مسئله پژوهش بررسی الگوهای معماری- اقلیمی فضاهای کارکردی در ساختمانهای مسکونی بومی منطقه سرد ایران است. تعیین پهنه­بندی اقلیمی بر اساس طبقه­بندی کوپن بوده و پهنه جدید به سه اقلیم Dfa، Dfbو Dsa تقسیم می­شوند. انتخاب معیارها بر اساس عناصر مشترک و بررسی تغییرات در نمونه­ها در سه گروه صورت گرفته است. روش تحقیق پژوهش، تحلیلی-توصیفی با بهره گیری از الگوریتم تاپسیس برای اولویت بندی و رسیدن به جواب ایده آل است. لذا هدف پژوهش شناخت عوامل اقلیمی بر شکل­گیری موثر بناها می­باشد. به منظور دستیابی به هدف پژوهش، خوشه­بندی در محدوده اقلیم سرد انجام شده است. نقشه توزیع الگوها نشان می­دهد سه گونه خانه در منطقه پراکنده است، اما یکی از الگوهای آب و هوایی غالب، می­تواند در کل مناطق به عنوان الگوی اصلی مورد استفاده قرار گیرد. بنابراین می­توان نتیجه گرفت ساختار فضای کارکردی در معماری بومی مسکونی منطقه سرد ایران الگوهای اقلیمی مشابهی دارد.