Awareness of the forage nutritive value of rangeland species is important to provide a balanced diet in order to meet the nutritional requirements of ruminants and to determine the suitable grazing time and rangeland grazing capacity. Hence, different laboratory methods were used to compare the nutritional value of Centaurea cyanus, Fumaria officinalis, Galium tricornutum and Vicia sativa as compared to Medicago sativa. Whole plant samples just before flowering were randomly collected from different rangelands of Torbat-e Jam in spring 2018. The means of Crude Protein (CP), Ether Extract (EE), Crude Fiber (CF), Neutral Detergent Fiber (NDF), Acid Detergent Fiber (ADF), Organic Matter (OM), Acid Detergent Lignin (ADL), Nitrogen-Free Extract (NFE) and Non-Fiber Carbohydrates (NFC) of five studied plants were 19.67, 1.79, 19.16, 35.96, 27.20, 86.98, 9.95, 46.36 and 29.56% of dry matter (DM), respectively. The macro and micro elements were in a reasonable range as compared to Medicago sativa. The in vitro organic matter degradability (IVOMD), in vitro dry matter degradability (IVDMD), 24 h in vitro gas production (24 h IVGP), metabolizable energy (ME) and net energy for lactation (NEl) were the highest in Centaurea cyanus and Galium tricornutum, respectively. Differences in fermentation parameters (NH3-N, total volatile fatty acids: TVFA and pH) were observed in the media following incubation of plants. The 24 h IVGP was positively correlated (P<0.0001) with IVOMD, IVDMD and TVFA and negatively with ammonia nitrogen (NH3-N; P<0.0001), crude protein (CP; P<0.01) and ether extract (EE; P<0.05). The results indicated that all rangeland plants studied in this experiment had a favorite nutritional value compared to Medicago sativa. تفاصيل المقالة

امروزه ابعاد تغذیه‌ای بسیاری از گیاهان مرتعی مورد چرای دام، برای دامدار تا حدودی نامشخص می‌باشد، از طرفی آگاهی از ارزش غذایی این گیاهان به‌ویژه در مراحل رویشی مختلف، می‌تواند به دامدار در تهیه یک جیره غذایی ایده‌آل کمک بسزایی بنماید، از اینرو برخی ترکیبات شیمیایی، مواد معدنی، فراسنجه‌های تولید گاز و سایر پارامترهای تخمیری دو گونه گیاهی (شامل Salvia hydrangea و Sophora alopecuroides) قابل رویش در مراتع تربت‌جام (بهار سال 1397) در دو مرحله رشد فنولوژیکی (رویشی و گلدهی)، تعیین شدند. ترکیبات شیمیایی و معدنی متفاوتی هم در بین این دو گیاه و هم در دو مرحله رشد متفاوت آن‌ها مشاهده شد. بیشترین مقدار NDF و ADF (به‌ترتیب 40/42 و 60/30 درصد) و نیز ADL (88/11 درصد) مربوط به Sophora alopecuroides در مرحله گلدهی بود و بیشترین مقدار فسفر، پتاسیم و منیزیم در مرحله رویشی این گیاه مشاهده شد. فراسنجه‌های تولید گاز و سایر پارامترهای تخمیری در بین گیاهان نیز متفاوت بود به‌طوری‌که بیشترین مقدار تولید گاز در زمان‌های 12، 24 و 48 ساعت انکوباسیون (به‌ترتیب 76/40، 25/51، 98/53 میلی‌لیتر)، پتانسیل تولید گاز (19/57 میلی‌لیتر)، قابلیت هضم ماده‌خشک و ماده‌آلی (به‌ترتیب 90/65 و 30/69 درصد)، انرژی قابل متابولیسم (MJ/kgDM 29/9)، انرژی خالص شیردهی ( MJ/kgDM54/5) و کل اسیدهای چرب فرار ( mmol/L85/56) در مرحله رویشی گیاه Salvia hydrangea مشاهده شد. هر دو گیاه به‌ویژه در مرحله رویشی، از ارزش تغذیه‌ای نسبتاً مناسبی برخوردار بوده ولی با توجه به نتایج آزمایشگاهی در این مطالعه، به‌نظر می‌رسد که گونه Salvia hydrangea از پتانسیل تغذیه‌ای بالاتری برخوردار باشد. تفاصيل المقالة