زمینه: امروزه با توجه به تغییرات شتابان محیطی و عــدم اطمینان حاصل از آن، "آینده‌نگاری" به‌عنوان یک راهبرد در راستای مدیریت جامع آب قابل تأمل است. هدف: این مقاله به بحث در خصوص آینده‌نگاری تحولات مکانی فضایی اجرای پروژه انتقال آب از رودخانه سیروان به شهرستان مهران (طرح سامانۀ گرمسیری) در افق سال 1408 می‌پردازد. روش: چارچوب نظری این تحقیق، بر اساس روش‌های جدید علم آینده‎پژوهی، تحلیلی و اکتشافی است که با به‌کارگیری ترکیبی از مدل‌های کمی و کیفی انجام گرفته است. با توجه به ماهیت این پژوهش، از روش‌های دلفی، تحلیل ساختاری و سناریونگاری بهره گرفته شده است. یافته‌ها: داده‌هـای ایـن تحقیق شامل 13 عامل موثر از میان 30 عامل اولیه با روش دلفی و نرم افزار میک‌مک استخراج شد. سپس بر اساس روش سناریونویسی، 52 وضعیت ممکـن و محتمل در آینده شهرستان تعریف گردید و با تشـکیل مـاتریس 52×52 بـا اسـتفاده از نرم‌افزار سـناریو‌ویـزارد، نهایتاً 1 سناریوی بسیار مطلوب، 11 سناریوی مطلوب، 2 سناریوی بینابین و ادامه وضع موجود، 8 سناریوی در آستانه بحران و یک سناریوی بحرانی یعنی در مجموع 23 سناریوی باورکردنی استخراج و مورد تحلیل قرار گرفته است. نتیجه‌گیری: سناریوهای احتمالی اگرچه امیدهای فراوانی به وقوع شرایط مطلـوب در شهرسـتان را نشان می‌دهند ولی از طرف دیگر وقوع شرایط بحرانی را دور از انتظار نمی‌دانند. تفاصيل المقالة

زمینه و هدف: در این مطالعه به بررسی آراء گردش‌گران ورزشی کوهنوردی ساکنین شهر ایلام در منطقۀ کوهستانی گچان در جهت برنامه‌ریزی برای توسعۀ گردش‌گری با تأکید بر امنیت گردش‌گران پرداخته شده است. روش بررسی: نوع تحقیق کاربردی، روش تحقیق توصیفی و تحلیلی، روش گردآوری اطلاعات کتابخانه‌ای و میدانی و روش تجزیه و تحلیل اطلاعات به صورت آمار توصیفی و استنباطی (آزمونهای T و فریدمن) است. جامعه آماری شامل گردش‌گران ورزشی کوهنوردی منطقۀ گچان است کهبا استفاده از روش نمونه‌گیری در دسترس، تعداد 77 گردش‌گر به‌عنوان حجم نمونه به‌دست آمد. یافته‌ها:جامعه آماری شامل گردش‌گران ورزشی کوهنوردی منطقۀ گچان است که با استفاده از روش نمونه‌گیری در دسترس، تعداد 77 گردش‌گر به‌عنوان حجم نمونه به‌دست آمد. بر اساس یافته‌های این پژوهش، مردان (66 درصد) بیش‌ترین درصد پاسخ‌گویان را تشکیل داده و بیش‌ترین گروه سنی پاسخ‌گویان بین سنین "25 تا 44 سال" است. گردش‌گران اغلب دارای سطح مدرک تحصیلی لیسانس (7/37) و دیپلم (1/22 درصد) هستند. مبدأ اغلب گردش‌گران کوهنورد شهر ایلام(8/81 درصد) است. کارمندان (8/33 درصد) بالاترین تعداد پاسخ‌گویان را تشکیل داده و اغلب گردش‌گران (4/84 درصد) با خودروی شخصی به منطقه گچان دسترسی پیدا می‌کنند. گردش‌گران اغلب "همراه با خانواده" (9/51 درصد) و "به همراه دوستان" (1/22 درصد) به منطقه مراجعه می‌کنند. اغلب گردش‌گران موافق پرداخت حق ورودی در حد 5000 ریال تا15000 ریال هستند.گردشگران مهم‌ترین انگیزه و دلایل انتخاب منطقه را "کوهنوردی، ورزش و سلامتی" ذکر کرده‌اند. همچنین نتایج آزمون فرضیۀ تحقیق نشان می‌دهد که به طور کلی سطح ناامنی در منطقۀ گچان برای گردش‌گران در حد بالاتر از متوسط است که می‌تواند بر روی جذب گردش‌گری ورزشی در کوهنوردی اثر منفی بگذارد. بحث و نتیجه‌گیری:نتایج آزمون فرضیۀ تحقیق نشان می‌دهد که به طور کلی سطح "ناامنی" در منطقۀ گچان برای گردش‌گران در حد بالاتر از متوسط است. تفاصيل المقالة

طرح سامانه گرمسیری با اهداف جلوگیری از خروج آب از کشور و ایجاد رشد و توسعه در نواحی گرمسیری به اجرا در می‌آید. دشت‌های مهران و گدارخوش از مهم‌ترین دشت‌های شهرستان مهران می‌باشند که در محدوده طرح سامانه گرمسیری واقع شده‌اند. این پژوهش از لحاظ هدف از نوع کاربردی، از نظر ماهیت بر اساس روش‌های جدید علم آینده‌پژوهشی، تحلیلی و اکتشافی است که با به‌کارگیری ترکیبی از مدل‌های کمی و کیفی انجام گرفته است. داده‌های کیفی با پرسشنامه باز و از طریق مصاحبه و بررسی اسناد، و داده‌های کمی به صورت عددی و از طریق وزن‌دهی پرسشنامه‌های دلفی در دو مرحله انجام شد، مرحلة اول، با استفاده از روش مرور منابع (کتب، مقالات، گزارشات، اسناد)، سیاهه‌ای از مهمترین عوامل مؤثر در توسعه دشت‌های مهران و گدارخوش را در موضوعات مختلف توسعه‌ای تهیه و در اختیار 20 کارشناس که از طریق روش نمونه‌گیری گلوله برفی انتخاب شده بودند، قرار داده شد که به شناسایی 30 پیشران اصلی مؤثر بر توسعه نواحی انجامید. مرحلة دوم، شامل پرسشنامه مرحله اول که در آن 30 پرسشنامه برای تهیه نقشه‌ها و نمودارهای ویژه و نهایتاً عوامل کلیدی تأثیرگذار بر توسعه از طریق وزن‌دهی توسط کارشناسان تکمیل شد. خروجی مدل تحلیل اثر متقابل در نرم افزار میک‌مک، روابط بین متغیرها را نشان می‌دهد که قابلیت تبدیل روابط به ماتریس روابط مستقیم و غیر مستقیم متغیرها، نقشه‌ها و نمودارهای ویژه و تعیین عوامل کلیدی را دارد و با امکانات خود تحلیل آسان روابط و ساختار سیستم را امکان‌پذیر می‌کند. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که نحوه توزیع متغیرها در نقشه پراکندگی، حاکی از وضعیت ناپایداری بسیار شدید سیستم است و اکثر متغیرها در اطراف محور قطری صفحه پراکنده و تأثیر پذیر هستند. تفاصيل المقالة