عجب ماه بلند در آسمونه (بررسی و معرفی ترانه های عامیانه خورزوق)

الموضوعات :

سید کاظم موسوی ¹ (دانشیار زبان و ادبیات فارسی شهرکرد)
فاطمه قدیر زاده ² (کارشناس ارشد زبان و ادبیات فارسی)

تاريخ الإرسال : 20 الأحد , شوال, 1432 تاريخ التأكيد : 03 الأربعاء , صفر, 1433 تاريخ الإصدار : 25 الأحد , ربيع الثاني, 1433

الکلمات المفتاحية: فولکلور, ترانه, خورزوق,

ملخص المقالة :

بیان احساسات درونی، از دیرزمان، در کنار زندگی روزمره، خاستگاه اولین سروده‌ها و آهنگ‌هایی است به نام ترانه. این ترانه‌ها که گویندگان مشخصی ندارند، نشأت گرفته از امیدها، آرزوها، خواهش‌ها، درد و رنج انسان‌هایی است که درکنار هم زندگی ‌می‌کردند. ‌می‌توان گفت: این ترانه‌ها حاصل اندیشة قو‌می‌ و جهان‌بینی تودة مردم است. قدمت شهر خورزوق واقع در اصفهان، به پیش از اسلام ‌می‌رسد و نمونه‌های متعددی از سروده‌ها و آداب‌ورسوم فولکلوریک آن که دردست است، شاید به قدمت تاریخ آن باشند. وجود ترانه‌هایی آمیخته با نثر که ریشه در منظومه‌های زرتشتی دارد و نیز مناظرات، از جمله ویژگی‌های ترانه‌های خورزوق است.جمع‌آوری این ترانه‌ها، بخشی از پژوهش فرهنگ مردم این شهر است که در این مقاله به آن پرداخته ‌می‌شود.

المصادر:

1. آریان پور، امیر حسین (۱۳۵۴). جامعه‌شناسی هنر، تهران: انجمن دانشجویان دانشکدة هنرهای زیبا.


2. الاصفهانی، محمدمهدی محمدبن‌محمدرضا، (۱۳۶۸). نصف جهان فی تعریف الاصفهان، تصحیح منوچهر ستوده، چ۱، تهران: امیرکبیر.


3. بهار، محمدتقی (۱۳۷۱). بهار و ادب فارسی (مجموعة صد مقاله از ملک‌الشعرای بهار)، به کوشش محمد گلبن، تهران: امیرکبیر.


4. پناهی‌سمنانی، احمد (۱۳۶۴). ترانه‌های ملی ایران (سیری در ترانه و ترانه‌سرائی در ایران). چ۱، تهران: مؤلف.


5. تفضلی، محمود (۱۳۳۴). «پیوند ترانه‌های عامیانه» سخن، دورة ششم، پائیز، صص887-893.


6. جابری ‌انصاری، میرزاحسن‌خان (۱۳۷۸). تاریخ اصفهان، تصحیح جمشید مظاهری، چ۱، بی‌جا: مشعل.


7. خانلری، پرویز (۱۳۴۵). وزن شعر فارسی، چ۱، تهران: بنیاد فرهنگ ایران.


8. درویشی، محمدرضا (۱۳۷۶). «سیری در مضامین ترانه‌های ایران»، فرهنگ و هنر، ش۲۱، صص ۳۹-۳۵.


9. طوسی، ادیب (بی‌تا). «ترانه‌های محلی»، مجلة دانشکدة ادبیات تبریز، س۵، ش۱، صص ۱۰۰-۴۹.


10. میرصادقی(ذوالقدر)، میمنت (۱۳۷۶). واژه‌نامة هنر شاعری (فرهنگ تفصیلی اصطلاحات فن شعر و سبک‌ها و مکتب‌های آن)، چ۲، تهران: کتاب مهناز.


11. وحیدیان‌کامیار، تقی (۱۳۷۰). بررسی منشأ وزن شعر فارسی، چ۱، مشهد: آستان قدس رضوی.


12. هدایت، صادق (۱۳۷۹). فرهنگ عامیانة مردم ایران، چ۳، تهران: چشمه.


13. همایونی، صادق، (۱۳۴۸). «ویژگی‌های ترانة عامیانة ایران»، کاوه (مونیخ)، ش 28، صص۴۸-۴۴.


14. 
    

    ب) منبع شفاهی

    
    

    - گفتگو با صغری کاشیان (1384)، اهل خورزوق، بیسواد، 85ساله.