احکام حقوقی در متن پهلوی پرسشنیها

الموضوعات : فصلنامه تاریخ

رحیم کلهر ¹ , محمود طاووسی ² , زهره زرشناس ³

1 - دانشجوی دکتری رشته‌ی فرهنگ و زبان‌های باستانی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
2 - استاد فرهنگ و زبان‌های باستانی، واحد رودهن، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
3 - استاد فرهنگ و زبان‌های باستانی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، تهران، ایران.

تاريخ الإرسال : 10 الجمعة , رجب, 1443 تاريخ التأكيد : 14 الأربعاء , ذو الحجة, 1443 تاريخ الإصدار : 08 الأربعاء , جمادى الأولى, 1445

الکلمات المفتاحية: "فارسی میانه", "اوستا", "نسک‌های دادی اوستا", "متون حقوقی", "پرسشنیها",

ملخص المقالة :

متون فقهی و حقوقی بخشی از ادبیات مزدیسنا را به خود اختصاص داده اند، این متون از قوانین جزیی خانوادگی شروع و به قوانین کلان کشوری ختم می‌شوند. متون حقوقی به زبان اوستایی در کتاب‌های وندیداد، هیربدستان و نیرنگستان باقی مانده اند، بیشتر متون فقهی- حقوقی به جای مانده از زبان فارسی میانه متأثر از متون اوستایی می‌باشند. نگارنده در این مقاله می‌کوشد تا با بررسی پرسش‌های فقهی- حقوقی متن پهلوی پرسشنیها (Pursišnīhā) که از متون ارزنده زبان فارسی میانه است، به اهمیت مسایل حقوقی در دین زرتشت بپردازد. پرسش‌های حقوقی مطرح شده جامعه‌ای را به تصویر می‌کشد که قوانین‌اش را بر اساس کتاب مقدّس اوستا و همچنین گفته‌های بزرگان دین همچون آذرباد مارسپند بنا نهاده است. همچنین با بررسی نقل قول‌های اوستایی این متن متوجه می‌شویم که در کتاب پرسشنیها، علاوه بر متون گفته شده اوستایی در فوق، از کتاب یسنا و همچنین نسک‌های دادی اوستا که امروزه در دسترس نیستند، بهره گرفته شده است.