فهرس المقالات محمدرضا حقی


  • المقاله

    1 - سنجش پایداری اجتماعی در محله‌های سنتی، مقایسه تطبیقی محلات سنگی، عاشوری و شکری شهر بوشهر
    نگرش های نو در جغرافیای انسانی , العدد 4 , السنة 14 , پاییز 1401
    معضلات اجتماعی یکی از مسائل مهم بافت‌های سنتی شهرهای ایران است که می‌توان از آن به ‌عنوان ناپایداری اجتماعی یاد کرد. کم‌توجهی به این مسائل سبب شده است علی‌رغم اجرای برنامه‌ها و پروژه‌های مختلف، محلات سنتی همچنان از ابعاد کالبدی، اقتصادی و اجتماعی با معضلاتی بسیار درگیر أکثر
    معضلات اجتماعی یکی از مسائل مهم بافت‌های سنتی شهرهای ایران است که می‌توان از آن به ‌عنوان ناپایداری اجتماعی یاد کرد. کم‌توجهی به این مسائل سبب شده است علی‌رغم اجرای برنامه‌ها و پروژه‌های مختلف، محلات سنتی همچنان از ابعاد کالبدی، اقتصادی و اجتماعی با معضلاتی بسیار درگیر باشند. به همین منظور پژوهش حاضر، پیمایشی مقطعی برای تحلیل پایداری اجتماعی در سه محله سنتی سنگی، عاشوری و شکری در شهر بوشهر را دنبال نموده است. جامعه آماری شامل ساکنین این محلات است که از میان آنها، 201 نفر (76 نفر به ازای هر محله) به عنوان نمونه به صورت هدفمند انتخاب شده‌اند. پس از پیمایش میدانی و تکمیل پرسشنامه‌ها، داده‌ها در نرم‌افزار SPSS وارد شده و با مدل‌های تحلیل عاملی اکتشافی و رگرسیون چندمتغیره خطی مورد تحلیل قرار گرفته‌اند. مطابق یافته‌ها، 22 شاخص پایداری اجتماعی را می‌توان در 6 عامل تعامل و سرمایه اجتماعی، کیفیت زندگی و اعتماد نهادی، برابری و عدالت اجتماعی، رضایتمندی و امنیت اجتماعی، سلامت اجتماعی و تاب‌آوری کالبدی دسته‌بندی نمود که در مجموع، بیش از 67 درصد از واریانس پایداری اجتماعی محلات را تبیین می‌کنند. مدل رگرسیونی نیز نشان می‌دهد عوامل تعامل و سرمایه اجتماعی، تاب‌آوری کالبدی و کیفیت زندگی و اعتماد نهادی به ترتیب بیشترین تاثیر را بر رضایتمندی اهالی نسبت به محله دارند. از مقایسه وضعیت سه محله نیز چنین برمی‌آید که محله عاشوری بهترین وضعیت (305/1)، محله سنگی وضعیت متعادل (055/0-) و محله شکری نازل‌ترین وضعیت (25/1-) را به لحاظ پایداری اجتماعی داشته‌اند. تفاصيل المقالة

  • المقاله

    2 - امکان‌سنجی تبدیل خیابان‌های تجاری به پیاده‌راه در شهرهای کوچک، نمونه مطالعه: خیابان امام خمینی شهر گلپایگان
    جغرافیا و مطالعات محیطی , العدد 5 , السنة 4 , زمستان 1394
    در پژوهش حاضر، مساله تبدیل خیابان امام در بافت مرکزی شهر گلپایگان به پیاده‌راه بر مبنای تحلیل یکپارچه مورد بررسی قرار گرفته است. روش پژوهش حاضر تحلیلی-تفسیری است و به منظور انجام تحلیل یکپارچه، در ابتدا مولفه‌های موثر در تبدیل خیابان به پیاده‌راه از متون معتبر داخلی و خ أکثر
    در پژوهش حاضر، مساله تبدیل خیابان امام در بافت مرکزی شهر گلپایگان به پیاده‌راه بر مبنای تحلیل یکپارچه مورد بررسی قرار گرفته است. روش پژوهش حاضر تحلیلی-تفسیری است و به منظور انجام تحلیل یکپارچه، در ابتدا مولفه‌های موثر در تبدیل خیابان به پیاده‌راه از متون معتبر داخلی و خارجی استخراج گردیده است. سپس وضعیت خیابان امام در ابعاد کالبدی-عملکردی، حمل و نقل و ترافیک، اقتصادی، اجتماعی، زیست‌محیطی و مدیریتی مورد ارزیابی قرار گرفته است و نقاط قوت، ضعف‌ها، فرصت‌ها و تهدیدهای پیش‌رو مشخص شده‌اند. در ادامه با استفاده از ماتریس-های عوامل داخلی و خارجی، به ارزیابی کمی وضعیت خیابان پرداخته شده است و به منظور وزن‌دهی به عوامل از روش دلفی (نظرات 30 کارشناس) استفاده شده است. در نهایت با ترسیم نمودار اولویت‌بندی راهبردها، مشخص گردید شرایط تبدیل خیابان امام به پیاده‌راه در موقعیت تهاجمی قرار دارد که بیانگر برتری نقاط قوت و فرصت‌ها نسبت به نقاط ضعف و تهدیدها و فراهم بودن شرایط برای تبدیل خیابان امام به پیاده‌راه است. با این وجود، پیشنهاد می‌شود به منظور کسب موفقیت حداکثری از اجرای طرح، راهبردهایی چون تهیه طرح جامع حمل و نقل و ترافیک با رویکرد پیاده‌مداری، توجه به انعطاف‌پذیری و انطباق‌پذیری طرح، ارتقاء شبکه حمل و نقل عمومی، توجه به نظرات ساکنین و ذی‌نفعان و ... در اولویت قرار گیرند . همچنین اجرای چندمرحله‌ای طرح، ساماندهی وضعیت پیاده‌روهای بافت مرکزی شهر، حذف کاربری‌های ناسازگار از پیرامون پیاده‌راه و تقویت سامانه حمل و نقل عمومی از جمله پیشنهادات اولیه برای اجرای پیاده‌راه است. تفاصيل المقالة

  • المقاله

    3 - سنجش پایداری اجتماعی در محله‌های سنتی، مقایسه تطبیقی محلات سنگی، عاشوری و شکری شهر بوشهر
    فصلنامه علمی و پژوهشی نگرش های نو در جغرافیای انسانی , العدد 4 , السنة 14 , پاییز 1401
    معضلات اجتماعی یکی از مسائل مهم بافت‌های سنتی شهرهای ایران است که می‌توان از آن به ‌عنوان ناپایداری اجتماعی یاد کرد. کم‌توجهی به این مسائل سبب شده است علی‌رغم اجرای برنامه‌ها و پروژه‌های مختلف، محلات سنتی همچنان از ابعاد کالبدی، اقتصادی و اجتماعی با معضلاتی بسیار درگیر أکثر
    معضلات اجتماعی یکی از مسائل مهم بافت‌های سنتی شهرهای ایران است که می‌توان از آن به ‌عنوان ناپایداری اجتماعی یاد کرد. کم‌توجهی به این مسائل سبب شده است علی‌رغم اجرای برنامه‌ها و پروژه‌های مختلف، محلات سنتی همچنان از ابعاد کالبدی، اقتصادی و اجتماعی با معضلاتی بسیار درگیر باشند. به همین منظور پژوهش حاضر، پیمایشی مقطعی برای تحلیل پایداری اجتماعی در سه محله سنتی سنگی، عاشوری و شکری در شهر بوشهر را دنبال نموده است. جامعه آماری شامل ساکنین این محلات است که از میان آنها، 201 نفر (76 نفر به ازای هر محله) به عنوان نمونه به صورت هدفمند انتخاب شده‌اند. پس از پیمایش میدانی و تکمیل پرسشنامه‌ها، داده‌ها در نرم‌افزار SPSS وارد شده و با مدل‌های تحلیل عاملی اکتشافی و رگرسیون چندمتغیره خطی مورد تحلیل قرار گرفته‌اند. مطابق یافته‌ها، 22 شاخص پایداری اجتماعی را می‌توان در 6 عامل تعامل و سرمایه اجتماعی، کیفیت زندگی و اعتماد نهادی، برابری و عدالت اجتماعی، رضایتمندی و امنیت اجتماعی، سلامت اجتماعی و تاب‌آوری کالبدی دسته‌بندی نمود که در مجموع، بیش از 67 درصد از واریانس پایداری اجتماعی محلات را تبیین می‌کنند. مدل رگرسیونی نیز نشان می‌دهد عوامل تعامل و سرمایه اجتماعی، تاب‌آوری کالبدی و کیفیت زندگی و اعتماد نهادی به ترتیب بیشترین تاثیر را بر رضایتمندی اهالی نسبت به محله دارند. از مقایسه وضعیت سه محله نیز چنین برمی‌آید که محله عاشوری بهترین وضعیت (305/1)، محله سنگی وضعیت متعادل (055/0-) و محله شکری نازل‌ترین وضعیت (25/1-) را به لحاظ پایداری اجتماعی داشته‌اند. تفاصيل المقالة