امروزه آلودگی هوای کلانشهرها تهدیدی برای سلامتی انسان تلقی میگردد که موجب بروز اثرات سوء سلامتی؛ همچون بیماری های قلبی-عروقی و تنفسی و سرطان می شود. لذا پایش کیفیت هوای شهری جهت اتخاذ تصمیمات کنترلی توسط سازمان های مربوطه و همچنین جهت اطلاع رسانی شهروندان ضروری می باشد. بنابراین هدف این مطالعه بررسی کیفیت بهداشتی هوای کلانشهر تبریز از نظر میزان آلاینده های معیار می باشد. در این مطالعه توصیفی-مقطعی غلظت های پنج آلاینده معیار، با مراجعه به سازمان حفاظت محیط زیست استان آذربایجانشرقی بدست آمد. سپس شاخص کیفیت هوا (AQI) از طریق روابط موجود براساس غلظت های لحظه ای آلاینده ها محاسبه شد و بر مبنای جدول استاندارد کیفیت بهداشتى هوا طبقه بندی گردید. تجزیه و تحلیل داده ها توسط نرم افزار SPSS20 و Excel انجام پذیرفت.از 366 روز، 1/4% روزها کیفیت هوا خوب، 65% متوسط، 8/24% ناسالم برای گروه های حساس، 2/2% ناسالم، 3/3% بسیار ناسالم و 6/0% خطرناک بوده است. همچنین 87/30% از روزها AQI بالاتر از حدمجاز بوده است. کربن منوکسید با بیشترین سهم بعنوان آلاینده مسئول شناخته شد. کیفیت هوای کلانشهر تبریز در سال 1390 وضعیت مطلوبی نداشته است زیرا 112 روز از سال سطح آلاینده های مسئول بالاتر از حد مجاز بوده است. باتوجه به رابطه معنادار فصل با تغییرات غلظت آلاینده ها، برای نیل به روش های کنترلی موثر، توجه به این متغیر می تواند مفید باشد. همچنین با افزایش تعداد ایستگاه های پایش آلودگی هوا، اطلاعات به دست آمده می تواند در محاسبه میانگین آماریِ قابل تعمیم برای کل شهر مورد استفاده قرار گیرد. تفاصيل المقالة