حریم تهران عرصه استقرار حدود 23 شهر ، 237 روستای دارای سکنه و صدها کانون فعالیتی می باشد که در مجموع حدود 2 میلیون نفر انسان را در برمی گیرد که به موازات تبعیت از شرایط ملی، همچنان مسیر خود را در جذب مهاجران، رشد جمعیت و تداوم گسترش فضایی سکونت های رسمی و غیررسمی طی می نماید (و یا حداقل تا 20 سال آینده طی خواهد کرد). اگر حریم مورد تعرض قرار گرفته در شمال تهران را نادیده بگیریم، پهنه جنوبی آن کانون زندگی فقرا و اقشاری است که به نظر می رسد سازوکار شهروند زدایی برنامه های توسعه شهری و منطقه ای، آنها را به پذیرش این تیپ ازسکونت وادار کرده است، گروه هایی که اندکی دقت، واقعیات مهمی را از نظر اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی در لایه های پایین تر زندگی جمعی و فردی آنها به نمایش می گذارد، گروه هایی که دارای ظرفیت بالا جهت توسعه و مشارکت بوده و در صورت فراموشی به اسباب برنامه های زمین خواران تبدیل خواهند شد، بنابراین طرح و برنامه توسعه و مدیریت آسیب های اجتماعی حریم بدون ساکنان آن بی معنا و صرفا "در حد نوشتار و مصوبه خواهد بود، به عبارت دیگر هدف هرگونه طرح و برنامه ای بایستی در کنار مبارزه بی قانونی، توجه و به مشارکت طلبیدن تمامی ذی نفعانی باشد که در پهنه حریم زندگی می کنند و یا در آینده زندگی خواهند کرد. با این مقدمه ، هدف اصلی این مقاله ارائه تصویری از واقعیات اجتماعی حریم به عنوان مقدمه ای است که بتواند دستمایه ای برای تبیین ضرورت ها، اهداف و ثمرات رویکرد اجتماع محور در مدیریت آسیب های اجتماعی و توسعه پایدار حریم پایتخت قرار بگیرد. تفاصيل المقالة