدت 20 دقیقه بالاترین میزان سرعت جوانه زنی (83/5) را در این گونه دارویی نسبت به شاهد (16درصد) و (99/1 درصد) داشتند. نتایج حاکی از این است که بذر این گونه دارای خواب فیزیولوژیک بوده و با تیمارهای مختلف به طور معنی داری می توان درصد و سرعت جوانه زنی آن را افزایش داد. تفاصيل المقالة