فهرس المقالات نرگس پورطالب


  • المقاله

    1 - سنجش توسعه پایدار استان‌های ایران بر مبنای برنامه‌ریزی محیطی
    فصلنامه علمی برنامه ریزی منطقه ای , العدد 1 , السنة 9 , بهار 1398
            ایجاد تعادل بین ابعاد اجتماعی، اقتصادی و زیست‌محیطی فعالیت‌های جامعه انسانی، توسعه پایدار و یافتن راه و روش رسیدن به این تعادل، موضوع برنامه‌ریزی محیطی و هدف نهایی آن رسیدن به توسعه پایدار می‌باشد. دستیابی به توسعه پایدار، یکی أکثر
            ایجاد تعادل بین ابعاد اجتماعی، اقتصادی و زیست‌محیطی فعالیت‌های جامعه انسانی، توسعه پایدار و یافتن راه و روش رسیدن به این تعادل، موضوع برنامه‌ریزی محیطی و هدف نهایی آن رسیدن به توسعه پایدار می‌باشد. دستیابی به توسعه پایدار، یکی از مباحث عمده کشورها به ‌ویژه کشورهای درحال‌توسعه است. کشورهای درحال‌توسعه به‌منظور جبران عقب‌ماندگی‌ها، رهایی از فقر سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و غیره و برای رسیدن به توسعه‌ای متعادل و همه‌جانبه که بتواند به بهبود وضع زندگی همه مردم منجر شود، به شناخت صحیح پتانسیل‌ها، توان‌ها و محدودیت‌ها در تمامی زمینه‌ها و مناطق خود نیاز دارند.پژوهش حاضر با هدف سنجش توسعه پایدار استان­های کشور ایران انجام‌ شده است. روش تحقیق، ترکیبی از روش‌های توصیفی، اسنادی و تحلیلی با ماهیت توسعه‌ای_کاربردی است. جامعه آماری شامل 31 استان ایران بر مبنای آمارگیری سال 1390 می‌باشد. جهت ارزیابی از 4 مؤلفه نهادی، اقتصادی، محیطی و اجتماعی و 30 شاخص ترکیبی مثبت و منفی استفاده‌شده و جهت بیان اهمیت نسبی هریک از شاخص‌ها از مدل ANP استفاده‌شده است. مدل بکار گرفته‌شده برای تحلیل داده‌ها PROMETHEE V می‌باشد. نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که استان اصفهان با Phi+(612/0)، Phi-(359/0) و Phi (253/0) در رتبه اول و استان سیستان و بلوچستان با Phi+(355/0)، Phi-(619/0) و Phi(264/0-) در رتبه آخر قرار دارد. در مجموع از کل استان­های ایران به لحاظ شاخص­های توسعه پایدار 8 استان در رتبه بالا (26 درصد)، 5 استان رتبه متوسط (16 درصد)، 10 استان رتبه پایین (32 درصد) و 8 استان در رتبه خیلی پایین (26 درصد) از توسعه قرار دارند. تفاصيل المقالة

  • المقاله

    2 - اقتصاد فضا و نابرابری‌های منطقه ای؛ نمونه موردی: استان اردبیل
    فصلنامه علمی برنامه ریزی منطقه ای , العدد 5 , السنة 6 , زمستان 1395
          شناخت امکانات و تعیین سطوح برخورداری جامعه شهری، نخستین گام در فرآیند توسعه منطقه­ای و کاهش نابرابری­ها برای این جامعه به شمار می‌رود. ارزیابی سطوح نابرابری منطقه­ای و آگاهی از میزان برخورداری نواحی مختلف می­تواند گامی مؤثر أکثر
          شناخت امکانات و تعیین سطوح برخورداری جامعه شهری، نخستین گام در فرآیند توسعه منطقه­ای و کاهش نابرابری­ها برای این جامعه به شمار می‌رود. ارزیابی سطوح نابرابری منطقه­ای و آگاهی از میزان برخورداری نواحی مختلف می­تواند گامی مؤثر در برنامه­ریزی باشد. ابعاد نابرابری در حوزه‌های مختلف اقتصادی، فرهنگی- اجتماعی و زیست‌محیطی قابل‌بررسی است. از میان ابعاد چندگانه نابرابری، بعد اقتصادی بدلیل داشتن ارتباط نزدیک با اشتغال و نقشی که اشتغال در کاهش فقر و نابرابری و بستر­سازی برای دیگر ابعاد دارد دارای اهمیت خاص می­باشد. یکی از مهم‌ترین مسائل اقتصادی و اجتماعی موجود کشور در عصر حاضر مسئله اشتغال است که نقش اساسی در مهاجرت‌های روستا- شهری و تعادل­های منطقه­ای ایفا می­کند. از این‌رو هدف پژوهش حاضر، سنجش نابرابری‌های منطقه­ای شهرستان‌های استان اردبیل از بعد اقتصادی می‌باشد. روش پژوهش از نوع توصیفی-تحلیلی می­باشد. برای سنجش نابرابری‌های منطقه­ای ازلحاظ شاخص­های اقتصادی از دو مؤلفه ساختار اشتغال و پتانسیل اقتصادی در قالب 26 شاخص استفاده ‌شده است. جامعه آماری شامل10 شهرستان استان اردبیل بر اساس آمار سال 1390 می­باشد. در این پژوهش برای بدست آوردن ضریب اهمیت معیارها از مدل آنتروپی شانون و برای تجزیه ‌و تحلیل داده­ها از مدل تاپسیس استفاده ‌شده است. نتایج حاصل از تحقیق نشان می­دهد که شهرستان اردبیل با میزان تاپسیس 814/0 در رتبه اول و شهرستان‌های سرعین، نمین و گرمی با میزان تاپسیس 252 /0، 240/0، و 216/0 به ترتیب در رتبه­های آخر قرار دارند. بر اساس میزان تاپسیس اختلاف بین اردبیل با گرمی 598/0 می‌باشد که این نشان از نابرابری منطقه­ای میان شهرستان‌های استان اردبیل می­باشد. تفاصيل المقالة