شهرنشینی شتابان شهرهای ایران بعد از دهه 40، زمینه‌ساز شکل‌گیری بافت‌های ناکارآمد در بطن شهر و تشکیل بافت‌های فرسوده شهری شد. این تحقیق باهدف تبیین عوامل شکل‌دهنده بافت‌های ناکارآمد شهری در شهر زنجان انجام‌شده است و به‌منظور جمع‌آوری اطلاعات از دو روش کتابخانه‌ای و میدانی استفاده‌شده است‌ که به‌منظور بررسی رابطه، اثرات و استخراج عوامل کلیدی از نرم‌افزار MICMAC و جهت نمایش توزیع این عوامل در سطح نواحی از مدل لکه‌های داغ در محیط GIS استفاده‌شده است. جهت سطح‌بندی نواحی شهر زنجان ازلحاظ عوامل کلیدی نیز از مدل تصمیم‌گیری EDAS استفاده‌شده که به‌منظور تعیین وزن و اهمیت هر یک از عوامل در مدل ایداس از مدل‌ANP استفاده‌شده است و نتایج تحقیق نشان داد که در بین 31 شاخص موردبررسی 8 شاخص بیشترین اثرگذاری را به‌عنوان عوامل کلیدی در ناکارآمدی داشته‌اند و توزیع عوامل کلیدی ناکارآمدی بافت شهری در سطح نواحی شهر زنجان با استفاده از مدل لکه‌های داغ نشان داده است که بیشترین میزان ناکارآمدی به شکل خوشه‌هایی با لکه‌های داغ در پهنۀ مرکزی تا حدودی جنوب و جنوب غربی شهر زنجان قرارگرفته‌اند و درنهایت سطح‌بندی نواحی شهر زنجان ازلحاظ عوامل کلیدی نشان داد که بیشترین ناکارآمدی به ترتیب متعلق به نواحی 2-5 و 1-1 ‌می‌باشد که در مرکز و جنوب شهر واقع‌شده‌اند و در مرتبه بعدی نواحی‌1-2 و ناحیه‌1-3 که در جنوب غربی شهر‌‌ قرارگرفته‌اند. درواقع ناکارآمدی همه‌جانبه‌ای این نواحی را مورد تهدید قرار داده است در مقابل ناحیۀ‌4-6 در شمال شرقی شهر و در مرتبه بعدی ناحیۀ‌4-5 در جنوب و ناحیه‌3-4 در شمال شهر کمترین ناکارآمدی را داشته‌اند. تفاصيل المقالة

شهر ها به‌عنوان کانون تغییر و محلی که سیاست‌ها در آن تحقق می‌یابند , پدیدار شده‌اند . در این راستا سند نهایی کنفرانس توسعه پایدار ملل متحد با عنوان "آینده‌ای که ما می‌خواهیم" بیان داشته است؛ اگر شهرها به‌خوبی برنامه‌ریزی و توسعه داده شوند, می‌توانند جوامع پایدار اقتصادی , اجتماعی و زیست‌محیطی را تحقق ببخشند. این سازمان برای تحقق نیک بختی شهرها الگویی به نام شهر شکوفا را معرفی کرد. این مقوله می تواند با تحلیل وضعیت موجود و اولویت بندی مداخلات برنامه ریزی، چشم انداز توسعه همه‌جانبه برای شهرها را ترسیم کند. در این پژوهش نیز که باهدف ارزیابی شاخص های شکوفایی شهری در سطح محلات شهر سقز انجام شده است ؛ شاخص های مؤثر در شکوفایی محلات شهر سقز را بااستفاده از نرم‌افزار MicMac شناسایی و سپس این عوامل کلیدی با استفاده از مدل کوپراس در سطح محلات 22گانه شهر سقز سطح بندی شدند و برای بیان بصری از GIS استفاده شده است. در این پژوهش به‌منظور ارزیابی شاخص های شکوفایی از 49 شاخص در پنج بعد استفاده‌شده است که بااستفاده از نرم افزار میک میک، 14شاخص کلیدی شناخته‌شده‌اند. نتایج تحقیق نشان می دهد که با توجه به شاخص های شکوفایی محلات 22گانه شهر سقز ، محلات 16، 19، 4، 11، 10که در جنوب شرقی مرکز و غرب شهر واقع‌شده‌اند از تأثیرگذاری کم و محلات 22، 21، 9، 2، 20،1 که در جنوب شرقی، مرکز وتا حدودی شمال شهر واقع شده، محلاتی بوده‌اند که می توانند در راستای تحقق شکوفایی وضعیت بهتری داشته باشند. می توان بیان کرد که بهبود فضایی و توزیع مناسب درآمدها، انسجام و مشارکت بیشتر، امکان دسترسی محلات با تاثیرگذاری کم به پارک ها و خدمات آموزشی و توزیع بهتر شاخص ها به ویژه شاخص های بهره وری و کیفیت زندگی در سطح این محلات از مهم ترین پیشنهادهای ارائه‌شده می باشد. تفاصيل المقالة

عدم وجود الگوی مناسب رفتار ترافیکی در کشور ما نتیجۀ عوامل مختلفی است. عمده ترین این عوامل را می‌توان تقدم شهرنشینی بر شهر گرایی درنتیجۀ سیل مهاجرت های خیل عظیم ساکنین شهرهای کوچک و روستاها به شهرهای بزرگ و مادرشهرها بعد از انجام اصلاحات اراضی و تمایل خانواده ها به استفادۀ روزافزون از اتومبیل شخصی دانست. بیان صفات و ویژگی های فرهنگی نامطلوبی که باعث پیدایی و گسترش وضعیت نابسامان ترافیکی کشور می شود. در تحقیق حاضر سعی شده است به تحلیل و بررسی وضعیت ترافیک شهر اصفهان از دید فرهنگ سازی ترافیک پرداخته شود، با هدف شناخت وضع موجود مسایل فرهنگی ترافیک و همچنین شناخت آسیب های ناشی از فرهنگ ترافیک، برای این منظور برای گردآوری اطلاعات از طراحی پرسشنامه بهره گرفته شده که با استفاده از روش نمونه گیری کوکران حجم نمونه 322 عدد تعیین شد و در ادامۀ کار پرسشنامه ها در محدودۀ مورد مطالعه تکمیل شدند. حجم نمونه برای پرسشنامۀ دوم برابر 200 عدد تعیین گردید. برای ارائۀ راهبردها نظرسنجی از 30 نفر از متخصصان مرکز حمل و نقل و ترافیک شهر اصفهان به عمل آمده است. نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهد که سطح فرهنگ ترافیک شهروندان نامناسب بوده است. برداشت های میدانی و پرسش نامه ها ی که در دو سری تهیه شده، نشان می دهند که در سری اول حدود 29 درصد و در سری دوم 31 درصد شهروندان در سطح بالای فرهنگ ترافیک قرار دارند. در نهایت با توجه به یافته های تحقیق راهکاری های پیشنهادی ارائه گردیده شده است. تفاصيل المقالة

سلامت و بهداشت در روند تکامل تاریخی بشر از زمان باستان تاکنون به عنوان موضوعی مطرح بوده که جوامع همواره با آن در تعامل بوده اند، به طوری که سلامت و رفاه مردم یک شهر، شاخص مهمی برای نشان دادن میزان موفقیت سیاست های توسعه پایدار آن شهر است. و تشدید روزافزون معضل سلامتی در جامعه شهری موجب گردیده است تا در محافل علمی نظراتی در خصوص ارتباط "فرم شهر" با سلامت عمومی" ارائه شود. تحقیق حاضر به بررسی و تبیین شکل (فرم) شهر بر سلامت عمومی شهروندان شهر ارومیه پرداخته است که بر همین اساس دو فرم شهر فشرده و پراکنده به عنوان فرم اصلی مورد بررسی قرار گرفت. پژوهش حاضر از نظر روش پژوهش در زمرۀ پژوهش های توصیفی-تحلیلی و از نظر هدف مطالعه، پژوهشی کاربردی است .روش جمع آوری اطلاعات از طریق منابع و اسناد و روش میدانی اخذ شده از سازمان های مربوط به مسائل شهری (همچون شهرداری و ارگان های وابسته به آن) بوده است. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از مدل تحلیل شبکه ایبرای بررسی اهمیت هر یک از شاخص ها و از مدل ویکور برای سطح بندی نواحی استفاده شده است. یافته های تحقیق نشان داد که تراکم، روند توسعه را هرچه بیشتر به توسعه پایدار نزدیک تر می کند، همچنان که در یافته های تحقیق نیز نشان داده شد نواحی که از لحاظ تراکم سطح بالایی دارند ( بیشتر بافت های داخلی شهری) از لحاظ سلامتی نیز وضعیت بهتری را داشته و برعکس نواحی پیرامونی شهر که از لحاظ کالبدی پراکنده بوده وضعیت سلامتی آنها در وضعیت بدی قرار داشته اند. چرا که تراکم باعث اختلاط بیشتر کاربری ها، پیاده روی، کاهش انواع آلودگی ها ، دسترسی آسان و غیره شده است. تفاصيل المقالة

روند رو به رشد شهرنشینی در سال های بعد از انقلاب صنعتی باعث کاهش ظرفیت شهرها در برآورده ساختن نیاز شهروندان و توانمندی آن ها شد. در این راستا وقوع حوادثی غیرمنتظره چون شیوع کرونا لزوم سنجش انعطاف پذیری شهرها را بیش‌ازپیش مطرح کرده است تا تناسبی بین ظرف و مظروف شهری برقرار گردد. اگرچه شیوع کرونا حادثه ای غیرمنتظره است؛ ولی سال های گذشته از طریق سارس به شهرها هشدار داده ‌شده بود تا جامعه بشری به‌طور عام و شهرها به‌طور اخص سیاست‌هایی را در برابر حوادثی چون بیماری های عفونی با شیوع بالا اتخاذ کنند، اما تاکنون به مسائل بیماری های عفونی در شهرها توجه نشده است، در نتیجه وقتی شهرها با چنین حوادثی روبرو می شوند، سردرگمی و ناتوانی بیشتری به نمایش گذاشته می شود. تحقیق حاضر با هدف تاب آوری شهرها در برابر بیماری های عفونی درصدد است، تمام آثاری را که بیماری های عفونی می تواند بر شهرها ایجاد کند، شناسایی و در نهایت بهترین راهکارهای مقابله را ارائه دهد. برای این منظور از روش اسنادی –میدانی برای جمع آوری اطلاعات استفاده‌شده است و به‌منظور تحلیل و ارزیابی از تکنیک های FEMA و FAAO و جهت نمایش گرافیکی ازGIS بهره برده شده است. نتایج تحقیق نشان داده است که؛ تعطیلی حرفه های کوچک، ناتوانی اقشار ضعیف در تأمین مایحتاج زندگی، رنگ باختن عدالت اجتماعی-فضایی در توزیع و بهره مندی خدمات، اثرات روحی و روانی نامطلوب در شهروندان در معرض بیماری، اثر معکوس حمل‌ونقل عمومی در بیماری، کمیابی و احتکار مواد غذایی-درمانی، تعطیلی و تعلیق فعالیت های آموزشی، ناهماهنگی نهادهای مدیریت شهری مقابله با کووید-19، اثر معکوس رشد تراکمی در برابر بیماری عفونی، مهم‌ترین اثرات بیماری عفونی بر شهرها بوده اند، در این راستا عملکردهایی جهت کنترل و تاب آوری شهر قبل و بعد از شکست ارائه‌ شده‌اند که نتایج حاصل از آن‌ها موفقیت‌آمیز بوده اند. تفاصيل المقالة

شهرنشینی شتابان شهرهای ایران بعد از دهه 40، زمینه‌ساز شکل‌گیری بافت‌های ناکارآمد در بطن شهر و تشکیل بافت‌های فرسوده شهری شد. این تحقیق باهدف تبیین عوامل شکل‌دهنده بافت‌های ناکارآمد شهری در شهر زنجان انجام‌شده است و به‌منظور جمع‌آوری اطلاعات از دو روش کتابخانه‌ای و میدانی استفاده‌شده است‌ که به‌منظور بررسی رابطه، اثرات و استخراج عوامل کلیدی از نرم‌افزار MICMAC و جهت نمایش توزیع این عوامل در سطح نواحی از مدل لکه‌های داغ در محیط GIS استفاده‌شده است. جهت سطح‌بندی نواحی شهر زنجان ازلحاظ عوامل کلیدی نیز از مدل تصمیم‌گیری EDAS استفاده‌شده که به‌منظور تعیین وزن و اهمیت هر یک از عوامل در مدل ایداس از مدل‌ANP استفاده‌شده است و نتایج تحقیق نشان داد که در بین 31 شاخص موردبررسی 8 شاخص بیشترین اثرگذاری را به‌عنوان عوامل کلیدی در ناکارآمدی داشته‌اند و توزیع عوامل کلیدی ناکارآمدی بافت شهری در سطح نواحی شهر زنجان با استفاده از مدل لکه‌های داغ نشان داده است که بیشترین میزان ناکارآمدی به شکل خوشه‌هایی با لکه‌های داغ در پهنۀ مرکزی تا حدودی جنوب و جنوب غربی شهر زنجان قرارگرفته‌اند و درنهایت سطح‌بندی نواحی شهر زنجان ازلحاظ عوامل کلیدی نشان داد که بیشترین ناکارآمدی به ترتیب متعلق به نواحی 2-5 و 1-1 ‌می‌باشد که در مرکز و جنوب شهر واقع‌شده‌اند و در مرتبه بعدی نواحی‌1-2 و ناحیه‌1-3 که در جنوب غربی شهر‌‌ قرارگرفته‌اند. درواقع ناکارآمدی همه‌جانبه‌ای این نواحی را مورد تهدید قرار داده است در مقابل ناحیۀ‌4-6 در شمال شرقی شهر و در مرتبه بعدی ناحیۀ‌4-5 در جنوب و ناحیه‌3-4 در شمال شهر کمترین ناکارآمدی را داشته‌اند. تفاصيل المقالة

آیین ها در یک شهر خصلت مغناطیسی دارند و می توانند در تبدیل، اتحاد و پیوندها موثر افتند و بامفصل بندی اجزا، تحرک، چانه زنی و در کل قدرت اتحاد را بیشتر می کند. از طریق پیشران های آیینی شهر به جای آنکه موجودی خاموش، تعریف ناشده و ناشناخته باشد، بدل به چیزی می شود که از قطعات بسیار و مفاصل بسیار بیشتری بر ساخت می شود. در این چارچوب نوشتار حاضر به سهم خود می کوشد به تبیین اثرات گردشگری آینی شهر ارمغانخانه و اثرات آن بر دگردیسی شهر یپردازد. نوشتار حاضر از نوع توصیفی- تحلیلی است و اطلاعات مورد نیاز پژوهش از روش کتابخانه ای و پیمایشی گردآوری شده‌اند. در این چارچوب برای تجزیه و تحلیل از نرم‌افزار منتال مدل برای بررسی اثرات، از spss برای بیان شاخص‌های گرایش به مرکز، پراکندگی، آزمون kmo و بارتلت استفاده و در نهایت از نرم افزار smart pls برای بیان سطح معنی‌داری، عملکرد شاخص‌ها استفاده بهره‌برده شده است. نتایج حاصل از تحقیق حاضر بیانگر اثری به میزان 66% درصدی گردشگری آئینی در دگردیسی شهر آرمغانخانه بوده است. در این چارچوب بیشترین اثرگذاری گردشگری آئینی در سرمایه‌گذاری نهادهای مختلف دولتی- خصوصی، بهبود فرصت‌های شغلی، بهبود جذابیت شهری، تصویر مطلوب گردشگری، بهبود خدمات و زیرساخت‌های شهری و تعریف هویت جدید شهری بوده است. در این چارچوب نوشتار حاضر به سهم خود می کوشد به تبیین اثرات گردشگری آینی شهر ارمغانخانه و اثرات آن بر دگردیسی شهر یپردازد. نوشتار حاضر از نوع توصیفی- تحلیلی است و اطلاعات مورد نیاز پژوهش از روش کتابخانه ای و پیمایشی گردآوری شده‌اند. در این چارچوب برای تجزیه و تحلیل از نرم‌افزار منتال مدل برای بررسی اثرات، از spss برای بیان شاخص‌های گرایش به مرکز، پراکندگی، آزمون kmo و بارتلت استفاده و در نهایت از نرم افزار smart pls برای بیان سطح معنی‌داری، عملکرد شاخص‌ها استفاده بهره‌برده شده است. نتایج حاصل از تحقیق حاضر بیانگر اثری به میزان 66% درصدی گردشگری آئینی در دگردیسی شهر آرمغانخانه بوده است. در این چارچوب بیشترین اثرگذاری گردشگری آئینی در سرمایه‌گذاری نهادهای مختلف دولتی- خصوصی، بهبود فرصت‌های شغلی، بهبود جذابیت شهری، تصویر مطلوب گردشگری، بهبود خدمات و زیرساخت‌های شهری و تعریف هویت جدید شهری بوده است. تفاصيل المقالة