سابقه و هدف: بیماری شانکر باکتریایی مرکبات یکی از مهمترین بیماری‌ های مرکبات است که توسط باکتری زانتوموناس سیتری زیر گونه سیتری ایجاد می گردد. این بیماری در بسیاری از مناطق مرکبات خیز ایران مشاهده شده است. با توجه به خسارت زیاد این بیماری، کنترل آن ضروری می‌ باشد. یکی از روش‌های نوین در کنترل بیماری، استفاده از اسانس‌هاس گیاهی است. این مطالعه با هدف بررسی تاثیر اسانس گیاهی مرزنجوش بر روی فعالیت عامل بیماری شانکر باکتریایی مرکبات انجام شد. مواد و روش‌‌ها: در این مطالعه تجربی عامل بیماری از باغات مرکبات آلوده شهرستان پلدختر جداسازی و توسط آزمون های فنوتیپی، بیوشیمیایی و استفاده از آغازگرهای اختصاصی شناسایی شد. اسانس نمونه‌ با استفاده از دستگاه کلونجر استخراج گردید. اثر ضد باکتریایی اسانس با روش نشت در دیسک مورد ارزیابی قرار گرفت و حداقل غلظت بازدارندگی و کشندگی اسانس تعیین گردید. سپس اثر غلظت های مختلف اسانس مرزنجوش به روش برگ بریده مورد بررسی قرار گرفت. اسانس مرزنجوش پس از آماده سازی، به دستگاه گاز کروماتوگرافی جرمی (GC/MS) تزریق و نوع ترکیبات آن مشخص شد. یافته‌ها: حداقل غلظت بازدارندگی و کشندگی اسانس به ترتیب 5.3 و 4 میکرولیتر بر میلی لیتر بود. موثرترین غلظت‌ها برای کاهش بیماری در روش برگ بریده غلظت‌های 4 و 4.5 میکرولیتر بر میلی لیتر بود، که میزان بیماری را در روش آب-آگار به ترتیب به میزان 62.5 و 53.12 درصد و در روش سینی به ترتیب 62.5 و 53.12 درصد کاهش داد. نتیجه گیری: با توجه به نتایج به دست آمده می توان اسانس مرزنجوش را به عنوان یک ترکیب بالقوه برای کنترل بیماری شانکر مرکبات معرفی نمود. تفاصيل المقالة