ارزیابی و سطح‌بندی مناطق شهری از لحاظ توسعه‌یافتگی فرهنگی با تلفیق عملگر فازی GIS و Spss (نمونه موردی: مناطق چهارگانه شهر ارومیه)

الموضوعات :

سعید ملکی ¹ , عظیم علی شائی ² , قاسم فرهمند ³

1 - (استاد تمام گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه شهید چمران اهواز، ایران)
2 - (استادیار گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه پیام نور، ایران)
3 - (دانشجوی دکتری آب و هواشناسی شهری، دانشگاه شهید بهشتی تهران، ایران)

تاريخ الإرسال : 27 الثلاثاء , شعبان, 1438 تاريخ التأكيد : 12 الإثنين , محرم, 1439 تاريخ الإصدار : 15 الإثنين , محرم, 1443

الکلمات المفتاحية: شهر ارومیه, تحلیل واریانس, آزمون تی, شاخص فرهنگی, توسعه‌یافتگی فرهنگی,

ملخص المقالة :

یکی از بحث‌انگیزترین مباحث به‌ویژه در جوامع درحال‌توسعه، موضوع فرهنگ و توسعه آن است. توسعه به ‌عنوان فرایندی چند بعدی، تلاشی برای بهبود زندگی مادی و معنوی انسانی، و فرهنگ، به‌منزله بنیان زندگی فکری و معرفتی جامعه محسوب می‌شود. ارتباط متقابل این دو امکان رشد توانایی‌های انسان را فراهم می‌آورند. توسعه فرهنگی زیربنای توسعه پایدار شمرده می‌شود. لذا توسعه شهری زمانی پویا خواهد بود که در ارتباط نزدیک با توسعه فرهنگی و درواقع بخشی جدایی‌ناپذیر از آن باشد. در این راستا هدف از این مقاله بررسی چگونگی یا نحوه برخورداری مناطق چهارگانه شهر ارومیه از لحاظ شاخص فرهنگی، به‌منظور دستیابی به میزان نابرابری‌های ناحیه‌ای می‌باشد. با توجه به مؤلفه‌های موردبررسی، رویکرد حاکم بر این پژوهش توصیفی _ کمی و تحلیلی است. جامعه آماری پژوهش، مناطق چهارگانه شهر ارومیه را شامل می‌شود که برای تجزیه‌وتحلیل داده‌های پژوهش آزمون‌های (ANOVA, Independent- samples T test, Tukey HSD) در نرم‌افزار SPSS، و همچنین عملگر (Gama Fuzzy) در نرم‌افزار Arc GIS استفاده‌شده است. نتایج مطالعه حاضر حاکی از آن است که منطقه 3و 4 شهر ارومیه با میانگین (38/24 و 08/24) به‌عنوان گزینه برخوردار، از اولویت بهتر توسعه نسبت به دو منطقه دیگر برخوردار هستند، و مناطق 1و2 به ترتیب با میانگین (46/21 و 74/22). به‌عنوان مناطق محروم از لحاظ توسعه فرهنگی شناخته می‌شوند. البته این امر در عملگر(7/0Gama ) با جزئیات دقیق‌تری نشان داده‌ شده است که همگی مبین وجود نابرابری‌های ناحیه‌ای موجود در شهر ارومیه است.