بررسی ترکیبهای شیمیایی اسانس سرشاخههای گلدار گیاه Zataria multiflora Boiss. در چهار استان مختلف

الموضوعات : Environmental ecology

مهردخت نجف پور نوایی ¹ , مهدی میرزا ²

1 - استاد یار -موسسه تحقیقات جنگل ها ومراتع کشور -تهران
2 - دانشیار -موسسه تحقیقات جنگل ها ومراتع کشور -تهران

تاريخ الإرسال : 27 الثلاثاء , ذو الحجة, 1435 تاريخ التأكيد : 08 الثلاثاء , ربيع الأول, 1436 تاريخ الإصدار : 01 الجمعة , جمادى الأولى, 1436

الکلمات المفتاحية: اسانس, تیمول, کارواکرول, آویشن شیراز, استان‌های جنوبی, Boiss. Zataria multiflora,

ملخص المقالة :

آویشن شیرازیZataria multifloraBoiss. یکی از گونه‌های دارویی تیره نعناییان (Lamiaceae) می‌‌باشد که فقط در مناطق جنوب ایران افغانستان و پاکستان به‌صورت خودرو رویش دارد. در این تحقیق به‌منظور بررسی کمیت و کیفیت ترکیب‌های شیمیایی روغن اسانسی جمعیت‌های مختلف این گونه، سرشاخه‌های گلدار چهار جمعیت از استان‌های اصفهان، فارس،یزد و هرمزگان جمع‌آوری گردید. اسانس سرشاخه‌های گلدار گیاه به روش تقطیر با آب (طرح کلونجر) استخراج و سپس اجزای شیمیایی آن‌ به روش‌های گاز کروماتوگرافی (GC) و گازکروماتوگرافی-طیفسنجی‌جرمی (GC-MS) شناسایی شدند. محتوای اسانس در محدوده 5/1 تا 3/3 درصد برآورد شدند. تعداد 27 ترکیب در تمامی نمونه‌ها شناسایی شدند که مجموع مقادیر آن‌ها از 1/96 تا 9/99 درصد کل اسانس هر یک از نمونه‌ها متغیر بود. دو ترکیب کاروا کرول و تیمول از مهم‌ترین اجزای اسانس سرشاخه‌های گلدار مورد مطالعه بودند. بیشترین میزان کارواکرول به‌ترتیب در اسانس مربوط به جمعیت‌های: اصفهان (1/75 درصد)، یزد (2/62 درصد) و هرمزگان (4/52 درصد) و بیشترین میزان ترکیب تیمول مربوط به اسانس جمعیت یزد گزارش گردید.