به منظور بررسی اثر پرایمینگ های مختلف بر خصوصیات کمّی و کیفی چغندرقند، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان غربی طی دو سال زراعی 95- 1394در دو محیط آزمایشگاه و مزرعه انجام گرفت. تیمارها شامل دو سطح رقم (اکباتان و لاین 7233) و پنج نوع پرایمینگ بذر (هاردنینگ، پرایمینگ با کود نانو، هیدروپرایمینگ، پرایمینگ با کود کبوتری و بدون پرایمینگ) بودند. نتایج تجزیه واریانس مرکب داده ها نشان داد که بین ارقام از نظر عملکرد ریشه و درصد قند خالص اختلاف معنی داری وجود داشت. همچنین، بین تیمارهای پرایمینگ از لحاظ کلیه صفات، به جز در درصد استحصال قند، آلکالیته و درصد قند خالص، اختلاف معنی داری دیده شد. در مطالعه حاضر لاین 7233 در مقایسه با رقم اکباتان از عملکرد ریشه، درصد قند خالص بالاتری برخوردار بود. نتایج همچنین نشان داد که بالاترین درصد جوانه زنی (50/96 درصد)، سرعت جوانه زنی (56/9 بذر در روز)، عملکرد ریشه (33/80 تن در هکتار)، درصد قند ناخالص (11/23 درصد)، عملکرد قند ناخالص (38/18 تن در هکتار) و عملکرد قند خالص ( 33/15 تن در هکتار) به تیمار هیدروپرایمینگ بذر چغندرقند اختصاص داشت. براساس نتایج تجزیه رگرسیون گام به گام صفات، چهار صفت درصد قند ناخالص، عملکرد ریشه، درصد استحصال قند و قند ملاس با تبیین 98 درصد از تغییرات عملکرد قند خالص به عنوان مؤثرترین صفات بر عملکرد قند خالص شناسایی شدند. در این تحقیق هیدروپرایمینگ به عنوان مناسبت ترین پرایمینگ شناسایی گردید. از این رو، به نظر می رسد هیدروپرایمینگ به عنوان یکی از ساده ترین روش های پیش تیمار بذر می تواند در بهبود عملکرد کمّی و کیفی چغندرقند مفید واقع شود. تفاصيل المقالة

کمبود منابع آب و تنش خشکی یکی از مهم‌ترین مشکلات تولید گیاهان زراعی در مناطق خشک و نیمه خشک جهان، از جمله ایران است. استفاده از برخی مواد افزودنی مانند پلیمرهای سوپرجاذب می‌تواند به حفظ رطوبت خاک و استفاده بهینه از منابع محدود آب کمک نماید، این پژوهش به منظور تعیین اثر جاذب‌های رطوبتی، هواده و کودی‌ بر تخفیف اثرات تنش خشکی در ذرت رقم 678 انجام شد.‌‌ آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی‌ در سه تکرار‌ انجام و تیمارهای آزمایشی شامل پرلیت‌، ورمی کمپوست‌، جاذب رطوبتی آکوازورب و اعمال تنش آبی شامل سه دور آبیاری 40، 80 و 120 میلی‌متر تبخیر از تشتک استاندارد کلاس آ بود. ارتفاع بوته، تعداد دانه در ردیف، قطر بلال، وزن هزار دانه، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک و شاخص برداشت در زمان برداشت فیزیولوژیک گیاه اندازه‌گیری شدند. کاربرد سه تیمار پرلیت، و‌رمی کمپوست و آکوازورب موجب افزایش معنی‌دار‌ شاخص‌های رشد و میزان عملکرد دانه شد. همچنین، مصرف پرلیت و آکوازورب با دور آبیاری 40 میلی‌تر تبخیر از تشتک،‌ بیش از تیمار ورمی‌کمپوست بر‌ عملکرد و اجزای عملکرد مؤثر بود و مصرف ورمی‌کمپوست‌ با دور‌ آبیاری ‌40 میلی‌متر‌ تبخیر از تشتک باعث افزایش عملکرد شد. بنابراین، استفاده از پلیمرهای پرلیت و آکوازورب‌ برای دستیابی به عملکرد مطلوب در ذرت رقم 678 در شرایط تنش خشکی توصیه‌ می‌شود. تفاصيل المقالة