فهرس المقالات رمضان رضائی


  • المقاله

    1 - بررسی تطبیقی کارکرد نمادهای رنگ سرخ در شعر پایداری (با تکیه بر اشعار شهریار و جواهری)
    مطالعات ادبیات تطبیقی , العدد 1 , السنة 17 , بهار 1402
    گاهی شاعر سخن گفتن را از طریق کلماتی که نماد، رمز و سمبول هستند، برای خود یک اصل قرار می‌دهد و از این طریق، بی نیاز از شرح موضوعات گوناگون و بسط سخن است. رنگبعنوان برجسته‌ترین عنصر در حوزۀ محسوسات، از دیرباز تاکنون مورد توجه انسان بوده و همواره روح وروان آدمی را مسحور ق أکثر
    گاهی شاعر سخن گفتن را از طریق کلماتی که نماد، رمز و سمبول هستند، برای خود یک اصل قرار می‌دهد و از این طریق، بی نیاز از شرح موضوعات گوناگون و بسط سخن است. رنگبعنوان برجسته‌ترین عنصر در حوزۀ محسوسات، از دیرباز تاکنون مورد توجه انسان بوده و همواره روح وروان آدمی را مسحور قدرت خود کرده‌است. رنگ‌ها علاوه بر دلالت‌های وصفی، در بیان تجربه‌های افراد نیز نقش عمده‌ای ایفا می‌کنند. امروزه نیز رنگ مهمترین عنصر در بروز خلاقیت‌های هنری و بهره‌وری محسوب می‌شود و شاعران به عنوان زیباشناسان جهان آفرینش از واژگان رنگین در عینی‌تر شدن ایماژهای شاعرانه و گاه در راستای تبیین مفاهیم بیان ناشدنی فضای نمادین اشعار خویش بهره‌ها می‌برند. با شناخت ویژگی‌ها و تاثیرات رنگ‌ها در فضایی واقعی، کنایی، رمزی و اسطوره‌ای می‌توان به رازهای پنهان بسیاری دست یافت و یا پیام‌هایی را به مخاطب منتقل کرد. از همین روی در شعر پایداری نیز به‌کارگیری عنصر رنگ، بیانگر آرمان‌ها و خواسته‌های شاعران است. شهریار و جواهری نیز با به‌کارگیری رنگ‌ها به ویژه رنگ سرخ به عنوان یکی از اجزای مهم صور خیال در اشعار خود، تداعی‌های پر رمز و رازی را با زمینه‌های فرهنگی، آیینی و تاریخی خلق کرده‌اند. این جستار با استفاده از روش تحلیلی ـ توصیفی و با تکیه بر مکتب امریکایی در ادبیات تطبیقی سعی در تبیین کارکرد رنگ سرخ در اشعار پایداری این دو شاعر دارد. یافته‌های این پژوهش نشانگر آن است که در شعر هر دو شاعر، رنگ سرخ بیانگر شهادت، قیام، اعتراض،ایستادگی و پایداری است. تفاصيل المقالة

  • المقاله

    2 - اندیشه دینی در اشعار ملک الشعرای بهار و احمد صافی النجفی
    مطالعات ادبیات تطبیقی , العدد 1 , السنة 7 , بهار 1392
    اگر شعر و شاعری در خدمت خیر و صلاح جامعه باشد، و آن را به سوی اخلاقفاضله و ایمان به خدا سوق دهد؛ بدون تردید مورد تأیید اسلام است، که قرآن، پیامبرگرامی اسلام(ص) و اهل بیت(ع) هم از چنین شعری حمایت می کنند. از صدر اسلامتا حال با تمسک به سنت پیامبر اکرم(ص)، از شعر به عنوان أکثر
    اگر شعر و شاعری در خدمت خیر و صلاح جامعه باشد، و آن را به سوی اخلاقفاضله و ایمان به خدا سوق دهد؛ بدون تردید مورد تأیید اسلام است، که قرآن، پیامبرگرامی اسلام(ص) و اهل بیت(ع) هم از چنین شعری حمایت می کنند. از صدر اسلامتا حال با تمسک به سنت پیامبر اکرم(ص)، از شعر به عنوان سلاحی کارآمد و معنویدر دفاع از دین و مبانی آن، و نیز مقابله با تهاجم دشمن استفاده شده است . در اینخصوص بهار و احمد صافی از نمونه های بارزی هستند که د ر لابه لای اشعارشانباورهای دینی و آموزههای اعتقادی، نمودی روشن دارد. تلاش این مقاله بر آن استکه ظهور و بروز اندیشههای دینی، در اشعار این دو شاعر معاصر را با روش تحلیلمحتوا بررسی نماید. تفاصيل المقالة

  • المقاله

    3 - مقایسه مضامین اجتماعی در اشعار پروین اعتصامی و احمد صافی النجفی
    مطالعات ادبیات تطبیقی , العدد 5 , السنة 4 , زمستان 1389
    در جهان معاصر و در طی یک قرن گذشته سرنوشت برخی ملت‌ها شباهت زیادی به هم داشته و مسائل اجتماعی آنها نیز به همین خاطر شبیه هم شده است. مقاله حاضر با هدف مقایسه مسائل اجتماعی در اشعار دو شاعر معاصر، پروین اعتصامی و احمد صافی النجفی تدوین شده است هر چند که ممکن است این أکثر
    در جهان معاصر و در طی یک قرن گذشته سرنوشت برخی ملت‌ها شباهت زیادی به هم داشته و مسائل اجتماعی آنها نیز به همین خاطر شبیه هم شده است. مقاله حاضر با هدف مقایسه مسائل اجتماعی در اشعار دو شاعر معاصر، پروین اعتصامی و احمد صافی النجفی تدوین شده است هر چند که ممکن است این دو شاعر در بسیاری از جهات اثر مستقیمی در یکدیگر نداشته‌اند، اما آن دو با وجود تفاوت در جنس‌ یعنی در زن و مرد بودن، به مسائلی از قبیل وطن‌پرستی، دفاع از آزادی و آزادی‌خواهی و بیان درد فقرا و یتیمان پرداخته و نیز دردهای اجتماعی ، سکوت ، خفقان و استبداد حاکم بر زمان خویش را بیان کرده‌اند. تفاصيل المقالة

  • المقاله

    4 - تطبیق معنایی "شجاعت" در قرآن و فرهنگ جاهلی
    مطالعات قرآنی , العدد 1 , السنة 5 , بهار 1393
    در دوره جاهلی اعراب آداب و اندیشه‌های عجیب و غریبی داشتند. اسلام بیشتر این آداب و اندیشه‌ها را از آنجا که در اساس ناسازگار و مغایر با وحی و سنت الهی بود مردود شمرد، اما برخی از آن‌ها را با تغییرات و اصلاحاتی در شکل و جوهر پذیرفت و موفق شد که از آن‌ها اندیشه‌های اخلاقی م أکثر
    در دوره جاهلی اعراب آداب و اندیشه‌های عجیب و غریبی داشتند. اسلام بیشتر این آداب و اندیشه‌ها را از آنجا که در اساس ناسازگار و مغایر با وحی و سنت الهی بود مردود شمرد، اما برخی از آن‌ها را با تغییرات و اصلاحاتی در شکل و جوهر پذیرفت و موفق شد که از آن‌ها اندیشه‌های اخلاقی متعالی‌ای بسازد. در این میان واژگان در انتقال این اصلاحات و تغییر مفاهیم نقش ارزنده‌ای را ایفا کردند. این مقاله با این فرض که معنای شجاعت جاهلی با معنای قرآنی آن یکی است به تبیین مقایسه‌ای مفهوم شجاعت در قرآن و فرهنگ جاهلی می‌پردازد، که حوزه معنایی وسیعی داشته و در انتقال معنای نسخ یک فرهنگ و ایجاد فرهنگی متعالی مؤثر بوده و معنای والای اخلاقی را بازگو می‌کند. تفاصيل المقالة

  • المقاله

    5 - دراسة فی بعض ألفاظ الفارسیة المعرّبة فی لسان العرب لابن منظور
    فصلیة دراسات الادب المعاصر , العدد 5 , السنة 2 , زمستان 1431
    إن لکل أمة ما تفاخر به، وهذا حال العرب الذین اعتزوا بلغتهم واشتهروا ببلاغتهم وفصاحتهم وحافظوا علی لغتهم أشد الاحتفاظ إذ کانوا یرسلون أبنائهم إلى البادیة لیحافظوا علی عربیة لسانهم، ومع ذلک فقد وجدنا فی ألفاظهم ما کان معرّباً ودخیلاً، ومن هنا کان اختیارنا لموضوع الألفاظ ا أکثر
    إن لکل أمة ما تفاخر به، وهذا حال العرب الذین اعتزوا بلغتهم واشتهروا ببلاغتهم وفصاحتهم وحافظوا علی لغتهم أشد الاحتفاظ إذ کانوا یرسلون أبنائهم إلى البادیة لیحافظوا علی عربیة لسانهم، ومع ذلک فقد وجدنا فی ألفاظهم ما کان معرّباً ودخیلاً، ومن هنا کان اختیارنا لموضوع الألفاظ المعرّبة فی کتاب لسان العرب. فتناولنا هذا الکتاب بالبحث والاستقراء واخترنا فیها بعض ألفاظ معرّبة ودخیلة فارسیة ثم بیان معناها وحکمُها. وحاولنا إرجاع کل لفظة إلى لغتها التی جاءت منها مع بیان معناها فی تلک اللغة وما کان ذلک إلا کشفنا عن أثر اللغات الأعجمیة فی اللغة العربیة ومدی تأثرها بها. تفاصيل المقالة