اولویت بندی تعیین راهبردهای توسعه فضای عمومی شهر زابل (مدل فرآیند تحلیل شبکه)

الموضوعات : آمایش محیط

اکبر کیانی ¹ ( (دانشیار جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، گروه جغرافیای دانشگاه زابل) )
فرضعلی سالاری سردری ² ( (کارشناس‌ارشد جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه زابل) )
مریم حاتمی ³ ( (کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه آزاد واحد شهر ری) )
سمیه تیموری ⁴ ( (عضو باشگاه پژوهشگران جوان دانشگاه آزاد اسلامی واحد خرم‌آباد) )

تاريخ الإرسال : 07 الأربعاء , شوال, 1434 تاريخ التأكيد : 12 الثلاثاء , شعبان, 1435 تاريخ الإصدار : 26 الأحد , ذو القعدة, 1435

الکلمات المفتاحية: اولویت‌بندی, توسعه‌ی فضای عمومی, فرآیند تحلیل شبکه(ANP), شهر زابل,

ملخص المقالة :

اولویت سنجی مسائل فضاهای عمومی در شهرها، می باید مبتنی بر نظریات نوین مشارکت مردمی، کارشناسان مرتبط با امور شهری و استفاده از روش های علمی مناسب و کارآمد باشد. از آنجا که دیدگاههای مختلفی در سطح شهر پیرامون مسائل و اولویت های شهری وجود دارد و اتخاذ تصمیمات می بایست همگرا و در راستای پوشش همه جانبه اولویت ها باشد، بنابراین هدف مقاله ی حاضر، اولویت سنجی راهبردهای توسعه فضاهای عمومی شهر زابل است. روش تحقیق توصیفی – تحلیلی و مبتنی بر مطالعات اسنادی، کتابخانه ای و بررسی های میدانی می باشد. با توجه به ویژگی های مدل فرآیند تحلیل شبکه(ANP) و ویژگی مسائل شهر زابل، داده ها و اطلاعات اولیه طبقه بندی و به تبع آن مدل مفهومی ANP تهیه گردید. مدل ANP مبتنی بر فضاهای عمومی شهر زابل شامل 6 خوشه (معیار/گروه) و 22 گزینه (نود/زیرگروه) با استفاده از نرم افزار Super Decisions تولید شد. نتایج تحقیق نشان می دهد، بیش ترین و بالاترین اولویت جهت توجه به مسائل فضاهای عمومی شهر زابل مربوط به نودهای "محلات حاشیه شهر که بعد از سال 1380" شکل گرفته و توسعه یافته اند (با امتیاز نرمال شده 0.795 در خوشه موقعیت مکانی و زمانی)، "دسترسی فیزیکی" با امتیاز نرمال شده 0.496در خوشه دسترسی به فضای عمومی، گزینه "کوچه ها و خیابان ها" با امتیاز نرمال شده 0.377 (با اختلاف بسیار کمی بالاتر از نود بازار مرکزی 0.375) در خوشه فضاهای عمومی داخلی شهر، "چشم انداز کلی فضای طبیعی شهر" با امتیاز نرمال شده 0.837 در خوشه مطلوبیت فضای طبیعی، نود " چشم اندازها و نمادهای ورودی های شهر" با امتیاز نرمال شده 0.642 در خوشه فضاهای عمومی پیرامون شهر و نود "ایجاد تعلق مکانی فضایی" با امتیاز نرمال شده 0.485 در خوشه مطلوبیت فضای طبیعی در خوشه های شش گانه دارای رتبه و امتیاز بیش تری نسبت به سایر گزینه ها در هر خوشه بوده است. بر این اساس با مقایسه نتایج خوشه ها و گره ها (نودها) در خوشه مطلوبیت فضای طبیعی "چشم انداز کلی فضای طبیعی شهر"، در خوشه موقعیت مکانی و زمانی" محلات حاشیه شهر که بعد از سال 1380" شکل گرفته و توسعه یافته اند و در فضاهای عمومی پیرامون شهر چشم اندازها و نمادهای ورودی های شهر برای تعیین راهبردهای توسعه ی فضاهای عمومی شهر زابل در اولویت قرار گرفتند.