چکیده: هدف مطالعه حاضر بررسی رشد و کمال عقل کودک در جرائم مستوجب حد و قصاص است، زیرا از جمله موضوعاتی که در رابطه با کودک بزهکار سوال برانگیز است، سن مسئولیت کیفری وی است. در کشور ما سن رشد جزایی با سن بلوغ در جرایم غیرتعزیری منطبق است. بنابراین در ابتدا فرض بر رشد است و در رابطه با جرایم مستوجب قصاص و حد رشد و کمال عقل در دختر و پسر به ترتیب 9 و 15 سال تمام قمری مفروض انگاشته و در تبصره ماده 91 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 بیان شده است که دادگاه برای تشخیص رشد و کمال عقلی متهم می تواند از کارشناسان پزشکی قانونی کمک بگیرد، اما از آنجا که آزمون استاندارد و قابل اعتمادی برای تعیین رشد وجود ندارد، در واقع معیار مشخص و همگام با سیستم های بین المللی در اختیار نیست، ممکن است گرایش های ذهنی روانپزشکان شاغل در سازمان پزشکی قانونی کشور در روند مصاحبه و معاینه تأثیر داشته باشد. در نتیجه با در نظر گرفتن اشکالات وارده مناسب تر است تا سن مشخصی به عنوان سن مسوولیت کیفری در جرایم مستوجب حد و قصاص در نظر گرفته شود که بتوان همسو با استانداردهای بین المللی پیش رفت. تفاصيل المقالة