فهرس المقالات علیرضا سیروس مهر


  • المقاله

    1 - ‏ نقش محلول‌پاشی سالیسیلیک اسید و کیتوزان در شرایط تنش کم آبی بر ‏برخی صفات فیزیولوژیکی و عملکرد روغن گلرنگ ‏‎(Carthamus tinctorius L.)‎
    اکوفیزیولوژی گیاهان زراعی , العدد 1 , السنة 11 , بهار 1396
    تأثیر تنش خشکی و محلول پاشی سالیسیلیک اسید و کیتوزان روی گلرنگ طی آزمایشی به صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در دانشگاه زابل بررسی شد. در این آزمایش سه سطح تنش خشکی شامل آبیاری در زمان تخلیه 25، 50 و 75 درصد آب قابل استفاده خاک به عنوان أکثر
    تأثیر تنش خشکی و محلول پاشی سالیسیلیک اسید و کیتوزان روی گلرنگ طی آزمایشی به صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در دانشگاه زابل بررسی شد. در این آزمایش سه سطح تنش خشکی شامل آبیاری در زمان تخلیه 25، 50 و 75 درصد آب قابل استفاده خاک به عنوان عامل اصلی و چهار سطح محلول پاشی شامل بدون محلول پاشی (شاهد)، محلول پاشی سالیسیلیک اسید (424/0 گرم در لیتر)، محلول پاشی کیتوزان (5 گرم در لیتر) و تلفیق سالیسیلیک اسید و کیتوزان به عنوان تیمار فرعی در نظر گرفته شدند. تنش آب موجب کاهش عملکرد روغن، فسفر، پتاسیم و کلسیم اندام هوایی شد. عملکرد روغن با افزایش تنش خشکی نسبت به آبیاری کامل 11 درصد کاهش یافت. همچنین، تنش خشکی شدید موجب افزایش میزان سدیم دانه شد ولی بر نیتروژن اندام هوایی، آهن اندام هوایی، شاخص پایداری غشاء و درصد رطوبت نسبی اثر معنی داری نداشت. محلول پاشی سالیسیلیک اسید و کیتوزان موجب افزایش عناصر پرنیاز (نیتروژن، فسفر و پتاسیم) و کم نیاز (کلسیم، سدیم و آهن) گردید. عملکرد روغن دانه تحت تاثیر محلول پاشی قرار نگرفت. به طورکلی، کاربرد تلفیقی کیتوزان و سالیسیلیک اسید روی صفات مورد مطالعه اثر بخش تر بود، لذا می‌توان مصرف توامان این دو ماده را به صورت محلول پاشی به منظور توسعه کشت گلرنگ در منطقه سیستان مد نظر قرار داد. تفاصيل المقالة

  • المقاله

    2 - ارزیابی و مقایسه محتوای فنل، فلاونوئیدکل و عملکرد آنتی اکسیدانی برگ و میوه در 14 ژنوتیپ مختلف گیاه کنار (Ziziphus mauritiana L.) در جنوب ایران
    اکوفیتوشیمی گیاهان دارویی , العدد 5 , السنة 4 , زمستان 1395
    استفاده از ترکیبات طبیعی ضدمیکروبی و آنتی‌اکسیدانی مانند اسیدهای آلی، اسانس‌ها و عصاره‌های گیاهی می‌توانند جایگزین مناسب و ایمنی در مواد غذایی و صنایع دارویی باشند. از این‌رو هدف از این تحقیق ارزیابی میزان فنل، فلاونوئید و خاصیت آنتی اکسیدانی ژنوتیپ‌‌های مختلف گیاه کنار أکثر
    استفاده از ترکیبات طبیعی ضدمیکروبی و آنتی‌اکسیدانی مانند اسیدهای آلی، اسانس‌ها و عصاره‌های گیاهی می‌توانند جایگزین مناسب و ایمنی در مواد غذایی و صنایع دارویی باشند. از این‌رو هدف از این تحقیق ارزیابی میزان فنل، فلاونوئید و خاصیت آنتی اکسیدانی ژنوتیپ‌‌های مختلف گیاه کنار بود. در این تحقیق 14 ژنوتیپ بومی گیاه کنار (Ziziphus mauritiana L.) در سال 1395 از مناطق جنوب کشور شامل جیرفت، رودان، میناب و جاسک جمع‌آوری گردید. میزان فنل و فلاونویید کل بر اساس روش‌های اسپکتروفوتومتری و ارزیابی عملکرد آنتی اکسیدانی عصاره‌‌ها با استفاده از روش DPPH ارزیابی گردید نتایج حاصل از تجزیه داده‌ها نشان داد که ژنوتیپ گیاه کنار در منطقه رودان از بیشترین میزان فنل کل (417/20 میلی‌گرم در گرم عصاره خشک) و فلاونوئیدکل (119/52 میلی‌گرم در گرم عصاره خشک) برخوردار بود. نتایج حاصل از ارزیابی میزان توانایی به دام اندازی رادیکال‌های آزاد عصاره هیدرو الکلی برگ و میوه به‌صورت مجموع نشان داد که ژنوتیپ گیاه کنار در منطقه رودان و سپس ژنوتیپ‌‌های گیاه کنار در شهر تالار به ترتیب با میزان 086/83 و 064/82 میکروگرم در میلی‌لیتر ژنوتیپ‌‌های برتر بودند. در کل عصاره هیدروالکلی برگ ژنوتیپ‌‌های کنار نسبت به میوه از خاصیت آنتی‌اکسیدانی بیشتر و ژنوتیپ کنار منطقه رودان و سپس ژنوتیپ کنار منطقه تالار، ژنوتیپ‌‌های برتر از لحاظ خواص آنتی اکسیدانی بودند. با توجه به میزان بالای خاصیت آنتی‌اکسیدانی گیاه کنار و همچنین به‌دلیل خطرات سرطان‌زایی آنتی‌اکسیدان‌های مصنوعی و سنتز شده، پیشنهاد می‌گردد فرآورده‌های گیاه کنار مخصوصاً کنارهای رودان و تالار به‌عنوان جایگزینی مناسب بجای مواد نگه‌دارنده و همچنین می‌توان از آن‌ها به‌عنوان منابع غنی و در دسترس، در صنایع غذایی و داروسازی استفاده کرد. استفاده از ترکیبات طبیعی ضدمیکروبی و آنتی‌اکسیدانی مانند اسیدهای آلی، اسانس‌ها و عصاره‌های گیاهی می‌توانند جایگزین مناسب و ایمنی در مواد غذایی و صنایع دارویی باشند. از این‌رو هدف از این تحقیق ارزیابی میزان فنل، فلاونوئید و خاصیت آنتی اکسیدانی ژنوتیپ‌‌های مختلف گیاه کنار بود. در این تحقیق 14 ژنوتیپ بومی گیاه کنار (Ziziphus mauritiana L.) در سال 1395 از مناطق جنوب کشور شامل جیرفت، رودان، میناب و جاسک جمع‌آوری گردید. میزان فنل و فلاونویید کل بر اساس روش‌های اسپکتروفوتومتری و ارزیابی عملکرد آنتی اکسیدانی عصاره‌‌ها با استفاده از روش DPPH ارزیابی گردید نتایج حاصل از تجزیه داده‌ها نشان داد که ژنوتیپ گیاه کنار در منطقه رودان از بیشترین میزان فنل کل (417/20 میلی‌گرم در گرم عصاره خشک) و فلاونوئیدکل (119/52 میلی‌گرم در گرم عصاره خشک) برخوردار بود. نتایج حاصل از ارزیابی میزان توانایی به دام اندازی رادیکال‌های آزاد عصاره هیدرو الکلی برگ و میوه به‌صورت مجموع نشان داد که ژنوتیپ گیاه کنار در منطقه رودان و سپس ژنوتیپ‌‌های گیاه کنار در شهر تالار به ترتیب با میزان 086/83 و 064/82 میکروگرم در میلی‌لیتر ژنوتیپ‌‌های برتر بودند. در کل عصاره هیدروالکلی برگ ژنوتیپ‌‌های کنار نسبت به میوه از خاصیت آنتی‌اکسیدانی بیشتر و ژنوتیپ کنار منطقه رودان و سپس ژنوتیپ کنار منطقه تالار، ژنوتیپ‌‌های برتر از لحاظ خواص آنتی اکسیدانی بودند. با توجه به میزان بالای خاصیت آنتی‌اکسیدانی گیاه کنار و همچنین به‌دلیل خطرات سرطان‌زایی آنتی‌اکسیدان‌های مصنوعی و سنتز شده، پیشنهاد می‌گردد فرآورده‌های گیاه کنار مخصوصاً کنارهای رودان و تالار به‌عنوان جایگزینی مناسب بجای مواد نگه‌دارنده و همچنین می‌توان از آن‌ها به‌عنوان منابع غنی و در دسترس، در صنایع غذایی و داروسازی استفاده کرد. تفاصيل المقالة

  • المقاله

    3 - بررسی فیتوشیمیایی اسانس گیاه نوروزک (Salvia leriifolia Benth.) در مراحل مختلف رشد و رویشگاه‌های طبیعی و گلخانه‌ای
    اکوفیتوشیمی گیاهان دارویی , العدد 4 , السنة 4 , پاییز 1395
    گیاه نوروزک (Salvia leriifolia Benth.) متعلق به تیره نعنا است و اغلب به‌عنوان آنتی‌اکسیدان، ضدباکتری و مسکن در درمان عفونت‌های دیابتی استفاده می‌شود. در این تحقیق به‌منظور بررسی فیتوشیمیایی اسانس، گیاه در مراحل مختلف رشد از زیستگاه طبیعی و سپس مقایسه آن با شرایط گلخانه أکثر
    گیاه نوروزک (Salvia leriifolia Benth.) متعلق به تیره نعنا است و اغلب به‌عنوان آنتی‌اکسیدان، ضدباکتری و مسکن در درمان عفونت‌های دیابتی استفاده می‌شود. در این تحقیق به‌منظور بررسی فیتوشیمیایی اسانس، گیاه در مراحل مختلف رشد از زیستگاه طبیعی و سپس مقایسه آن با شرایط گلخانه ای، برگ‌های گیاه در مراحل مختلف رویشی، گلدهی و رسیدگی بذر در بهار 1391 از منطقه آبخوان سبزوار واقع در استان خراسان رضوی برداشت گردید و همزمان برگ‌های کشت شده همین گیاه در شرایط گلخانه‌ای جمع‌آوری و خشک گردید.اسانس نمونه‌ها به روش تقطیر با آب (طرح کلونجر) استخراج و توسط دستگاه GC و GC/MS آنالیز شد. نتایج نشان داد در فاز گلدهی، گیاه از بیشترین میزان اسانس (04/1 درصد) و به ترتیب کامفور (85/23 درصد)، بتا-پینن (8/9 درصد)، 1و8-سینئول (04/8 درصد) و آلفا-پینن (87/6 درصد) از بیشترین مقدار در فاز گلدهی برخوردار بودند و اینکه که در هر دو رویشگاه به‌ترتیب کامفور ، بتا-پینن و آلفا- پینن از بیشترین مقدار در اسانس برخوردار بودند و این در صورتی است که در فاز رسیدگی بذر کمترین میزان اسانس (65/0 درصد) رسیده و کامفور گزارش نشده است و میزان کامفور گزارش شده که در فاز گلدهی گیاه و مخصوصاً در رویشگاه طبیعی به بالاترین مقدار خود (85/23 درصد) رسیده است تفاصيل المقالة

  • المقاله

    4 - اثرنانوذرات تیتانیوم و سطوح مختلف آبیاری بر رنگیزه‌های فتوسنتزی، پرولین، کربوهیدرات‌های محلول و پارامترهای رشدی خرفه
    اکوفیزیولوژی گیاهی , العدد 1 , السنة 9 , بهار 1396
    کمبود رطوبت خاک از مهمترین عوامل بازدارنده رشد و نمو گیاه است. به منظور بررسی اثر محلول‌پاشی نانو ذرات دی اکسید تیتانیوم بر برخی از صفات فیزیولوژیکی و مورفولوژیکی گیاه خرفه در شرایط سطوح مختلف آبیاری آزمایش گلدانی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار اج أکثر
    کمبود رطوبت خاک از مهمترین عوامل بازدارنده رشد و نمو گیاه است. به منظور بررسی اثر محلول‌پاشی نانو ذرات دی اکسید تیتانیوم بر برخی از صفات فیزیولوژیکی و مورفولوژیکی گیاه خرفه در شرایط سطوح مختلف آبیاری آزمایش گلدانی به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار اجرا شد. فاکتور‌های آزمایش شامل سه سطح آبیاری 60 ، 80 و 100 درصد ظرفیت زراعی و محلول‌پاشی نانو ذرات دی اکسید تیتانیوم در مرحله 6-8 برگی در چهار سطح 0، 1، 2 و 3 میلی گرم بر لیتر بودند. نتایج نشان داد که سطوح مختلف آبیاری اثر معنی‌داری بر تمامی صفات اندازه گیری شده داشت و باعث کاهش مقدار کلروفیل کل و افزایش مقادیر قند و پرولین شد. بیشترین مقدار کلروفیل کل به میزان 36/32 میلی گرم بر گرم برگ تازه در تیمار آبیاری 100 درصد ظرفیت زراعی و کمترین مقدار به میزان 42/13 میلی گرم بر گرم برگ تازه در تیمار آبیاری 60 درصد ظرفیت زراعی بدست آمد. محلول‌پاشی نانو ذرات دی اکسید تیتانیوم نیز بر اکثر صفات معنی‌دار بود و باعث افزایش کلروفیل کل، وزن تر و خشک گیاه خرفه شد. بیشترین وزن تر بوته نیز با مقدار 61/20 گرم در تیمار محلول پاشی 3 میلی گرم بر لیتر نانو ذرات دی اکسید تیتانیوم و کمترین وزن تر با مقدار 16/17 گرم در تیمار شاهد (محلولپاشی با آب مقطر) بدست آمد. نتایج نشان داد که کاربرد نانو ذرات دی ‌اکسید‌ تیتانیوم، کلروفیل a و وزن خشک گیاه خرفه را به طور معنی‌داری افزایش داد. تفاصيل المقالة

  • المقاله

    5 - تاثیر کود‌های سبز، شیمیایی و قارچ مایکوریزا بر ویژگی‌های فیزیولوژیک، عملکرد و اجزای عملکرد گندم تحت تنش کم آبی
    اکوفیزیولوژی گیاهی , العدد 4 , السنة 12 , پاییز 1399
    افزایش تولید گندم در ایران و جهان اهمیت دارد و عدم یا کاهش استفاده از کودهای شیمیایی در راستای کشاورزی پایدار در تولید محصولات زراعی ضروری است. جهت بررسی تاثیر کود سبز شبدر و کود شیمیایی و قارچ مایکوریزا بر برخی ویژگی‌های فیزیولوژیک و عملکرد گندم (Triticum aestivum.L) د أکثر
    افزایش تولید گندم در ایران و جهان اهمیت دارد و عدم یا کاهش استفاده از کودهای شیمیایی در راستای کشاورزی پایدار در تولید محصولات زراعی ضروری است. جهت بررسی تاثیر کود سبز شبدر و کود شیمیایی و قارچ مایکوریزا بر برخی ویژگی‌های فیزیولوژیک و عملکرد گندم (Triticum aestivum.L) در شرایط تنش خشکی، آزمایشی به-صورت کرت‌های دو‌بار خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در سال 1393 در مزرعه مرکز تحقیقات کشاورزی بروجرد اجرا گردید. فاکتور اصلی شامل کود سبز شبدر ایرانی (Trifolium resupinatum) و شاهد (عدم استفاده از کود سبز) و فاکتور فرعی شامل سطوح تنش خشکی (آبیاری کامل (شاهد)، قطع آبیاری در مراحل‌گلدهی و دانه خمیری و عدم آبیاری (دیم)) و فاکتور فرعی فرعی شامل عدم کاربرد (شاهد) و کاربرد‌های کود شیمیایی NPK، قارچ میکوریزا گونه (Glomus mosseae) و تلفیق قارچ میکوریزا به‌همراه کود شیمیایی NPK بودند. نتایج نشان داد که کود سبز بالاترین محتوای نسبی آب برگ، رنگیزه‌های فتوسنتزی، پرولین، عملکرد و اجزای آن‌را دارا بود و تنش خشکی موجب کاهش رنگیزه‌های فتوسنتزی، عملکرد و اجزای عملکرد دانه و افزایش پرولین گردید. کود‌های سبز و شیمیایی بر خصوصیات زراعی، فیزیولوژیک و عملکرد دانه گندم تحت تنش خشکی موثر بودند. بالاترین عملکرد دانه گندم (9946 کیلوگرم در هکتار ) مربوط به تلفیقی از کود سبز و آبیاری کامل به‌همراه کود شیمیایی و قارچ مایکوریزا بود. در مجموع استفاده از کود سبز در تولید گندم همراه آبیاری کامل و استفاده از قارچ میکوریزا و کود شیمیایی در شرایط آب و هوایی بروجرد مناسب به نظر می‌رسد. تفاصيل المقالة