نمایندگان زیادی به مجلس شورای اسلامی وارد شدند و در نهایت پس از 4 یا 8 سال می روند اما کارنامه قایل استنادی از کمیت و کیفیت حضور نمایندگان وجود ندارد.هیچ فرآیند نظارتی بر عملکرد آن‌ها وجود نداشته و تعهد به پاسخگویی نیز نهادینه نشده و این در حالی است که آن‌ها نماینده یک جمعیت قابل توجه ای از مردم هستند. در این مقاله به دنبال بررسی سازوکار و چالش های پاسخگویی پارلمانی در نظام حقوقی جمهوری اسلامی ایران هستیم. این پژوهش کاربردی با روش تحقیق کیفی و تحلیل مضمون مصاحبه با خبرگان مدیریتی و نظارتی سازمان ها صورت پذیرفت و محقق پس از مطالعه کتابخانی و مطالعه ادبیات نظری موضوع با مصاحبه خبرگان و کدگذاری محتوای مصاحبه به شناسایی ابعاد و مولفه های چالش های پاسخگویی پارلمانی پرداخته و در نهایت 4 بعد قواعد رفتاری، شفافیت عملکرد، نطارت سازمانی، نظارت حقوقی بعنوان چالش های پاسخگویی پارلمانی شناسایی شد. پاسخگویی پارلمانی بعنوان مطالبه از نماینده خود در امر قانون گذاری مقوله حائز اهمیتی است که بررسی ها نشان می دهد در ایران بطور جدی شکل نگرفته اما امروز آگاهی سیاسی و مطالبه گری مردم این نیاز را در سطح جامعه بیش ار پیش شکل داده است. جامعه می خواهد نماینده منتخب اش یک معیار برای ارزیابی و پاسخگویی داشته باشد. تفاصيل المقالة

شفافیت، به‌معنی آشکار بودن و در دسترس بودن اطلاعات جهت بررسی و نظارت، از موضوعات محوری در حکومت‌داری، تصمیم‌گیری و وضع قوانین است. در اندیشه‌ی سیاسی اسلام، مردم‌سالاری دینی بر آرای خام و ناآگاهانه‌ی مردم استوار نیست، بلکه جوهر آنرا آگاهی مردم شکل می‌دهد و وظیفه‌ی حاکم اسلامی به‌عنوان امانتدار مردم این است که مسائل جامعه را به‌گونه‌ای شفاف و صادقانه با مردم درمیان گذارد. شفافیت در حکومت‌های مردم‌سالار به‌‎قدری اهمیت دارد که دسترسی آزادانه به اطلاعات و علنی بودن آن شرط اول مقابله با فساد و پاسخگویی مقامات به‌حساب می‌آید. در این تحقیق به‌دنبال شناخت رویکرد اسلام به مقوله‌ی شفافیت هستیم؛ و بدین نتیجه رسیدیم که شفافیت حکومت اسلامی جزو مقوله‌‌های مورد توجه در آموزه‌‌های دینی است؛ به‌نحوی که سنت و سیره‌ی معصومین نیز بر آن صحه گذاشته و آثار متعدد آن در جای‌جای دین مورد تأکید قرار گرفته است. همچنین هم در مولفه‌های حاکم بر نظریه حکمرانی خوب و هم در تاکیدات قرآن و روایات، شاخص شفافیت از ملزومات حکومت‌داری و تشریع قوانین لازم برای اداره جامعه به شمار می‌آید. تفاصيل المقالة