تدوین مدل استراتژیک و رویکرد توسعه پایدار گردشگری در مناطق کویری با استفاده از ماتریس Swot ، Space ، Qspm (مطالعه موردی: مناطق کویری استان یزد)
الموضوعات :سید ابوالقاسم میر حسینی 1 , محمدرضا نوجوان 2
1 - استادیار، دانشگاه آزاداسلامی واحد میبد،گروه محیط زیست
2 - استادیار، دانشگاه آزاداسلامی واحد میبد،گروه ژئومورفولوژی
الکلمات المفتاحية: یزد, رویکرد, مدل استراتژیک, ماتریس Space, مناطق کویری,
ملخص المقالة :
توریسم سیستم پیچیدهای است که ابعاد مختلف زندگی انسانی )اقتصادی، اجتماعی و فرهنگیزیست محیطی و کالبدی( را تحت تأثیر قرار میدهد. در این میان مناطق کویری به عنوان یکیاز مناطق اولویتدار برای توسعه اکوتوریسم در بسیاری از مناطق جهان مورد توجه قرار گرفتهاست. ایران با دارا بودن عرصههای کویری و بیابانی به عنوان یکی از مناطق دارای پتانسیل درزمینه توسعه اکوتوریسم بیابان و کویر مطرح است. اما هنوز استراتژیهای مشخصی نسبت بهتوسعه گردشگری در مناطق کویری تدوین نشده و مدل مشخصی وجود ندارد. لذا این مقاله بهدنبال پاسخگویی به این سوالات اساسی است که استراتژیهای اولویتدار جهت دستیابی بهتوسعه پایدار گردشگری در مناطق کویری استان یزد کدامند؟ مدل استراتژیک توسعه پایدارگردشگری در مناطق کویری چیست؟ به این سوالات از روش پیمایشی و روش برنامهریزیاستراتژیک استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان داد که اولاً، گونه استراتژیهای توسعهگردشگری در مناطق کویری استان یزد در گروه استراتژیهای تدافعی قرار میگیرند؛ یعنیاستراتژیهایی که در راستای کاهش نقاط ضعف و از بین بردن تهدیدها تدوین شدهاند. ثانیاً،استراتژیهای مدیریتی نسبت به سایر استراتژیها در اولویت بالاتری قرار دارند. در پاسخ بهسوال دوم این نتیجه حاصل شد که اولویتدار بودن استراتژیهای مدیریتی به معنای نادیدهانگاشتن سایر استراتژیهای توسعه گردشگری نیست زیرا اجرای مجموعهای از سیاستها وراهبردها در مناطق کویری در پرتو اتخاذ رویکرد )مدل( یکپارچه برنامهریزی توسعه گردشگریامکانپذیر است.
1- زراعتی و بیشمی (1386): برنامهریزی جهانگردی پایدار، مجله مسافران، شماره 39.
2- لومسدن، لس (1388): بازاریابی گردشگری، ترجمه ابراهیم گوهریان، انتشارات امیرکبیر.
_||_3- Bannon, J. (1976): Leisure Resources: its Comprehensive Planning, Englewood Cliffs, NJ: Prentice-Hall.
4- Chhabra, D. and Phillips, R. (2009): Tourism-Based Development, in Phillips, R. and Pittman, R. H., an Introduction to Community Development, Routledge.
5- Fennell, D. A. (2006): Ecotourism: an Introduction, Routledge.
6- Gunn, C. (2005): tourism planning: basics, concepts and cases, Taylor and Francis press.
7- Hall, C.M. (2000): Tourism Planning: Policies, Processes and Relationships, Prentice Hall.
8- Hall,C. M. and Page, S. J. (2002): the Geography of Tourism and Recreation: Environmental, Place and Space, Routledge.
9- Kaiser, E., Godschalk, D., and Chapin, F. (1995): Urban land Use planning, University of Illinois Press.
10- Kishore Sh., McHarry, J., and Gardiner, R. (2002): Stakeholder Forum’s Towards Earth Summit 2002 project, availible at www.stakeholder Forum.org.
11- Loannides, D., and Debbage, G. (1998): the economic geography of the tourism industry: a supply-side analysis, Routledge.
12- Macminn, S. (1997): the Challenge of Sustainable Tourism, the Environmentalist, 17.
13- Meadows, D.H. et al (1992): Beyond the Limits, McClelland & Stewart, Toronto.
14- Tosun, C. and Jenkins, C. (1998): the Evolution of Tourism Planning in Third-World Countries: a Critique, Progress in Tourism and Hospitality Research, 4.
15- Uysal, M. (1998): the Determinants of Tourism Demand: a Theoretical Perspective, in Ioannides, D. and Debbage, K. G., the Economic Geography of the Tourist Industry: a Supply-Side Analysis, Routledge.