زمینه و هدف: تغییر اقلیم باعث تغییراتی در الگوهای بارش، دما و مقدار آن ها می شود و این تغییرات می تواند عملکرد گیاهان را تحت تأثیر قرار دهد. در این مطالعه، به بررسی کارایی مدل DSSAT در شبیه سازی عملکرد غده و کارایی مصرف آب گیاه سیب زمینی تحت تغییر اقلیم آینده، در تیمارهای مختلف کم آبیاری و رقم به عنوان یک راهکار سازگاری، پرداخته شد.روش بررسی: به این منظور از داده های تولیدی بارش، دمای حداقل و حداکثر مدل ریزمقیاس نمایی آماری LARS-WG5 با استفاده از مدل گردش عمومی HadCM3 و تحت سناریوی A1B در دوره های آتی 2040-2011، 2070-2041 ،2100-2071 و دوره پایه 2016-1988 استفاده شد. برای شبیه سازی رشد و عملکرد سیب زمینی نیز از مدل DSSAT و زیر مدل SUBSTOR-Potato استفاده شد. قبل از استفاده، توسط داده های مزرعه ای جمع آوری شده از مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی اردبیل، واسنجی و صحت سنجی انجام شد. سپس مقادیر عملکرد غده و کارایی مصرف آب در دوره های آتی، برای این مطالعه تحت سه تیمار آبیاری کامل به عنوان تیمار شاهد (FI)، آبیاری گیاه به میزان 15 درصد کمتر از تیمار شاهد (LI1) و آبیاری گیاه به میزان 30 درصد کمتر از تیمار شاهد (LI2) با پنج رقم سیب زمینی (آگریا (عرف منطقه)، کایزر، ساوالان و کلون های 1-397081 و 10-397082 با 3 تکرار و در دو سال زراعی 95 و 1394 شبیه سازی شد.یافته ها: با توجه به نتایج، تحت سناریوی A1B در سطوح آبیاری FI و LI1، برای دوره 2040 و 2070 نسبت به دوره پایه، مقادیر عملکرد غده و کارایی مصرف آب شبیه سازی شده بیشترین درصد افزایش را نشان دادند. همچنین با انتخاب ارقام ساوالان، 1-397081 و 10-397082 بیشترین افزایش برای مقادیر عملکرد غده و کارایی مصرف آب برای دوره های 2040 و 2070 شبیه سازی شد.بحث و نتیجه گیری: همانطور که نتایج نشان می دهد، کاهش درصد کمتر عملکرد در تیمارهای کم آبیاری نسبت به آبیاری کامل، در دوره های آتی نسبت به دوره پایه مؤید امکان جایگزینی تیمار کم آبیاری (LI1) به جای تیمار آبیاری کامل (FI) می باشد. در نتیجه تیمار آبیاری به میزان 15 درصد کمتر از آبیاری کامل، جهت آبیاری مزارع سیب زمینی با توجه به اهمیت حفظ و صرفه جویی منابع آب در دوره های آتی با تغییر اقلیم توصیه می گردد. تفاصيل المقالة

انتخاب رقم های متحمل به تنش آبی، در مناطقی با کمبود بارندگی از اهمیت بیشتری برخوردار است. در این راستا، آزمایشی به صورت کرت های خرد شده با سه تکرار، 5 رقم سیب زمینی و سه رژیم آبیاری در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در دو سال 95-1394 در مرکز تحقیقات کشاورزی اردبیل اجرا شد. عوامل آزمایش شامل سه رژیم آبیاری: آبیاری کامل (با تأمین 100 درصد نیاز آبی) به عنوان شاهد و قطع آبیاری 15 و 30 روزه که در کرت های اصلی و پنج رقم سیب زمینی شامل: ارقام آگریا، کایزر و ساوالان و کلون های 1-397081 و 10-397082 که در کرت های فرعی قرار داده شدند. در این آزمایش رقم ساوالان و کلون های 10-397082 و 1-397081 از لحاظ عملکرد غده، ماده خشک غده، کارآیی مصرف آب و عملکرد غده قابل فروش بالا در مقایسه با کایزر و آگریا از برتری نسبی برخوردار بودند. همچنین، در هر دو سال آزمایش، روند تغییرات این ارقام برای صفات مورد مطالعه، در تیمار 15 روز قطع آبیاری، مشابه بود و با تیمار شاهد تفاوت معنی داری نداشت. در نتیجه می توان از روش 15 روز قطع آبیاری که سبب صرفه جویی در مقدار آب مصرفی می گردد، برای منطقه اردبیل استفاده کرد. یافته ها می تواند در مورد چگونگی استفاده صحیح از کم آبیاری برای تعادل بین عملکرد سیب زمینی، حفظ آب و کیفیت محصول مفید باشد. تفاصيل المقالة