-
المقاله
1 - بررسی جامعه شناختی عوامل مؤثر خشونت خانوادگی نسبت به دختران نوجوان(مورد مطالعه: دبیرستان های دخترانه شهر اهواز)زن و مطالعات خانواده , العدد 5 , السنة 4 , زمستان 1390این پژوهش باهدف بررسی جامعه شناختی عوامل مؤثر خشونت خانوادگی نسبت به دختران نوجوان در شهر اهواز اجرا گردیده است. و از نوع پیمایشی می باشد. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه دانش آموزان دختر نوجوان مقطع دبیرستان شهر اهواز و والدین آنها بوده است که با روش نمونه گیری خوشه ای أکثراین پژوهش باهدف بررسی جامعه شناختی عوامل مؤثر خشونت خانوادگی نسبت به دختران نوجوان در شهر اهواز اجرا گردیده است. و از نوع پیمایشی می باشد. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه دانش آموزان دختر نوجوان مقطع دبیرستان شهر اهواز و والدین آنها بوده است که با روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای تعداد 384 نفر آنها به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند. در این پژوهش از چهار پرسشنامه" کودک آزاری و ضربه (CTQ) برنستاین (1995)، مقیاس پایگاه اجتماعی-اقتصادی والدین (SES)دانکن، انزوای اجتماعی راسل UCLA))1976، مقیاس حمایت عاطفی ادراک شده ( (MSPSSزیمت و همکاران (1998) به عنوان ابزار سنجش استفاده گردید. برای تجزیه و تحلیل داده ها از شاخص های آماری، انحراف استاندارد، آزمونt، ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون استفاده شد. براساس یافته های این پژوهش بین متغیرهای "انزوای اجتماعی، حمایت اجتماعی عاطفی ادراک شده، پایگاه اجتماعی- اقتصادی و جمعیت خانوار" با خشونت خانگی والدین نسبت به دختران نوجوان رابطه معناداری وجود دارد. و نتایج بدست آمده از رگرسیون چند گانه نیز نشان دادند که متغیر انزوای اجتماعی بیش ترین تأثیر را نسبت به متغیرهای دیگر پژوهش، برای پیش بینی بالای متغیر وابسته داشته است. با توجه به یافته های موجود تحقیق حاضر، این مسأله نیازمند توجه هر چه بیشتر خانواده ها و مسؤلان جهت پیشگیری، کنترل و کاهش تبعات منفی آن را در سطح خانواده و جامعه نشان می دهد. تفاصيل المقالة -
المقاله
2 - بررسی مقایسهای نگرش معلمان مقطع دبیرستان و مدرسان حوزه علمیه مرد نسبت به مشارکت در برنامههای تنظیم خانواده و عوامل اجتماعی مرتبط با آن (مطالعه موردی: شهر شیراز)علوم اجتماعی , العدد 4 , السنة 8 , پاییز 1393یکی از مهمترین موضوعهای قرن نوزدهم و بیستم که در دنیا رخ داده افزایش جمعیت با توجه به بالا رفتن سطح بهداشت جهان است. این افزایش امروزه در کشورهای توسعه یافته کنترل شده است، اما برای کشورهای در حال توسعه به عنوان مشکلی اساسی مطرح شده که پژوهش حاضر در پی بررسی مقایسهای أکثریکی از مهمترین موضوعهای قرن نوزدهم و بیستم که در دنیا رخ داده افزایش جمعیت با توجه به بالا رفتن سطح بهداشت جهان است. این افزایش امروزه در کشورهای توسعه یافته کنترل شده است، اما برای کشورهای در حال توسعه به عنوان مشکلی اساسی مطرح شده که پژوهش حاضر در پی بررسی مقایسهای نگرش دو گروه مدرسان حوزه و دبیران مرد نسبت به برنامه های تنظیم خانواده است. این مطالعه با روش پیمایشی با ابزار پرسشنامه و با نمونه 485 نفر، بر روی 325 نفر دبیر و 160 نفر مدرس حوزه مرد در شهر شیراز صورت گرفت. چهار چوب نظری مورد استفاده در این بررسی، ترکیبی از نظریه کنش اجتماعی پارسونز و نظریه مبادله است. بر اساس یافته های این پژوهش بین شغل پاسخگویان و سه بعد نگرش رابطه وجود دارد که بیانگر تفاوت معنادار بین نگرش دو گروه مورد مطالعه نسبت به مشارکت در برنامه های تنظیم خانواده است. همچنین رابطه ای معنا دار بین میزان درآمد با ابعاد نگرش مشاهده شده است. تفاصيل المقالة -
المقاله
3 - کاوش کیفی بسترها و پیامدهای اعتیاد زنان خراسان جنوبیفصلنامه زن و جامعه , العدد 2 , السنة 12 , تابستان 1400این پژوهش با هدف مطالعه و درک بسترها و پیامدهای اعتیاد زنان انجام شده است. روش انجام پژوهش، نظریه زمینه ای می باشد و مشارکت کنندگان، تعداد 25 نفر از زنان بهبود یافتۀ خراسان جنوبی هستند که در مرحلۀ ترک اعتیاد بسر می بردند. داده ها از طریق مصاحبه نیمه ساختار یافته به دست أکثراین پژوهش با هدف مطالعه و درک بسترها و پیامدهای اعتیاد زنان انجام شده است. روش انجام پژوهش، نظریه زمینه ای می باشد و مشارکت کنندگان، تعداد 25 نفر از زنان بهبود یافتۀ خراسان جنوبی هستند که در مرحلۀ ترک اعتیاد بسر می بردند. داده ها از طریق مصاحبه نیمه ساختار یافته به دست آمده و تا مرحله اشباع نظری ادامه یافته است. نتایج به دست آمده نشان میدهد که تجربه چالشهای بنیادین همچون طلاق و ازدواج مجدد والدین، فروپاشی خانواده، خشونت خانگی و اعتیاد والدین، از جمله شرایط علی گرایش زنان به مصرف مواد مخدر هستند. جبر و محدویت های مضاعف در زمینه انتخاب همسر و ازدواجهای تحمیلی و همچنین ترک تحصیل به اجبار خانواده، عوامل و شرایط زمینه ای اعتیاد زنان، محسوب می شوند. عوامل مداخلهگر مصرف مواد توسط زنان نیز شامل حلقهها و تلههای اعتیاد می باشد که در آن، اعتیاد، نتیجه یک توطئه خانوادگی است و علاوه بر آن، شامل سابقه طولانیمدت مصرف مواد در خانواده و زندگی در یک فضای آلوده به مواد مخدر و مصرف تفننی و تفریحی مواد با دوستان و آشنایان می باشد. پیامدهای اعتیاد برای زنان نیز شامل طرد و تنبیه از طرف خانواده و اطرافیان، انزوا و عزلت و گرایش به یک اقتصاد غیر رسمی، مبتذل و بیپایه میباشد که می تواند زمینه ساز انواع دیگری از انحرافات اجتماعی باشد. تفاصيل المقالة -
المقاله
4 - ناکامی در رهایی، فرآیند ترک اعتیاد در بین زنان معتاد شهر شیرازفصلنامه زن و جامعه , العدد 2 , السنة 15 , تابستان 1403هدف: این پژوهش به دنبال کندوکاوی در سیستم معنای ذهنی زنان معتاد شهر شیراز است. فرآیند ترک در بین زنان معتاد نیاز به تحلیل و واکاوی عمیقی دارد که جنبههای گوناگون آن و فرآیند ترک مواد مخدر دقیقتر شناخته شود. بنابراین پژوهش با نظریه زمینهای به دنبال أکثرهدف: این پژوهش به دنبال کندوکاوی در سیستم معنای ذهنی زنان معتاد شهر شیراز است. فرآیند ترک در بین زنان معتاد نیاز به تحلیل و واکاوی عمیقی دارد که جنبههای گوناگون آن و فرآیند ترک مواد مخدر دقیقتر شناخته شود. بنابراین پژوهش با نظریه زمینهای به دنبال چنین هدفی در بین زنان معتاد شهر شیراز است.
روش: منطق تحقیق از نوع پژوهشهای کاربردی است که با رویکرد کیفی و با استفاده از نظریه زمینهای اشتراوس و کوربین انجام گرفته است. با نمونهگیری نظری و نمونهگیری هدفمند 17 مشارکتکننده انتخاب شدهاند. دادههای این بخش با استفاده از مصاحبه عمیق و نیمهساختاریافته جمعآوری شده و مدت زمان هر مصاحبه حداقل 120 و حداکثر 180 دقیقه بوده است. در این پژوهش با مراجعه به کمپهای ترک اعتیاد، شامل خورشید تابان شیراز، مرکز راحیل سلامت شهر راز، کمپ ترک اعتیاد فرشتگان شیراز، موسسه شایستگان مهر شیراز و زنان معتاد مراجعهکننده به مرکز کاهش آسیبهای اجتماعی مصاحبهها با زنان معتاد تا اشباع نظری انجام گرفت. مصاحبهها با توجه به مراحل سهگانه کدگزاری باز، محوری وگزینشی مورد تجزیه و تحلیل دستی قرارگرفتند. جهت افزایش قابلیت اعتماد از سه تکنیک ممیزی، مقایسهی تحلیلی و بررسی توسط اعضاء استفاده شده است. یافتهها: با تحلیل مصاحبهها، 65 کد بدست آمده است که تبدیل به 34 مفهوم و در نهایت 15 مقوله شدهاند. در وابستگی زنان به اعتیاد شرایط زمینهای شامل خشونت ساختاری، بی اعتمادی همگانی، خشونت فضایی، فقدان پذیرش تاثیرگذار هستند، در ادامه فرآیند و تلاش برای ترک نیز این شرایط موثرند. شرایط علی همچون تجربهپذیری، خودآگاهی، طرد و انزجار از زیست معتادانه آنها را به سمت فرآیندهای ترک کشانده است. آنان استراتژی بازاندیشی را برگزیده که از دام اعتیاد رهایی یابند. اما برای زنان این مفاهیم به صورت یک چرخه بر هم اثر دارند و باعث شده فرآیند ترک را به سبب فشارهای خانواده، جامعه و فرهنگ با چالشهای گوناگونی تجربه کنند. حضور این مقولهها در زندگی زنان، تجربه ترک را برای آنان سخت کرده است و هر یک تجربه چندین بار ترک داشتهاند که با شکست روبهرو شدهاند. بر همین اساس مقوله هسته «ناکامی در رهایی» برای زنان در نظر گرفته شده است که بیانگر ناتوانی زنان در ترک کردن مواد است. مقولههای محرکهای مصرف مجدد، ترس، ویرانی شخصیت، زندگیهای مطرود و ذهن افسرده از پیامدهای فرآیند ترک در بین زنان است که تجربه شده است. در نتیجه مقولهها نشان دادهاند فرآیند ترک برای زنان بدین گونه تجربه شده است. شرایط اجتماعی، خانوادگی و فرهنگی پذیرش زنان به عنوان معتاد را دشوار کرده است و زنان در چرخه اعتیاد توان رهایی کمتری دارند. تفاصيل المقالة