مقدمه: کادمیوم به عنوان یک عنصر سنگین و بسیار سمی، به دلیل تحرک و حلالیت زیاد تهدید جدی برای سلامتی انسان و سایر موجودات به شمار می‌آید. فلز کادمیوم از طریق عدم ایجاد نشانه‌ی سمیت، در بافت‌های گیاهان انباشته شده و به زنجیره غذایی انسان راه می-یابد. میزان انتقال کادمیوم از سبزیجات به رژیم غذایی انسان به انباشتگی آن در بخش‌های مختلف گیاه بستگی دارد. بر همین اساس به منظور بررسی میزان جذب فلزات سنگین توسط گیاه کاهو، این پژوهش با هدف ارزیابی میزان انباشتگی و آلودگی کادمیوم در اندام‌های مختلف گیاه کاهو انجام شد. مواد و روش‌ها: این پژوهش بصورت آزمایش فاکتوریل با طرح کاملا تصادفی در 3 تکرار صورت گرفت. جهت بررسی میزان پتانسیل گیاه کاهو به منظور جذب کادمیوم و سایر عناصر ریزمغذی از 4 سطح کلریدکادمیوم (0، 30، 60 و 90 میکروگرم بر گرم پرلیت) استفاده شد. یافته‌ها: در حضور کادمیوم محتوی فنل کل، فلاونوئید و ظرفیت آنتی‌اکسیدانی کاهو نسبت به نمونه شاهد افزایش معنی‌داری داشت. همچنین، با توجه به نتایج با افزایش غلظت کادمیوم در میزان پروتئین کل و قند محلول گیاه کاهو نسبت به نمونه‌ی شاهد افزایش مشاهده شد. با افزایش اعمال کادمیوم به گیاه کاهو تجمع کادمیوم در ریشه و اندام هوایی سیر صعوی نشان داد به‌طوری‌که، افزایش در ریشه به مراتب بیشتر از اندام هوایی کاهو بود.نتیجه‌گیری: به‌طور کلی، نتایج این پژوهش حاکی از آن بود که گیاه کاهو به عنوان یک گیاه انباشته کننده کادمیوم با قابلیت تجمع بالای فلزات سنگین در ریشه و اندام هوایی است. به همین منظور، لزوم مدیریت کشت سبزیجات در خاک‌های آلوده به فلزات سنگین جهت حفظ سلامت مصرف‌کنندگان امری ضروری به نظر می‌رسد. تفاصيل المقالة

مطالعه تکوین جنین و نمو آندوسپرم در گونه‌های مختلف گیاهی از دیدگاه فیلوژنتیکی و سیستماتیکی حائز اهمیت است. هدف تحقیق حاضر، بررسی بافت‌شناختی مراحل تکوین دانه در خارخسک (Tribulus terrestris L.) توسط مطالعات میکروسکوپی می‌باشد. نمونه‌ها در مراحل مختلف تکوینی پس از تثبیت، با روش‌های مختلف بافت-شناختی مطالعه شدند. نتایج نشان داد که تخمک‌ها از نوع واژگون، دو پوششی و دارای تمکن محوری هستند. بر اساس بررسی‌های بافت‌شناختی، آندوسپرم در مراحل اولیه از نوع هسته‌ای مشاهده شد که در طی تکوین جنین به نوع سلولی تغییر یافت. در مرحله جنین بالغ، بقایایی از آندوسپرم به صورت ساختار تور مانند در پیرامون لپه‌ها مشاهده شد. با توجه به مطالعات بافت‌شناختی تقسیمات در سلول قاعده‌ای حاصل از سلول تخم، سریع‌تر از سلول راسی اتفاق افتاد. سوسپانسور در مرحله جنین اژدری شکل کاملا از بین رفت. با توجه به مطالعات سیتوشیمیایی، تجمع دانه‌های نشاسته در پوسته دانه در مراحل اولیه تکوین جنین مشاهده شد. همچنین در جنین بالغ ماده ذخیره‌ای سلول‌ها حاوی اجسام پروتئینی و ترکیبات لیپیدی بودند. پوسته دانه از سطح صاف و دو لایه سلول تشکیل شده است که لایه بیرونی واجد بلورهای اگزالات کلسیم می‌باشد. مطالعات میکروسکوپ فلوروسنت نشان داد که در دانه تجمعی از موم‌ها با ماهیت لیپیدی مشاهده شد. به نظر می‌رسد که با توجه به تفاوت ساختاری میان گونه‌های این خانواده، مطالعه ویژگی‌هایی مانند الگوی شکل‌گیری اندام‌ها در گیاه خارخاسک می‌تواند در درک ناهمگنی بین جنس‌های خانواده اسپندیان موثر باشد. تفاصيل المقالة