ارزیابی پارامترهای ژنتیکی برخی از ژنوتیپ‌های گندم نان تحت تاثیر تیمار پلی اتیلن گلایکول6000 و استفاده از Gt-Bipiot
الموضوعات :
زهرا مروتی
1
(دانشجوی دکتری گروه ژنتیک و بهنژادی دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس تهران،)
محمد نورانی
2
(دانش آموخته دکتری علوم باغبانی دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس تهران)
الکلمات المفتاحية: تنوع ژنتیکی, صفات جوانه زنی, تجزیه خوشه‌ای, پارامترهای ژنتیکی, وراثت پذیری,
ملخص المقالة :
به‌منظور بررسی ارتباط فنوتیپی و ژنوتیپی میان ویژگی‌های موثر در مرحله جوانه‌زنی در شرایط تنش خشکی، 19 ژنوتیپ گندم نان در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در آزمایشگاه گروه زراعت و اصلاح نباتات پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه رازی کرمانشاه مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج تجزیه و تحلیل واریانس (ANOVA) نشان داد که اختلاف معنی‌داری بین ژنوتیپ‌های مورد ارزیابی از نظر صفات درصد جوانه زنی (GP)، طول کلئوپتیل (KL)، میانگین زمان جوانه زنی (MGT)، ضریب سرعت جوانه زنی (CVG)، میانگین سرعت جوانه زنی (AVG) و شاخص بنیه بذر (SV) در هر دو شرایط نرمال و تنش خشکی مشاهده شد که نشان دهنده وجود تنوع ژنتیکی قابل توجه و امکان انتخاب ژنوتیپ‌های متحمل به تنش خشکی است. بر اساس بای پلات به‌دست آمده در آزمون جوانه زنی نیز ژنوتیپ شماره 16 در گروه A قرار گرفت رابطه ژنتیکی مثبت و معنی‌داری میان صفات SV،AVG ، GP و RL مشاهده شد. که با نتایج نمودار GT-biplot مطابقت کامل داشت. وراثت پذیری و پیشرفت ژنتیکی بالا برای AVG،GP و SV مشاهده گردید که این موضوع می‌تواند حاکی از عمل افزایشی ژن‌ها باشد. بر این اساس روش اصلاحی انتخاب برای صفات مورد مطالعه در ژنوتیپ‌های مورد بررسی موثر است. به منظور دسته‌بندی ژنوتیپ‌های مورد مطالعه از تجزیه خوشه‌ای به روش Ward استفاده شد. که ژنوتیپ‌های مورد مطالعه در شرایط تنش اعمال شده و نرمال (شاهد) در سه گروه قرار گرفتند.
Baloch, M.J., J. Dunwell, A.A. Khakwani, M. Dennett, W.A. Jatoi and S.A. Channa. 2012. Assessment of wheat cultivars for drought tolerance via osmotic stress imposed at early seedling growth stages. Journal of Agricultural Research, 50: 299-310. (Available at http://centaur.reading.ac.uk/29436/).
Badeleh, K., Aghighi Shahverdi, M., & Omidi, H. (2015). Effect of Seed Priming on Cucurbita pepo Germination under Drought Stress [Research]. Iranian Journal of Seed Research, 1(2), 125-135. https://doi.org/10.29252/yujs.1.2.125
Bker, R.J. 1986. Selection Indices in Plant Breeding. CRC Publishing. 218p.
Farshadfar, E. 2011. New Topics in Biomedical Genetics. Kermanshah Islamic Azad University Press.
Darvizheh, H., Zahedi, M., Abbaszadeh, B., & Razmjoo, J. (2018). Effects of Foliar Application of Salicylic Acid and Spermine on Maternal Plant under Drought Stress on Germination Indices of Purple Coneflower (Echinacea purpurea) [Research]. Iranian Journal of Seed Research, 5(1), 1-19. https://doi.org/10.29252/yujs.5.1.1
Eftekhari, A., Baghizadeh, A., Abdoshahi, R., & Yaghoubi, M. M. (2017). Estimation of Genes Effect and Combining Ability of Agronomic Traits in Some Bread Wheat Varieties under Drought Stress [Research]. Journal of Crop Breeding, 9(22), 98-108. https://doi.org/10.29252/jcb.9.22.98
Farshadfar, E., Romena, H. and Safari, H. 2013. Evaluation of variability and genetic parameters in agrophysiological traits of wheat under rain-fed condition. International Journal of Agriculture and Crop Sciences. 5 (9): 1015-.1201
Fateh, E., Jiriaii, M., Shahbazi, S. and Jashni, R. 2012. Effect of salicylic acid and seed weight on germination of wheat (CV. BC ROSHAN) under different levels of osmotic stress. European Journal of Experimental Biology 5: 1680-.4861
Gazanchian, A., N A. Khosh Kholgh Sima, M A. Malboobi and E. Majidi Heravan. 2006. Relationships between Emergence and Soil Water Content for Perennial Cool-Season Grasses Native to Iran. Crop Science. 46: 544-553.
Gholamin, R. and M. Khayatnezhad. 2010. Effects of polyethylene glycol and NaCl stress on two cultivars of wheat (Triticum durum L.) at germination and early seeding stages. AmericanEurasian Journal of Agriculture and Environmental Science, 9: 86-90.
Ghaffari Moghaddam, S., Sabouri, H., Gholizadeh, A., & Fallahi, H. A. (2019). Genetic Structure of barley germination components under Normal conditions and Salinity Stress. Iranian Journal of Plant Biology, 11(3), 79-94.
Gholinezhad, E. (2014). The Effects of Salinity Stress on Related germination traits of wheat genotypes. Journal of Plant Research (Iranian journal of biology), 27(2), 276-287.
Khalili, M. and Naghavi, M. R. 2018. Evaluation of Genetic Diversity of Spring Wheat Cultivars for Physiological and Agronomic Traits under Drought Stress. Journal of Crop Breeding. 10 (25): 138-151.
Mahmoudi, R., Ahmadi, A., & Abbasi, A. (2022). Value and contribution of assimlate remobilization in grain production of wheat cultivars under terminal drought stress. Iranian Journal of Field Crop Science, 53(2), 235-248.
Michel, B. E. and Kaufman, M. R. 1973. The osmotic potential of poly ethylene glycol 6000. Plant physiology. 51:914-916.
Pan, X. Y., Y. F. Wang, G. X. Wang, Q. D. Cao, and J. Wang. 2002. Relationship between growth redundancy and size inequality in spring wheat populations mulched with clear plastic film. Acta Phytoecol. Sinica. 26: 177-184.
Sattar, A., Cheema, M. A., Sher, A., Ijaz, M., Ul-Allah, S., Nawaz, A., . . . Ali, Q. (2019). Physiological and biochemical attributes of bread wheat (Triticum aestivum L.) seedlings are influenced by foliar application of silicon and selenium under water deficit. Acta Physiologiae Plantarum, 41, 1-11.
shahbazi, h., arzani, a., & esmaelzadeh moghadm, M. (2016). Effects of Drought Stress on Physiological Characteristics in Wheat Recombinant Inbred Lines [Research]. Plant Process and Function, 5(15), 123-132. http://jispp.iut.ac.ir/article-1-111-fa.html
Shayan, S., Moghaddam Vahed, M., Norouzi, M., Mohammadi, A., Tourchi, M., & Molaei, B. (2018). Inheritance of Agronomical and Physiological Traits in the Progeny of Moghan3 and Arg Bread Wheat Varieties Cross [Research]. Plant Genetic Researches, 4(2), 43-60. https://doi.org/10.29252/pgr.4.2.43
Tabatabai, S., Solouki, M., Fakhery, B., Ismail-Zadeh Moghadam, M., & Mehdinezhad, N. (2018). Linkage mapping of Bread Wheat Quality Characteristics in Bread Wheat under Drought Stress [Applicable]. Modern Genetics Journal, 13. (2)292-281. http://mg.genetics.ir/article-1-64-fa.html
Willenborg, C. J., Wildeman, J. C., Miller, A. K., Rossnagel, B. G. and Shirtliffe. S. J. 2005. Oat germination characteristics differ among genotypes, seed size and osmotic potentials. Crop Science. 45, 2023-2029.
Yan, M. 2015. Seed priming stimulate germination and early seedling growth of Chinese cabbage under drought stress. South African Journal Botany, 99:88-92.
Yan, W. and Fregeau-Reid, J. 2008. Breeding line selection based on multiple traits. Crop Science. 48 (2): 417423.
Yan, W. and Tinker, N. 2005. An intergraded analysis system for displaying, interpreting, and exploring genotype×environment interaction. Crop Science. 45: 1004-1016
