کیتوزان یکی از پلی ساکاریدهای نیتروژن دار است که با واکنش استیل زدایی کیتین به صورت طبیعی ایجاد می شود و به عنوان یکی از محرک های زیستی کارآمد در تولید متابولیت های ثانویه، در گیاهان دارویی زیادی تأیید شده است. در تحقیق حاضر، کاربرد کیتوزان در غلظت های مختلف (صفر، 100، 200، 300 و 400 میلی گرم بر لیتر) بر رشد، رنگیزه های فتوسنتزی، متابولیت های ثانویه، ظرفیت آنتی اکسیدانی، فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی، کمیت و کیفیت پروتئین و سطح بیان ژن های HMGS و HMGR گیاه دارویی آندروگرافیس پانیکولاتا مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان دادند که کاربرد کیتوزان به طور معنی داری باعث افزایش رنگیزه های فتوسنتزی کلروفیل و کاروتنوئیدها و در نتیجه، افزایش رشد و بیومس گیاه دارویی آندروگرافیس پانیکولاتا شد. تیمارهای کیتوزان (300 و 400 میلی گرم بر لیتر) باعث افزایش بیان ژن های HMGS و HMGR در برگ گیاه شدند که با افزایش معنی دار تجمع ترکیبات فنل کل و فلاونوئیدها همراه بود. تیمارهای کیتوزان باعث بهبود فعالیت آنزیم های سوپراکسید دیسموتاز و پراکسیداز و افزایش ظرفیت آنتی اکسیدانی برگ های گیاه دارویی آندروگرافیس پانیکولاتا شدند. بررسی کمیت و کیفیت پروتئین ها نشان داد که شدت نوارهای پروتئینی با وزن مولکولی ۶۰ کیلو دالتون در غلظت های 3۰۰ و 400 میلی گرم بر لیتر کیتوزان و همچنین شدت نوارهای پروتئینی با وزن مولکولی 3۵ و 2۰ کیلو دالتون در غلظت 3۰۰ میلی گرم بر لیتر کیتوزان نسبت به غلظت های دیگر افزایش داشته است. بنابراین، این نتایج ثابت کردند که کاربرد کیتوزان می تواند باعث افزایش تجمع متابولیت های ثانویه و ظرفیت آنتی اکسیدانی گیاه دارویی آندروگرافیس پانیکولاتا شود. تفاصيل المقالة