رتبهبندی سطوح توسعه یافتگی مناطق روستایی (مطالعه موردی: دهستانهای استان کرمانشاه)
الموضوعات :
حسین نظم فر
1
,
سهیلا باختر
2
,
سعیده علوی
3
1 - دانشگاه محقق اردبیلی
2 - دانشگاه محقق اردبیلی
3 - دانشگاه محقق اردبیلی
تاريخ الإرسال : 25 الجمعة , ربيع الأول, 1436
تاريخ التأكيد : 30 الأربعاء , شعبان, 1436
تاريخ الإصدار : 17 الثلاثاء , ذو القعدة, 1436
الکلمات المفتاحية:
ارزیابی,
توسعه روستایی,
دهستان,
توسعهیافتگی,
ویکور,
استان کرمانشاه,
ملخص المقالة :
فراهم نمودن زمینه برخورداری از خدمات مختلف رفاهی و زیربنایی، تسهیلات اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی از اساسیترین شاخصها در هر واحد از برنامهریزی، بویژه مناطق روستایی است. به همین منظور هدف از انجام پژوهش حاضر ارزیابی و تحلیل سطوح توسعهیافتگی این شاخصها در سطح دهستانهای استان کرمانشاه و تعیین میزان برخورداری آنها میباشد. روش انجام این تحقیق بر اساس هدف کاربردی و بر اساس ماهیت توصیفی- تحلیلی است. جامعه آماری تحقیق 85 دهستان از 14 شهرستان استان کرمانشاه است. به منظور ارزیابی و رتبه بندی سطوح توسعه یافتگی 69 متغیر از فرهنگ آبادیهای سال 1390 استان انتخاب شد، این متغیرها با استفاده از روش آنتروپی شانون وزندهی شدند و برای تجزیه و تحلیل دادهها و رتبهبندی و تعیین درجه توسعهیافتگی دهستانها از روش تصمیمگیری چند معیاره ویکور استفاده گردید. یافتههای تحقیق بیانگر تفاوت در توسعهیافتگی در سطح دهستانهای استان است. به گونهای که از 85 دهستان، 3 دهستان توسعه یافته، 19 دهستان نسبتاً توسعه یافته، 33 دهستان در حال توسعه، 28 دهستان نسبتاً محروم و 2 دهستان در وضعیت محروم از توسعه قرار داشتند، در نهایت برای بهبود و ارتقای وضعیت توسعه دهستانها پیشنهاداتی ارائه گردید.
المصادر:
منابع
ابراهیمزاده، عیسی؛ رئیسپور، کوهزاد، 1390، بررسی روند تغییرات درجهی توسعهیافتگی مناطق روستایی سیستان و بلوچستان با بهرهگیری از تاکسونومی عددی طی دهههای 1385 و 1375، فصلنامه جغرافیا و توسعه، شماره24، صص 76-51.
اصغریزاده، عزتاله؛ ذبیحی جامخانه، محسن، 1392، ارزیابی و رتبهبندی میزان توسعهیافتگی مناطق روستایی، با استفاده از تکنیکهای تصمیمگیری چند شاخصه، مجله پژوهش و برنامهریزی روستایی، شماره سوم، صص 27-48.
امینینژاد، غلامرضا؛ بیکمحمدی، حسن؛ حسینی ابری، سید حسن، 1387، تحلیل درجه توسعهیافتگی دهستانهای حوزه تأسیسات پارس جنوبی در استان بوشهر، فصلنامه روستا و توسعه، سال 11، شماره3، صص 143- 172.
بدری، سیدعلی؛ اکبریان رونیزی، سعیدرضا؛ جواهری، حسن، 1385، تعیین سطوح توسعهیافتگی نواحی روستایی شهرستان کامیاران، فصلنامه تحقیقات جغرافیایی، شماره 82، صص 116-126.
تقیلو، علی اکبر، 1393، تحلیل علی توسعهیافتگی و توسعهنیافتگی سکونتگاههای روستایی، مطالعه موردی بخش مرکزی شهرستان ارومیه، فصلنامه برنامهریزی منطقهای، سال چهارم، شماره15، صص 102-85.
جمالی، فیروز، پورمحمدی، محمدرضا، قنبری، ابوالفضل، 1389، تحلیلی بر نابرابریهای ناحیهای و تعیین اولویت توسعه نقاط شهری استان آذربایجان شرقی، فصلنامه جغرافیا و برنامهریزی، سال 15، شماره 33، صص 83-104.
خاکپور، براتعلی، 1385، سنجش میزان توسعهیافتگی دهستانهای شهرستان شیروان به منظور برنامهریزی ناحیهای، مجله جغرافیا و توسعه ناحیهای، شماره 7، صص133-145.
خداپناه، کیومرث؛ بیک محمدی، حسن، 1388، ارزیابی و طبقهبندی مناطق روستایی بخش مرکزی شهرستان اردبیل بر اساس میزان برخورداری از شاخصهای توسعه، فصلنامه فضای جغرافیایی، سال 9، شماره 26، صص 1-30.
رضوانی، محمدرضا ، 1382، تعیین و تحلیل نواحی روستایی استان زنجان، فصلنامه پژوهشهای جغرافیایی، سال 36، شماره 50.
رکن الدین افتخاری، عبد الرضا، آقایاری هیر، مسلم، 1386، سطحبندی پایدرای توسعه روستایی(مطالعه موردی: بخش هیر)، مجله پژوهشهای جغرافیایی، شماره 61، صص 44-31.
سالنامه آماری استان کرمانشاه، 1390، سازمان آمار و اطلاعات.
سرشماری عمومی نفوس و مسکن، 1390، سازمان آمار و اطلاعات.
سرور، رحیم، موسوی، میرنجف، مبارکی، امید، 1389، تحلیل فضایی نابرابریهای ناحیهای در استان آذربایجان شرقی، جغرافیا و برنامهریزی منطقهای، سال اول، شماره دوم، صص39-50.
شیخ بیگلو، رعنا، تقوایی، مسعود، وارثی، حمیدرضا، 1391، تحلیل فضایی محرومیت و نابرابریهای توسعه در شهرستانهای ایران، فصلنامه علمی پژوهشی رفاه اجتماعی، سال دوازدهم شماره 46، صص
صیدایی، اسکندر، 1388، برنامهریزی روستایی در ایران، چاپ دوم، اصفهان، جهاد دانشگاهی اصفهان.
عطایی، محمد، 1389، تصمیمگیری چند معیاره، شاهرود، دانشگاه صنعتی شاهرود، چاپ اول.
فرهنگ آبادیهای استان کرمانشاه، 1390، استانداری کرمانشاه
قنبری، یوسف، برقی، حمید، حجاریان، احمد،1390، تحلیل سطوح برخورداری دهستانهای شهرستان اصفهان، فصلنامه روستا و توسعه، سال 14، شماره 3، صفحات 93-112.
کبودوند، بیژن، میردامادی، سید مهدی، حسینی، سید جمال فرج اله، پاسبان، فاطمه، 1393، سنجش سطوح پایداری توسعه روستایی در شهرستان کرج، فصلنامه روستا و توسعه، سال 17، شماره 2، صص 69-86.
کردوانی، پرویز؛ شریفی، صلاح،1391، میزان توسعهیافتگی در دهستانهای شهرستان مریوان: مطالعه موردی بخش مرکزی، فصلنامه روستا و توسعه، سال 15، شماره 3، صص 115-130.
یاری حصار، ارسطو ؛ بدری، سیدعلی؛ فرجی سبکبار، حسنعلی،1390، سنجش و ارزیابی پایداری حوزه روستایی کلان شهر تهران، پژوهشهای روستایی، شماره چهارم، صص 89-122.
Clark,d, 2000, urban word, global world city. Londan: routledge.
Harvey, Jack (1996), Urban land economic, London.
Huang, Jih- Jeng, Tzeng, Gwo- Hshung, Liu, Hsiang-His, 2009, A Revised VIKOR MODEL for Multiple Criteria Decision Marking- The Perspective of Regret Theory, MCDM 2009, CCIS 35, PP, 761-768.
Opricovic, Serafim. Tzeng, Gwo-Hshiung (2004), Compromise solution by MCDM methods: A comparative analysis of VIKOR and TOPSIS, European Journal of Operational Research 156, 445–455.
Li, y,wei,y.h, 2010, the spatil-temporal hierarchy of regional inequality of china, applied geography, 30, pp 303-316.
Pacione,m, 2005, urban geography, a global perspective, 2th, London: routledge.
Shankar, r, shah,a, 2003, bridging the economic divide within countries: a scorecard on the performance of regional policies in reducing regional income disparities, world development, vol 31, no 8, pp 1421-1441.
Totzer, t, 2008, relationship between urbn-priurban- rurl region: first findings from the eu-project plural. Available online at www.ruralitynearthecity.com.
30. Venkatesh B. S, 2000, Problems and prospects of development of backward regions: a study of Karnataka State, Thesis of Doctor of Philosophy in Economics, under supervision of Hemlata Rao, Bangalore University, Bangalore.
_||_