اطلاعات مربوط به تغییرات غلظت، تجمع و تخصیص فسفر در گونه های مختلف گیاهی در راستای بهبود کارآیی جذب و استفاده از عناصر غذایی به ویژه در خاک های فقیر حائز اهمیت است. از این رو، به منظور بررسی تغییرات غلظت، تجمع و تخصیص فسفر در تعدادی از گونه‌های زراعی و هرز خانواده گندمیان، در سال زراعی 95-1394 آزمایشی گلدانی در شرایط هوای آزاد در قالب طرح کاملاً تصادفی به‌صورت فاکتوریل با سه تکرار در دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان در خاکی با مقدار فسفر قابل استفاده کم (85/4 میلی گرم در کیلوگرم) اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل هفت گونه زراعی و هرز از خانواده گندمیان (گندم نان، گندم دوروم، جو معمولی، جو لخت، چاودم، یولاف وحشی و علف خونی) و دو شرایط عدم مصرف و مصرف کودهای نیتروژنه، فسفره و پتاسه به مقدار توصیه شده بودند. بر اساس نتایج به دست آمده، در هر دو مرحله ساقه رفتن و گرده افشانی با مصرف کود، غلظت و تجمع فسفر در تمام بخش های گیاه، به استثنای غلظت فسفر ریشه در مرحله ساقه رفتن، به طور معنی داری افزایش پیدا کرد. میانگین غلظت فسفر بخش هوایی بوته در مراحل ساقه رفتن و گرده افشانی در شرایط عدم کوددهی به ترتیب 9/3 و 9/1 گرم در کیلوگرم بود که در نتیجه مصرف کود به طور معنی داری افزایش یافته و به ترتیب به 5/4 و 1/2 گرم در کیلوگرم رسید. همچنین، در نتیجه کوددهی میانگین مقدار فسفر تجمع یافته در بخش هوایی بوته در ساقه رفتن از 92/0 به 2/3 و در گرده افشانی از 45/2 به 2/9 میلی گرم در بوته رسید. در گرده افشانی، تأثیر گونه گیاهی بر غلظت فسفر در تمام اندام های گیاه اما در ساقه رفتن فقط بر غلظت فسفردر ساقه و بخش هوایی بوته معنی دار بود. با این حال، در هر دو مرحله، تجمع فسفر در تمام بخش های گیاه و کل بوته به طور معنی داری تحت تأثیر گونه گیاهی و اثرات متقابل گونه و کوددهی قرار گرفت. میانگین غلظت فسفر بخش هوایی بوته در گونه های مورد مطالعه در ساقه رفتن از 9/2 تا 7/4 و در گرده افشانی از 4/1 تا 7/2 گرم در کیلوگرم متغیر بود. نتایج مقایسه میانگین های اثرات متقابل نشان داد که در مرحله ساقه رفتن، در شرایط عدم کوددهی هیچ اختلاف معنی داری بین گونه ها از نظر تجمع فسفر در بخش های مختلف بوته وجود نداشت. در مرحله گرده افشانی نیز اختلاف های بین گونه ها از نظر تجمع فسفر در شاهد عدم کوددهی به مراتب کمتر از شرایط کوددهی بود. تفاصيل المقالة

گیاه کما (Apiaceae)Boiss. Ferula ovina یک گیاه چندساله دارویی در مراتع و مناطق کوهستانی مرتفع ایران است. جمعیت این گونه دارویی- مرتعی ارزشمند به‌دلیل بهره‌برداری بی‌رویه، تغییر شرایط اقلیمی همین‌طور کمون بذرهای آن در زمان بلوغ رو به کاهش است. در این تحقیق برای نخستین بار اثر تیمارهای دودی (ذرات دود و دو روش تهیه عصاره دودی) حاصل از سوختن کاه گندم بعد از اعمال دوره های مختلف استراتیفیکاسیون سرد (0، 7، 15 و 30 روز) بر جوانه زنی بذرهای کما مطالعه شد. بر اساس نتایج، استراتیفیکاسیون باعث تغییر سطح کمون و افزایش درصد و سرعت جوانه زنی بذرهای کما به طور معنی دار نسبت به شاهد شد. اعمال تیمار ذرات دودی بعد از استراتیفیکاسیون، سرعت و درصد جوانه زنی بذرها را نسبت به شاهد افزایش داد. بیشترین افزایش درصد جوانه زنی نسبت به شاهد (20 درصد) در تیمار 2 دقیقه مجاورت با ذرات دود بعد از 7 روز استراتیفیکاسیون سرد مشاهده شد. دو روش عصاره دودی مورد استفاده در این تحقیق در دامنه 001/0 و 01/0 نسبت حجمی بعد از استراتیفیکاسیون جوانه زنی بذر را افزایش دادند به‌طوری‌که بیشترین درصد جوانه زنی (80 درصد) از نسبت 001/0 محلول آبی کاه نیم سوز بعد از 30 روز استراتیفیکاسیون به دست آمد، اما محلول پایه دود آب منجر به کاهش درصد جوانه زنی در تیمارهای 0 و 30 روز استراتیفیکاسیون و تولید گیاهچه های ضعیف در تمامی دوره های استراتیفیکاسیون شد. به‌طورکلی، نتایج این تحقیق نشان داد که اعمال تیمارهای دودی در این مطالعه سرعت و درصد جوانه زنی بذرهای استراتیفیکاسیون شده کما را بهبود می‌بخشد. تفاصيل المقالة

Evening primrose (Oenothera biennis L.) is native to North America, belongs to Onagraceae family, and is a biennial plant. This experiment was performed as factorial based on a completely randomized design in three replications. The main purpose of the study was to evaluate the effect of moist-chilling and GA3 on seed germination and flower induction of evening primrose. The seeds were soaked in distilled water for 30 min, and treated with seven levels of moist-chilling period (0,10, 20, 30, 40, 50, and 60 days) and were kept in 2-4 °C in refrigerator conditions. At the end of day 60 half of the seeds were treated with 500 ppm GA3 solution for 24 hours. After that, both groups were planted in pots with three replications to see the plant reproductive responses. Simultaneously, the same seeds were planted in Petri dishes with three replications for seed germination. Germination was controlled every three days and seed germination test was done for 15 days. Seedling characteristics were measured at the end of germination test. Results showed that moist-chilling and GA3 significantly influenced the seed germination percentage. The highest germination percentage was observed in a combination of 20 days moist-chilling conditions and 500 ppm GA3. Rootlet length increased while moist-chilling was increased from 10 to 30 days. By increasing moist-chilling to 40 - 60 days, rootlet length decreased unexpectedly. Combination of moist-chilling and GA3 did not influence flower stem production and seed yield significantly. On the other hand, the earliest flower stem production was observed in seeds treated with moist chilling for 40 and 60 days. To guaranty flower stem production of spring sowing evening primrose in the areas with warm winter, seeds are strongly recommended to be treated with moist chilling for 40 days at 4 °C. تفاصيل المقالة

Evening primrose is one of the herbal biennial medicinal and oilseed plants. Its seed oil is one of the important sources of omega-6 as well as gamma-linolenic acid. Encouraging the plant to flower without winter conditions is important in biennial plants. This experiment aimed to investigate the phenology of evening primrose as affected by vernalization and gibberellic acid. At the beginning of the experiment, the seeds samples were kept in refrigerator conditions (2 to 4 °C) at ‎different periods of 0 to 60 days. To study the influence of GA3 at the end of 60 days, half ‎ of the vernalized seeds were treated with 500 ppm GA3 solution for 24 hours and then were ‎planted. The time of seedling emergence; 4, 6, 8, and 10 leave stages of seedling; stem ‎formation time, flowering time, capsule formation, capsule filling time, side stem production, ‎the time of physiological ripening of the seed, the time capsule browning, and harvest time was ‎recorded. Results showed that, while control plants did not flower, ‎vernalization significantly influenced all of the phenological stages of experimental ‎plants. A combination of vernalization and GA3 significantly affected stem formation ‎time, side stems production time, and capsule filling time. Finally, according to the ‎results, seed priming with 2 to 4 °C moist-chilling for at least 10 days and GA3 in a minimum concentration of 500 ppm guarantee ‎flower formation of seeds of evening primrose with late sowing time in spring. تفاصيل المقالة