مدفن امام هشتم شیعیان علی بن موسی‌الرضا (ع) در دیار خراسان موجب گردید تا شیعیان و محبین خاندان اهل‌بیت‌(ع) در این ناحیه مسکن گزینند و خراسان مرکزی برای گسترش تشیع امامیه و نشر عقاید شیعیان در ایران گردد. حضور آنان در کنار بقعه متبرکه علی بن موسی‌الرضا (ع) موجب شد تا این بقعه شریفه در طول دوره‌های زمانی دستخوش تغییر و تحول در بنا و تزئینات گردد. روش این جستار به‌صورت توصیفی- تحلیلی هست. پرسش اصلی این تحقیق مبنی بر این مطلب است که گسترش تشیع امامیه چه تأثیری بر بقعه متبرکه علی بن موسی‌الرضا (ع) گذاشته است و این تأثیر در کتب جغرافی‌نگاران و مورخین چگونه بازتاب یافته است. نتایج این بررسی نشان می‌دهد که در دوره‌های اولیه مورخین و جغرافی‌دانان تنها به ذکر محل دفن پرداخته‌اند اما در ادوار بعد با حضور شیعیان و اقدامات آنان در جهت گسترش بقعه این امر مورد توجه جغرافی‌دانان و مورخین قرار گرفت و در باب تزئینات و ساختار بنای بقعه سخنانی ذکر شده است، برخی حتی پا را فراتر نهاده و با جزئیات به ذکر نام بانیان و اقدامات آنان در جهت تغییر در تزئینات و ساختار بنا پرداخته‌اند. تفاصيل المقالة