راهبرد امام علی (ع) در برابر جریان فکری شیفتگان شیخین در دوره خلافت
الموضوعات : فصلنامه تاریخسید محسن شریفی 1 , شکرالله خاکرند 2
1 - استادیار دانشگاه قم
2 - دانشیار بخش تاریخ دانشگاه شیراز
الکلمات المفتاحية: امام علی (ع), راهبرد, جریان فکری, شیفتگان شیخین, دوره خلافت,
ملخص المقالة :
جریان فکری شیفتگان شیخین که از آنان به عنوان طرفدار مکتب خلفای نخستین نیز یاد میشود، یکی از مهمترین جریانهای فکری دوره حکومت امام علی (ع) محسوب میشود که برآیندی از اندیشه و رفتار خلفای نخستین در طول 25 سال خلافت میباشد. پرسش اساسی این پژوهش این است که راهبرد امام در برابر این جریان فکری چه بود که لازمه آن شناخت ماهیت و ویژگی اندیشهای این جریان و نمودهای عینی آن در جامعه است. ارائه اسلوب و مبنایی منطقی از نحوه برخورد امام با این جریان فکری با تاکید بر شرایط تاریخی و اجتماعی جامعه از اهداف این تحقیق است که بیانگر اشراف کامل آن حضرت بر جامعه زمان خود میباشد. برای پاسخ به این پرسش از روش توصیفی تاریخی همراه با تحلیل محتوایی متون استفاده میشود، چون از گونه تحقیقات تاریخی است که بر اساس سیره و تاریخ انجام میشود و به مسائل جریانشناسی و شناخت جامعه نیز نظر دارد. فرضیه این تحقیق بر این مطلب استوار است که امام در ابتدای حکومت به خاطر تاثیرگذاری اندیشه شیخین در جامعه اسلامی نمیتوانسته به صراحت از مکتب شیخین انتقاد نماید. با این همه یافتههای این پژوهش نشان میدهد، امام در نیمه دوم حکومتش توانسته نقدهای جدی خود را نسبت به اندیشه و رفتار شیخین ابراز نماید وبه خاطر شرایط خاص و البته اثبات جایگاه خود نزد مسلمانان نه تنها واکنش تندی در برابر نظر آن حضرت صورت نگرفته است، بلکه به نظر میرسد، جامعه اسلامی وحتی گروه طرفدار مکتب خلفا این انتقادات را به صورت ضمنی پذیرفته باشند.
_||_