در پژوهش حاضر با استفاده از روش‌های‌ غیر احتمالیِ مبتنی بر هدف، 7 هزار و 810 جمله از پنجاه وب‌سایت پربیننده در کشور با هدف شناخت الگوهای غیرمعیار در زبان فضای مجازی براساس اصول ویرایش زبانی (فعل، اسم و حرف) ارزیابی و بسامد خطاهای رایج به این ترتیب، مشخص شد: خطاهای مربوط به شاخص‌های نگارشیِ فعل (45 درصد)، حرف (31 درصد) و اسم (24 درصد). درنهایت، پیشنهادها و راهکارهایی مبتنی بر نتایج تحقیق برای جلوگیری از بروز مشکلات بیشتر و کمک به پاسبانی از خط و زبان فارسی در فضای مجازی ارائه شد. تفاصيل المقالة

در سرفصل فارسی عمومی که از سوی شورای عالی برنامه ریزی وزارت فرهنگ و آموزش عالی بیش از سه دهه پیش تدوین شد مجموعه ای حجیم و آشفته از مواد لازم برای تدریس در درس فارسی عمومی ابلاغ شد. از آن زمان تا امروز این سرفصل به‌ظاهر حاکم است اما آنچه در عمل در تدریس فارسی عمومی دیده می شود سوای انتظاراتی است که در سرفصل آمده است. در میان مواد مختلف مندرج در سرفصل، بخش اول و ظاهراً مهم ترین بخش، مربوط به نگارش فارسی است. عنوان بند اول سرفصل "دربارۀ نویسندگی" است و آنچه در ذیل آن آمده به مسائل مترتب بر نویسندگی دلالت دارد. در این تحقیق سی کتاب منتخب (انتخاب به صورت کاملاً تصادفی اما با بازۀ زمانی مشخص بوده است) از نظر رعایت سرفصل مورد بررسی قرار گرفت و نتیجه حاصل این شد که فقط در سه کتاب از سی کتاب مذکور تمامی موارد مربوط به نگارش آمده و بقیه کتاب ها به صورت جسته و گریخته گزیده ای از این مباحث را مورد توجه قرار داده اند. تقریباً نیمی از کتاب ها هم اصلاً توجهی به آموزش نگارش فارسی نکرده اند. تفاصيل المقالة

تغییر اصول نظریۀ ادبی در شعر سبک هندی و توجه به دو مقولۀ اندیشه و لذت آفرینی نشان می دهد که شاعران سبک هندی مختصات ادبی نظریه خود را با فهم و درک مخاطب سامان دادند. درست است که جامعۀ ایران در عصر تیموری و صفوی به آرامش اقتصادی و رفاه نسبی دست یافت اما به دلیل هجوم مغول در دو قرن قبل از آن و ضعف شدید بنیان های علمی-آموزشی و فرهنگی ایران، شاعران سبک هندی یا به هند رفتند یا در ایران ماندند و با مخاطب معاصر خود و درک نسبی او از شرایط ادبی و اجتماعی کنار آمدند. در این پژوهش ضمن نگاه به مقولۀ نظریۀ سبک هندی و توجه به نسبت آن نظریه با مخاطب فارسی زبان سعی شده تا جایگاه و ارزش مخاطب سنجیده شود و از اسلوب معادله به عنوان یکی از زمینه های ادبی برای ایجاد ارتباط با مخاطب عام سخن به میان بیاید. نتیجه حاصل از این پژوهش این شد که متون ادبی سبک هندی عمدتاً متونی بسته اند، حاصل اندیشه اند، از اشراق کمتر بهره گرفته اند و مخاطب آن ها مخاطبی معمولی با سطحی نازل از دانش های مکتبی است. تفاصيل المقالة

درس فارسی عمومی از مجموعه دروس عمومی مصوب شورای عالی برنامه ریزی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری است که برای آشنایی دانشجویان غیر رشتۀ ادبیات فارسی در مقاطع کادرانی و کارشناسی پیشنهاد شده است. گذراندن این درس سه واحدی بر اساس سرفصل مصوب وزارتخانۀ مذکور اهدافی دارد که از آن جمله می توان به تقویت توانایی نگارش و آشنایی با متون نظم و نثر فارسی اشاره کرد. در تألیف و تدوین کتاب های فارسی عمومی که در سال های اخیر صورت گرفته و با توجه به توسعۀ روزافزون آموزش عالی در ایران رشد فزاینده ای نیز داشته است، بسیاری از اصول مندرج در سرفصل وزارت علوم مغفول مانده است. به نظر می رسد سلیقه های فردی و روحیۀ تجاری در بسیاری از منابع فارسی عمومی منتشر شده در دهه های اخیر بر روحیۀ علمی و آکادمیک برتری یافته است. در این تحقیق ضمن بررسی و تحلیل محتوای سی جلد از کتاب های فارسی عمومی چاپ شده در فاصلۀ زمانی1370 تا 1376 به بی توجهی آنها به سرفصل مصوب وزارت علوم پرداخته شده و متون منتخب متوجه به ادبیات معاصر فارسی مورد جست و جو قرار گرفته اند. تفاصيل المقالة

نوستالژی یا غم غربت از مباحث مرتبط با روان‌شناسی است که آن را حسرت شیرین و تقابل زمان حال با گذشته‌ها دانسته‌اند. نوستالژی، تاریخی به قدمت هبوط آدم(ع) دارد و از دیرباز درون‌مایه‌ بسیاری از آثار ادبی را شامل است. نوستالژی و غم غربت در کنار مضامینی نظیر حسرتِ بازگشت به دوران کودکی، یادآوری مهر مادری، یاد وطن و توجه به آداب‌ورسوم و آیین‌های بومی محلی و فرهنگ‌عامه، وقتی در ادبیات در تقابل با زندگی شهرنشینی و یأس و تنهایی جهان مدرن قرار می‌گیرد، برجستگی خاصی به شعر و نثر می‌دهد. حسین پناهی هنرمندی نوستالژی‌گراست. از مهم‌ترین ویژگی‌های هنر او بیان نوستالژیک شعر و نثر اوست. پژوهش حاضر به بررسی بیان نوستالژیک شعر حسین پناهی می‌پردازد و در پایان به این نتیجه می‌رسد که غم غربت جان‌مایه شعر پناهی است و زیستن او در تهران به‌نوعی برای او اسارتی اجباری بوده است. روش این پژوهش تحلیلی- توصیفی و از نوع کیفی است و به بررسی جنبه‌های نوستالژی در شعر و اندیشه حسین پناهی می‌پردازد. تفاصيل المقالة