به منظور مطالعه اثر کاربردی باکتری‌های تثبیت کننده نیتروژن و تراکم بوته بر کمیت و کیفیت اسانس گیاه دارویی شوید (Anethum graveolens L.)، آزمایشی به صورت فاکتوریل دو عاملی با استفاده از عوامل باکتری‌های تثبیت کننده نیتروژن شامل مخلوطی از ازتوباکتر و آزوسپیریلوم (عدم تلقیح، تلقیح با بذر، محلول پاشی بر روی بوته در مرحله ساقه رفتن و تلقیح با بذر + محلول پاشی بر روی بوته در مرحله ساقه رفتن) و تراکم بوته (5/12، 7/16 و 25 بوته در متر مربع) در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی با دوازده تیمار و سه تکرار در مزرعه دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی‌واحد رودهن در سال 1389 مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که بیشترین میزان اسانس (5/2 درصد)، عملکرد اسانس (9/67 کیلوگرم در هکتار) و درصد کارون اسانس (34/52 درصد) در تیمار تلقیح با بذر همراه با محلول پاشی بر روی بوته در مرحله ساقه رفتن حاصل گردید. تراکم بوته نیز دارای تأثیر معنی‌داری بر روی صفات مورد بررسی بجز میزان اسانس بود، به‌طوری‌که بیشترین عملکرد اسانس (6/72 کیلوگرم در هکتار) و درصد دیل آپیول در اسانس (67/9 درصد) در تراکم 25 بوته در مترمربع و نیز بیشترین درصد کارون در اسانس (74/52 درصد) در تراکم 7/16 بوته در متر مربع بدست آمد. طبق نتایج حاصله، تیمار شامل مصرف دو بار باکتری‌های تثبیت کننده نیتروژن و استفاده از تراکم 25 بوته در مترمربع، بهترین نتیجه را داشته است. تفاصيل المقالة

In this study, an experiment was conducted to evaluate the effect of planting pattern and different amounts of nitrogen on the quantitative and qualitative yield of maize based on split plot design with randomized complete block design in Salmanabad area, Pishva city, Tehran. The factors included planting pattern as the main factor in single-row and double-row cultivation, and the sub-factors were different amounts of urea fertilizer at four levels (zero), 120, 240, and 360 kg urea per ha. First, the highest plant height, ear height from ground level, leaf area index, grain yield, nitrogen percentage of shoot, seed, and soil after harvest, crude protein percentage were obtained by consuming 360 kg urea per ha. Maximum stem diameter, ear diameter, number of rows per ear, number of seeds per row, ear weight per plant, and shoot nitrogen percentage were observed in the single row cultivation method, while maximum plant height, ear height above ground, leaf area index, and crude fiber percentage was reported in the double-row cultivation. In addition, the single row cultivation under the application of 360 kg urea per ha led to the highest number of grain per row and grain yield (34.6 and 13784.6 kg ha-1, respectively) compared to the control treatment increased by 13.5 and 37.4%, respectively. The increasing levels of urea fertilizer indicated a significant increase in nitrogen percentage of seed, shoot, and soil after harvest. Further, the highest mean percentage of shoot nitrogen (1.89%), seed (2.05%), and post-harvest soil (0.13%) was observed under 360 kg urea per ha treatment. Additionally, maximum digestible dry matter (DMD) was obtained in double row cultivation and the use of 360 kg urea per ha with an average of 53.05%, which was 8.55% more than the control treatment. Furthermore, thee highest amount of crude protein was observed in single row culture (19.27%) and the use of 360 kg urea per ha (20.20%). Based on the results, the regression model was significant and 78.54% of the grain yield variations were justified by stem diameter, leaf area index, ear length, and 1000-seed weight. In general, using the methods of single row for grain production and double row for age production cultivation under 360 kg urea per ha yielded the most favorable results. تفاصيل المقالة