پیدایش مفهوم محله دارای تاریخچه‌ای طولانی در نظام شهرنشینی ایران و جهان است و ریشه در زندگی جمعی مردم و ارتباطات اجتماعی آن‌ها دارد و مطالعات بسیاری درباره اهمیت و نقش محله‌های سنتی انجام شده است. بدین روی با توجه به مطالب مطروحه، پژوهش حاضر با هدف تجویز سیاست به منظور سازماندهی فضایی محلات بافت قدیم شهر آمل مطرح می‌گردد. که به‌منظور دستیابی به هدف مورد نظر سازماندهی فضایی محلات بافت قدیم شهر آمل مورد بررسی و تحلیل قرار گرفت. روش تحقیق مقاله حاضر روش توصیفی-تحلیلی و نوع آن کاربردی است. از لحاظ نوآوری نیز باید عنوان نمود که پژوهش حاضر به منظور سازماندهی فضایی محلات بافت قدیم به صورت یک کل در شهر آمل مورد بررسی قرار می‌دهد. از نتایج این پژوهش می‌توان به تقویت و شکل گیری مراکز فرعی در سطح محلات با اولویت قرارگیری فضاهای اجتماعی کوچک نظیر پارک و فعالیت‌های مرتفع کننده نیازهای روزانه و شکل گیری و ترکیب فعالیت‌ها با اولویت فعالیت‌های روزانه و هفتگی در مراکز محلات متناسب با نیازهای روز جامعه و فشردگی کالبدی آن‌ها اشاره‌کرد. تفاصيل المقالة

تعدد نهادهای تصمیم‌گیر و تصمیم‌ساز در زمینه مدیریت‌شهری، تداخل قلمرویی آن‌ها خلأهای قانونی و مدیریتی و همچنین برنامه‌ریزی ازجمله چالش هایی برای مدیریت‌شهری می‌باشد. جهت رفع و کاهش آثار این چالش‌ها سیستم مدیریت‌شهری نیازمند سیستم مدیریتی یکپارچه می‌باشد تا تمام نهادهای مدیریتی به صورت هماهنگ با یکدیگر عمل‌کنند. مسئله موردمطالعه در این پژوهش چگونگی رسیدن به مدیریت یکپارچه شهری باوجود چالش‌های زیاد در سیستم مدیریت شهر( داخلی- خارجی) می‌باشد که این چالش‌ها باعث شدند تاکنون سیستم مدیریت یکپارچه در ایران تحقق نیابد. ازاین‌رو پیشنهاد این پژوهش به‌کارگیری روش آینده‌نگاری باهدف شناسایی کلیه چالش‌ها(عدم قطعیت‌ها) و تشخیص چالش‌های بحرانی(عدم قطعیت‌های بحرانی) از طریق فرآیند آینده‌نگاری و سرانجام انتخاب سناریوهای محتمل در آینده و برنامه‌ریزی برای رسیدن به مدیریت یکپارچه در راستای سناریوهای پیش رو خواهد بود. در این پژوهش کلیه عدم قطعیت‌ها استخراج‌شده و آینده‌های محتمل برای وقوع هر یک بیان‌شده(آینده‌های بدیل) این کار از روش جمع‌آوری پرسشنامه نیمه ساختاریافته و مصاحبه عمیق با بازیگران مدیریت شهری و کارشناسان و متخصصین مربوطه انجام‌شده است. و در آخر فرآیند پیشنهادی به‌کارگیری روش آینده‌نگاری را در سیستم مدیریت یکپارچه بیان‌شده است تا بتوان به کمک این روش گامی در جهت رسیدن به مدیریت شهری یکپارچه برداشته شود. تفاصيل المقالة

در سال های اخیر، موضوعحس مکان در رشته های مرتبط با امور شهری و برنامه ریزی شهری مورد توجه قرار گرفته است. این وضعیت رویکرد نوینی پیش روی محققان و دست اندرکاران امور شهری قرار داده و بیشترین تأکید را متوجه میزان حس مکان در محلات شهری به ویژه در بافت های فرسوده می نماید. درک موضوع حاضر و شناخت علمی آن می تواند توسعه پایدار و همه جانبه شهر را هر چه بهتر و مطلوب تر تحقق بخشد و طرح های مختلف توسعه ای شهر از قبیل نوسازی و بهسازی را به سمت واقع بینانه تری هدایت کند. هدف از تحقیق حاضر بررسی و سنجش میزان حس تعلق به مکان و نیز شناخت تأثیرات فضایی- مکانی آن در محلات واقع در بافت فرسوده می باشد. روش تحقیق در این پژوهش مبتنی بر مشاهدات میدانی، مصاحبه و به دست آوردن داده ها، از طریق پرسشنامه و تجزیه و تحلیل اطلاعات با نرم افزارSPSS در محله سهل آباد که در جنوب شهرداری منطقه هفت شیراز واقع گردیده صورت پذیرفته است. نتایج پژوهش نشان می دهد که، در مجموع تعلق احساسی به مکان در این محله 1.52 می باشد به این معنا که بیش از نیمی از اهالی محل به محله خود تعلق احساسی داشته اند، دلبستگی یا تعلق کارکردی در محله مورد تحقیق 1.35 (کمتر از نصف) و کمتر از 50% افراد این محله با مؤلفه های تعلق مفهومی به مکان موافق بوده اند، میانگین مؤلفه های تعلق مفهومی در این محله 1.45 می باشد. بر اساس یافته های پژوهش عواملی چون وجهه محله، دسترسی به خدمات، پوشش گیاهی، نمای خیابان و نوع بافت محله با میزان احساس تعلق مکانی افراد به مکان رابطه معناداری داشته اند. با بررسی های صورت گرفته در مورد تأثیرات فضایی- مکانی هر کدام از شاخصه های حس تعلق به مکان باید گفت که شاخصه های تعلق احساسی و نیز تعلق مکانی به مراتب تاثیرات فضایی- مکانی بیشتری نسبت به تعلق مفهومی در محله مورد تحقیق داشته اند. از تأثیرات فضایی- مکانی حس تعلق به مکان می توان به افزایش میزان مشارکت شهروندان در امور شهری، پرداخت مالیات، نگهداری از تجهیزات و نیز حفظ نظافت محله توسط شهروندان اشاره نمود. تفاصيل المقالة