زمینه و هدف:کسب اطلاعات درخصوص تاثیر متغیرهای اقلیمی روی رشد درختان در طولانی مدت می تواند از طریق تحلیل گذشته نگر دوایر سالیانه درخت و با استفاده از روش گاه‌شناسی درختی حاصل شود. پژوهش حاضر با هدف بررسی اثر متغیرهای اقلیمی بر رویش قطری گونه‌ توسکای ییلاقی در طول یک گرادیان‌ ارتفاعی در جنگل‌های کمتر دست خورده هیرکانی (جنگل‌‌های نکا- ظالمرود استان مازندران) انجام گرفته است.روش بررسی: برای این منظور سه منطقه ارتفاعی (پایین‌بند، میان‌بند، بالابند) در پارسل‌های شاهد انتخاب شدند. در هر یک از مناطق 10 پایه درخت و در مجموع تعداد 30 پایه با استفاده از روش نمونه برداری هدفمند انتخاب شد. از این پایه‌ها با استفاده از مته سال‌سنج نمونه‌های لازم در زمستان 1395 تهیه گردید. داده‌های اقلیمی 50 ساله (1965-2014) دما، بارندگی و رطوبت نسبی از منابع مرتبط تهیه و شاخص SPI نیز محاسبه شد.یافته ها: نتایج نشان داد که همبستگی بین سری های زمانی قابل قبول و رابطه قوی بین رویش و متغیرهای اقلیمی وجود دارد. تفاوت معنی داری بین هر سه منطقه وجود داشته و در میان بند بیشترین رویش قطری به‌دست آمده است. بررسی رابطه متغیرهای اقلیمی و رویش قطری نیز نشان داد که در منطقه پایین بند، عوامل دما و رطوبت نسبی به ترتیب همبستگی منفی (571/0-) و مثبت (734/0) معنی داری با رویش دارند. در منطقه میان بند نیز همین متغیرها معنی دار بودند. در منطقه بالابند، هیچکدام از متغیرهای اقلیمی ارتباط معنی داری با رویش نشان ندادند.بحث و نتیجه گیری: رویش در ارتفاعات پایین بند و میان بند وابستگی بیشتری به اقلیم نشان داده اند و رشد قطری این گونه در طول دوره مطالعه کاهش داشته است. تفاصيل المقالة