با انجام طرح‌های جدید تامین آب، برنامه‌های آبیاری، صنعتی و توسعه‌ی شهرها، ساختار حوضه آبخیز و به تبع آن شرایط سامانه‌ی آبی حوضه دچار تغییر می‌گردد. در چنین شرایطی، استفاده از شیوه‌ی بهره‌برداری موجود علاوه بر آن که بهینه نبوده، منجر به صرف هزینه‌های مختلف اقتصادی و اجتماعی نیز می‌گردد. بنابراین، نیاز بسیار به هماهنگ‌سازی بهره‌برداری با شرایط جدید و به‌روزرسانی قواعد بهره‌برداری و منحنی‌های فرمان سدها، می‌‌شود. در این تحقیق به موضوع هماهنگ‌سازی بهره‌برداری از سامانه‌ی آبی و به‌روزرسانی قواعد بهره‌برداری از آبگیر سدها در مراحل مختلف توسعه‌ی حوضه آبخیز پرداخته شده است. برای این منظور، یک شبیه بهینه‌سازی بهره‌برداری بلند مدت از سامانه‌ی آبی ساخته شده که اثرات بالادست بر پایین‌دست و اثرات بلند مدت بهره‌برداری از سامانه‌ی آبی را در نظر گرفته و به نحوی عملکرد سامانه‌ی آبی را هماهنگ می‌نماید که تا حد ممکن اهداف بهره‌وران در افق بلند مدت برنامه‌ریزی تامین گردد. کاربرد مدل در ارزیابی تاثیر هماهنگ‌سازی و به‌روزرسانی بهره‌برداری از سامانه‌ی آبی کرخه نشان می‌دهد که در شرایط ساختن سدهای کرخه، سیمره و سازبن، چنان‌چه از منحنی‌های فرمان معمول سدها که به‌صورت مجزا برای هر سدی تهیه می‌گردد، استفاده شود 60% از نیازهای آبی تامین نمی‌شود، درحالی که در شرایط هماهنگ‌شده تمامی نیازها تامین می‌گردد. افزون بر آن، عدم هماهنگ‌سازی بهره‌برداری از سامانه آبی کرخه و به روزرسانی قواعد بهره‌برداری از مخازن سدها، 50% قابلیت اطمینان تامین تقاضاهای آبی را در یک افق 20 ساله در مقایسه با عملکرد هماهنگ شده کاهش می‌دهد.
  تفاصيل المقالة

با ساختن سازه‌های جدید تامین آب، طرح­های آبیاری، صنعتی و توسعه‌ی‌ شهرها، ساختار حوضه‌ی‌ آبخیز، و به تبع آن، شرایط سامانه‌ی آبی حوضه‌ی دچار تغییر می‌گردد. در چنین شرایطی، استفاده از شیوه‌ی بهره‌برداری موجود، علاوه بر این که بهینه نیست، منجر به هزینه‌های گوناگون اقتصادی و اجتماعی نیز می‌گردد؛ بنابراین، نیاز به هماهنگ‌سازی بهره‌برداری با شرایط جدید، و به‌روزرسانی قواعد بهره‌برداری و منحنی­های فرمان سدها می‌باشد. در این پژوهش، به موضوع هماهنگ‌سازی بهره‌برداری از سامانه­ی آبی و به‌روزرسانی قواعد بهره‌برداری از آبگیر سدها در مراحل گوناگون توسعه‌ی‌ حوضه‌ی آبخیز، پرداخته شده است. برای این منظور، یک شبیه بهینه‌سازی بهره‌برداری بلند مدت از سامانه‌ی آبی ساخته شده است، که اثرات بالادست بر پایین‌دست، و اثرات بلند مدت بهره‌برداری از سامانه‌ی آبی را در نظر گرفته، و به‌نحوی عملکرد سامانه‌ی آبی را هماهنگ می‌نماید، که اهداف بهره‌وران در افق بلند مدت برنامه‌ریزی تا حد ممکن تامین گردد. کاربرد شبیه در ارزیابی تأثیر هماهنگ‌سازی و به‌روزرسانی بهره‌برداری از سامانه‌ی آبی کرخه نشان می‌دهد که در شرایط ساختن سدهای کرخه، سیمره و سازبن، چنانچه از منحنی­های فرمان معمول سدها، که به صورت مجزا برای هر سدی تهیه می‌گردد، استفاده شود،60% از نیازهای آبی تامین نمی‌گردد در حالی که در شرایط هماهنگ‌شده، تمامی نیازها تامین می‌شوند. علاوه براین، عدم هماهنگ‌سازی بهره‌برداری از سامانه‌ی آبی کرخه، و به‌روزرسانی قواعد بهره‌برداری از آبگیر سدها، 50% قابلیت اطمینان تامین تقاضاهای آبی را در یک افق 20 ساله در مقایسه با عملکرد هماهنگ شده کاهش می‌دهد. تفاصيل المقالة