زمینه و هدف: پهنه های آبی، قسمت اعظم سطح کره زمین را پوشانده اند و بسترشان نیز زیستگاهی بسیار متنوع را برای آبزیان فراهم می نمایند. از آن جا که جوامع بنتوزی تیپ خاصی از بستر را به عنوان زیستگاه خود انتخاب می کنند، مطالعه رسوبات بستر و موجودات زیست کننده در آن ها می تواند ما را در ارزیابی های زیست محیطی یاری دهد. این تحقیق به منظور بررسی شرایط اکولوژیک بسترهای گلی با استفاده از جوامع ماکروبنتوز در منطقه سجافی خلیج فارس انجام گردید. روش بررسی: نمونه برداری از منطقه مورد مطالعه در پاییز سال 1388 و با 3 تکرار در هر ایستگاه جهت آنالیز دانه بندی و تعیین درصد مواد آلی رسوبات انجام شد و شناسایی موجودات ماکروبنتوز و سنجش عوامل فیزیکی شیمیایی با استفاده از نمونه بردار گرب و دستگاه Hach-HQ40d صورت گرفت. شاخص های تنوع شانون_ وینر و سیمپسون، یکنواختی کامارگو و غنای مارگالف و منهینک محاسبه و جهت بررسی توزیع داده ها از آزمون ناپارامتریک کولموگروف- اسمیرنف، جهت مقایسه و بررسی روابط بین شاخص های تنوع و تراکم، عوامل فیزیکی شیمیایی و پارامترهای رسوب از آزمون آنالیز واریانس یکطرفه و آزمون همبستگی اسپیرمن و جهت ارزیابی آلودگی محیطی نیز از الگوی ولچ استفاده شد. یافته ها: در مجموع 8 گروه از موجودات کف زی مشتمل بر 81 گونه شناسایی شدند که گروه های غالب ماکروبنتوزی به ترتیب شامل شکم پایان با 03/43%، پرتاران با 31/29% و دو کفه ای ها با 53/20% بودند. بیش ترین مقادیرتنوع شانون در ایستگاه 11 با مقدار 523/4 تعیین شد. هم چنین بیش ترین مقادیر شاخص های تنوع و غالبیت سیمپسون، یکنواختی کامارگو، غنای مارگالف و منهینک به ترتیب 948/0، 158/0، 828/0، 830/5 و830/2 محاسبه شد. بیش ترین و کم ترین میزان فراوانی به ترتیب 4920 و 560 عدد ماکروبنتوز در مترمربع در ایستگاه های 10 و 17 ثبت گردید. بحث و نتیجه گیری: با توجه به نتایج به دست آمده از شاخص های اندازه گیری شده در این مطالعه که همگی مؤید بالا بودن تنوع گونه ای ماکروبنتوزها در بسترهای گلی منطقه سجافی می باشد، می توان به این نتیجه رسید که منطقه مورد مطالعه از پتانسیل بالای زیست محیطی در زمینه حفظ غنای ذخایر بی مهرگان بنتیک برخوردار است. تفاصيل المقالة