پدیده خشکیدگی پوشش گیاهی به‌ویژه در مناطق خشک و نیمه‌خشک همواره به عنوان یکی از مشکلات اساسی اکوسیستم‌های مختلف مطرح بوده است. عوامل متعددی سبب بروز این پدیده در گیاهان می‌شوند که از جمله مهمترین آنها می‌توان به عوامل آب و هوایی (کاهش بارندگی و افزایش دما) و حضور آفات و گیاهان نیمه‌انگلی مانند لورانتوس اشاره کرد. این مطالعه با هدف ارتباط خشکیدگی درختان جنگلی با ساختار توده، عوامل فیزیوگرافی و خاک در جنگل‌های میان‌تنگ استان ایلام انجام پذیرفت. برای این منظور پس از تلفیق نقشه‌های شیب، جهت و ارتفاع از سطح دریا در هر یک از واحدهای همگن یک قطعه نمونه به‌طور تصادفی پیاده و مشخصه‌های کمی و کیفی درختان در قطعات نمونه دایره‌ای شکل به مساحت ١٢آر اندازه‌گیری و در فرم‌های آماربرداری ثبت گردید. طبق نتایج به‌دست آمده مشخص شد زوال درختان بلوط در منطقه مورد مطالعه تحت تاثیر ترکیبی از درختان، توده و رویشگاه است. نتایج نشان داد ٣٧/٥درصد از درختان بلوط منطقه دچار آسیب‌دیدگی در اثر پدیده خشکیدگی شده‌اند که ٥٤ درصد آنها دارای فرم رویشی شاخه‌زاد و ٥٨ درصد آسیب‌دیدگی در محل سرشاخه‌ها می‌باشند. درختان در طبقات قطری ٦٠، ٦٥ و ٥٠ سانتی‌متری و ارتفاع ٦، ٨ و ١٠متری و همچنین با قطر تاج‌پوشش ٩، ٨ و ٧ متری بیشتر دچار خسارت از ناحیه پدیده زوال بلوط شده‌اند. نتایج آنالیز ٣٠ نمونه خاک بر اساس آزمون t مستقل همچنین نشان‌دهنده معنی‌دار بودن اختلاف در برخی از خصوصیات خاکمنجمله جرم مخصوص ظاهری، هدایت الکتریکی، ماده آلی، نیتروژن، فسفر و پتاسیم در درختان خشکیده و سالم بود. تفاصيل المقالة

زمینه و هدف: اثرات جنگل در ذخیره کربن به‌عنوان یک روش مقرون‌به‌صرفه در کاهش گرمای کره زمین به اثبات رسیده است. هرساله در کشور ما به‌ویژه استان ایلام به‌منظور افزایش سرانه فضای سبز سطوح قابل‌توجهی از اراضی مستعد، مورد جنگل‌کاری با گونه های مختلف قرار می گیرد؛ اما اثرات این جنگل‌کاری‌ها روی ذخیره کربن خاک و ترسیب آن کم تر بررسی شده است. در این پژوهش سعی شد اثرات جنگل‌کاری‌های دست کاشت کاج تهران (Pinus eldarica Medw.) و سرو نقره‌ای (Cupressus arizonica Green.) همراه با اراضی جنگلی بلوط ایرانی (Quercus brantii Lindl.) اطراف روی ترسیب کربن خاک در پارک جنگلی چغاسبز شهرستان ایلام مورد بررسی و مقایسه قرار گیرد. همچنین، رابطه بین برخی خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک با ترسیب کربن توده‌های مختلف مورد بررسی قرار گرفت. روش بررسی: برای این منظور تعداد 15 اصله درخت بلوط ایرانی و 15 درخت سوزنی برگ دست‌کشت کاج تهران و 15 درخت سرو نقره ای و مجموعاً 45 درخت به‌طور ترانسکت تصادفی انتخاب شده و نمونه های خاک در زیر تاج هر درخت در فاصله یکسان از تنه (30 تا 50 سانتی‌متری) از عمق 0 تا 30 سانتی متری خاک برداشت شد. پس از انتقال نمونه‌ها به آزمایشگاه و بررسی آن‌ها میزان ترسیب کربن با استفاده از میزان کربن آلی در نمونه های خاک و از طریق فرمول محاسبه شد. یافته‌ها: نتایج نشان داد ترسیب کربن در خاک توده کاج تهران (7/55 تن در هکتار) به‌طور معنی‌داری بیش تر از توده سرو نقره ای (98/39 تن در هکتار) و توده بلوط ایرانی (45/29 تن در هکتار) اطراف است. نتایج آنالیز همبستگی نیز نشان داد که درصد ماده آلی، درصد نیتروژن، هدایت الکتریکی و جرم مخصوص ظاهری، به ترتیب از مهم‌ترین عوامل تأثیرگذار بر مقدار ترسیب کربن خاک در توده های مورد بررسی هستند. بحث و نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج این تحقیق پتانسیل ترسیب کربن برحسب گونه های گیاهی متفاوت است، بنابراین با شناخت گونه هایی که قابلیت بیش تری جهت ترسیب کربن دارا هستند و همچنین بررسی عوامل مدیریتی که بر فرآیند ترسیب تأثیر گذار هستند می توان اصلاح و احیاء اراضی را از منظر ترسیب کربن دنبال نمود. تفاصيل المقالة

جنگل‌های طبیعی و مصنوعی علاوه بر تولید چوب در جذب آلاینده‌های هوا و کاهش بار آلودگی نقش مهمی دارند. در این مطالعه نقش جنگل کاری‌های منطقه پل چهر استان کرمانشاه در کاهش آلودگی‌های ناشی از صنایع پتروشیمی منطقه بررسی گردید و اثر عناصر روی و کروم بر خصوصیات فیزیولوژیکی و رشدی نهال‌های کاج الدار و سرو ناز مورد مطالعه قرار گرفت. برای این منظور منطقه جنگل‌کاری شده در داخل پتروشیمی (منطقه آلوده) و یک منطقه جنگل‌کاری در اطراف پتروشیمی (منطقه شاهد) انتخاب شدند. نتایج نشان داد غلظت این دو عنصر در اندام‌های رویشی ریشه و ساقه هر دو گونه بطور معنی‌داری در منطقه دارای آلودگی بیشتر از منطقه شاهد بود. همچنین در منطقه دارای آلودگی به دو عنصر، دو فاکتور طول ساقه و طول ریشه در نهال‌های کاج الدار به‌طور معنی‌داری نسبت به منطقه فاقد آلودگی کاهش نشان داد و برای گونه سرو ناز تنها طول ریشه در منطقه آلوده اختلاف معنی‌داری با مناطق شاهد داشت. نتایج برای گونه کاج الدار نشان داد که در منطقه دارای آلودگی، میزان سه فاکتور کلروفیل کل، پرولین و قند‌های محلول برگ دارای اختلاف معنی‌داری نسبت به منطقه فاقد آلودگی بود و برای گونه سرو ناز میزان این سه فاکتوراختلاف معنی‌داری نسبت به منطقه فاقد آلودگی نشان داد. به‌طور کلی می‌توان نتیجه گرفت کاهش مقدار آلایندگی عناصر روی و کروم توسط درختان کاج الدار نسبت به سروناز بیشتر بود. تفاصيل المقالة