ارائه الگویی برای سنجش کیفیت آموزشی در مدارس ابتدایی: مورد مطالعه شهرستان اندیمشک
الموضوعات :زمرد چناری 1 , لیلا بهمئی 2 , غلام حسین برکت 3
1 - دانشجوی دکتری مدیریت آموزشی، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران
2 - دانشیار گروه مدیریت آموزشی، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران
3 - دانشیار گروه مدیریت آموزشی، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران
الکلمات المفتاحية: آموزش, مدل, دوره ابتدایی, کیفیت آموزشی,
ملخص المقالة :
هدف پژوهش حاضر ارائه مدلی برای سنجش کیفیت آموزشی مدارس ابتدایی بود. روش پژوهش حاضر، تلفیقی(کیفی و کمی) و از نظر هدف نیز پژوهشی کاربردی بود. جامعۀ بخش کیفی، خبرگان و آموزگاران شهرستان اندیمشک در سال 1399-1398 بودند که با روش نمونه‌گیری هدفمند، 18 نفر از آنان انتخاب شدند و مورد مصاحبه‌های نیمه ساختاریافته قرار گرفتند. متون مصاحبه‌ها تحلیل و تمام داده‌ها کدگذاری شدند و برای اعتبار آنها از دیدگاه مشارکت کنندگان و خبرگان استفاده شد و برای پایایی نیز کدگذاری مجدد صورت گرفت که ضریب توافق 89/0 به دست آمد. در بخش کمی نیز جامعه آماری آموزگاران 1103 بودند که بر اساس فرمول کوکران تعداد 250 نفر به صورت تصادفی انتخاب شدند. ابزار پژوهش، پرسشنامه محقق ساخته بر اساس یافته‌های کیفی بود که اعتبار آن با روایی صوری و پایایی آن با آزمون آلفای کرونباخ 88/0 به دست آمد. یافته‌ها نشان داد 2 بعد(عوامل درون و برون سازمانی) و 11 مؤلفه (اهداف و رسالت‌‌های آموزش ابتدایی، مدیریت و رهبری، معلمان، دانش‌آموزان، فضای آموزشی، محتوای آموزشی، فرایند‌های یادگیری و یادهی، زیرساخت‌‌های آموزشی، خانواده، فرهنگ، اجتماع و سیاست) در طراحی الگوی کیفیت آموزشی از دید خبرگان وجود دارد. نتایج معادلات ساختاری با نرم‌افزار Pls Smart نیز نشان داد مؤلفه‌های شناسایی شده می‌توانند 83/0 متغیر کیفیت آموزشی را پیش‌بینی کنند (83/0=R2). در نهایت برازش مدل ساختاری پژوهش نیز مورد تایید واقع شد(52/0=GOF). نتایج نشان داد مدل ارائه شده با مؤلفه‌ها و شاخص‌های آن می‌توانند پیش‌بینی کننده مناسبی برای کیفیت آموزشی باشند؛ بنابراین نتایج این پژوهش قابل تأمل برای دست اندرکاران امر آموزش است.
بازرگان، عباس (1398). ارزیابی کیفیت آموزش عالی ایران از اندیشه تا عمل، پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی.
بریمانی، ابوالقاسم، صالحی، محمد و صادقی، محمدرضا (1390). بررسی عوامل مؤثر بر بهبود کیفیت آموزش عالی در دوره تحصیلات تکمیلی از دیدگاه دانشجویان. تحقیقات مدیریت آموزشی، 2(4)، 50-29.
بزرگی‌نژاد، خدیجه و زارعی، رضا (1396). ابعاد و شاخص‌های کیفیت مدارس، دومین همایش بین المللی و چهارمین همایش ملی پژوهش‌های مدیریت و علوم انسانی در ایران، تهران،
https://civilica.com/doc/713751
تورانی، حیدر (1380). الگویی برای ارتقای مستمر کیفیت در فرایند برنامه درسی دوره ابتدایی. فصلنامه تعلیم و تربیت، 66(1380)، 70-47.
جعفری هرندی، رضا (1394). بررسی میزان کارآیی بیرونی دانشگاه فنی و حرفه‌ای طی سال‌های 1388 تا 1390 (مورد پژوهش: آموزشکده فنی و حرفه‌ای استان یزد). فصلنامه مطالعات اندازه‌گیری و ارزشیابی آموزشی،5 (9)، 198-173
خدیوی، اسداله، سیدکلان، سیدمحمد، حسن‌پور، توفیق، احمدی، حسن و تره‌باری، حافظ (1397). بررسی عوامل مؤثر بر کیفیت آموزش و تدریس در دانشگاه فرهنگیان(مطالعه موردی: پردیس‌های استان اردبیل. نشریه علمی آموزش و ارزشیابی، 11(42)، 161-185.
رزبان، سمیه، باقری، محسن و تلخابی، یحیی (1397). تأثیر داستان‌گویی از طریق چندرسانه‌ای آموزشی بر پیشرفت تحصیلی و نگرش به درس علوم در دانش‌آموزان ابتدایی. فصلنامه فن‌آوری اطلاعات و ارتباطات در علوم تربیتی، 8(3)، 19-5.
زمانی، اصغر (1395). شناسایی، تحلیل و اولویت بندی عوامل مؤثر برکیفیت آموزش در آموزش عالی. فصلنامة نوآوری و ارزش آفرینی، 6(11)، 36-23.
سیلانه، آمنه، کرمی، مرتضی و سعیدی رضوانی، محمود (1394). توسعه شایستگی‌های کار آموزان فنی و حرفه‌ای از طریق کار بست رویکرد کل نگر مبتنی بر مدل چهار مؤلفه‌ای (4C/ID). دو فصلنامه مطالعات برنامه‌ریزی آموزشی، 2(4)، 158-135.
عسکری، مهدی، الهی منش، محمدحسن و پریزاد، رضا (1398). مقایسه سیاستگذاری آموزشی ایران و ژاپن در مقطع ابتدایی. مطالعات راهبردی سیاستگذاری عمومی، 9(30)، 132-113.
کشتی آراء، نرگس، یوسفی، علیرضا و موسوی، سهیلا (1391). تناسب نیازهای بخش صنعت با آموزش‌های فنی و حرفه‌ای هنرستان‌های دخترانه و پسرانه. فصلنامه علمی پژوهشی رهیافتی نو در مدیریت آموزشی،3(2)، 138-119.
مهرعلیزاده، یدالله، رومیانی، یونس و پارسا، عبدالله (1392). بررسی مدل جریان دانش‌آموزی دوره راهنمایی تحصیلی آموزش و پرورش شهرستان اهواز طی سال‌های برنامه چهارم توسعه کشور. مطالعات برنامه‌ریزی آموزشی،1(2)، 59-27.
مهدیون، روح‌اله، پاهنگ، نظام‌الدین و یاریقلی، بهبود (1396). شناسایی عوامل مؤثر بر کیفیت مدارس و بررسی وضعیت موجود آن: پژوهش ترکیبی. مدیریت مدرسه، 5(1)، 173-193.
نجفی دولت آباد شهلا، امیریان‌زاده، مژگان، زارعی، رضا و احمدی، عبادالله (1398). عوامل مؤثر بر کیفیت عملکرد آموزشی اعضای هیئت‌علمی: یک مطالعه کیفی. مجله دانشگاه علوم پزشکی قم. ۱۳(۱۰)، 45-34.
هادی، رضا، یوسف، رضاپور و سلمان‌پور، صدیقه (1396). شاخص‌های سنجش کیفیت آموزش عالی براساس مدل کانو در دانشگاه ارومیه. فصلنامه آموزش و ارزشیابی، 9(34): 50-35.
هویدا، رضا (1387). فرایند بهبود کیفیت آموزشی از نظر اعضای هیات علمی دانشگاه‌های استان اصفهان: مقایسه‌ای بر اساس مقیاس AQIP، مجله ایرانی آموزش در علوم پزشکی، 8(1)، 141-132.
Askari, M., Elahimanesh, M., & Parizad, R. (2019). A Comparison Study of Iranian and Japanese educational policy at Elementary level. Strategic Studies of public policy, 9(30): 113-132 [In Persian].
Bowen, Howard, editor. (2018). Investment in learning; The individual and social value of American higher education. eBook published 16 January 2018. New York, Routledge.
Baremani, A., salehi, M., & sadeghi, M. (2011). Factors affecting quality of higher education from the perspective of students at this stage. Educational Management Research, 6(26): 1-24. [In Persian].
Bazargan, A. (2020). Assessing the quality of Iranian higher education from thought to action, Research Institute for Cultural and Social Studies. [In Persian].
Babadi Akasheh, Z. (2014). Quality in the higher education system, Payam-e-Noor Publications. [In Persian].
Bozorginejad, K., & Zarei, R. (2018). Dimensions and quality indicators of schools, the second international conference and the fourth national conference on management and humanities research in Iran, Tehran,
https://civilica.com/doc/713751[In Persian].
Christopher, E. (2018). Quality of higher education; factors that suporrt student success: a discussion paper, available at:
https://www.researchgate.net/publication/328039722.
Chapman, D. W., Weidman, J., Cohen, M., & Mercer, M. (2005). The search for quality: A five country study of national strategies to improve educational quality in Central Asia. International Journal of Educational development, 25(5): 514-530.
Hadi, R., Rezapour, Y., & Salmanpour, S. (2016). Evaluation Indexes in Higher Education Based on Kano`s Model at Urmia University. Journal of Instruction and Evaluation, 9(34): 35-50 [In Persian].
Hoveida, R., & Molavi, H. (2008). Academic Quality Improvement Process from the Viewpoints of Faculty Members of Universities in Isfahan Province: A Comparison Based on Academic Quality Improvement Program (AQIP). Iranian Journal of Medical Education, 8(1):132-141[In Persian].
Hopkins, D. (2015). Improving the quality of education for all: A handbook of staff development activities. Routledge.
Jafari Harandi, R. (2015). The Study of the External Efficiency of Technical and Vocational University During 2009 To 2011 (Case Study: Technical and Vocational Colleges in Yazd Province). Educational Measurement and Evaluation Studies, 5(9): 173-198 [In Persian].
Khadivi, A., Seyyed Kalan, S., Hossein Pour, T., Ahmadi, H., & Tareh Bari, H. (2018). Affecting Factors on Teaching and Education Quality in Farhangian University (Case Study: College of Ardabil). Journal of Instruction and Evaluation, 11(42): 161-185 [In Persian].
Keshti Aray, N., Yosefi, A., & Mosavi, S. (2012). An Investigation of the Fitness between Industrial Needs of Falavarjan City and Technical and Professional Training of Art School for Girls and Boys. Journal of New Approaches in Educational Administration, 3(10):119-138 [In Persian].
Li, S., Yamaguchi, S., & Takada, J. I. (2018). Understanding factors affecting primary school teachers’ use of ICT for student-centered education in Mongolia. International Journal of Education and Development using ICT, 14(1),103-117.
Madani, R. A. (2019). Analysis of Educational Quality, a Goal of Education for All Policy. Higher Education Studies, 9(1), 100-109.
Mehr Alizadeh, Y., Romiani, Y., & Parsa, A. (2014). Investigating the student flow model of the educational guidance course of education in Ahvaz city during the years of the fourth development plan of the country. Educational Planning Studies, 1(2): 27-59 [In Persian].
Mahdiuon, R., pahang, N., & yariqoli, B. (2018). Identifying factors affecting the quality of schools and investigation schools status quo: the mixed method research. Jsa, 5(1): 173-193 [In Persian].
Najafi Doulatabad, S., Amirianzadeh, M., Zarei, R., & Ahmadi, E. (2019). Factors influencing the quality of educational performance of faculty members: A Qualitative Study. Qom University Med Sci Journal. 13(10): 34-45 [In Persian].
Namara, F. (2018). Factors Affecting Provision of Quality Basic Education in Nyagatare District- Rwanda. Journal of African Interdisciplinary Studies. 2(3): 109-119.
Olmos-Gómez, M. D. C., Luque Suárez, M., Ferrara, C., & Olmedo-Moreno, E. M. (2020). Quality of Higher Education through the Pursuit of Satisfaction with a Focus on Sustainability. Sustainability, 12(6):2366.
Ogrinc, G., Davies, L., Goodman, D., Batalden, P., Davidoff, F., & Stevens, D. (2015). SQUIRE 2.0 (Standards for QUality Improvement Reporting Excellence): revised publication guidelines from a detailed consensus process. American Journal of Critical Care, 24(6): 466-473.
Prensky, M. (2014). The World Needs a New Curriculum: It's time to lose the" proxies," and go beyond" 21st century skills"—and get all students in the world to the real core of education. Educational Technology, 1(3): 3-15.
Razban, S., Bagheri, M., & Talkhabi, Y. (2018). The Effect of Multimedia Storytelling on the Educational progress of the Science and Attitude of Elementary students. Information and Communication Technology in Educational Sciences, 8(31): 5-19 [In Persian].
Ridge, N., & Kippels, S. (2019). UNESCO, Education, and the Private Sector: A Relationship on Whose Terms? In Researching the Global Education Industry. Palgrave Macmillan.
Shah, S. F., Ghazi, S. R., Shahzad, S., & Ullah, I. (2015). The Impact of Quality indicators on Quality of Primary Education in The Commonwealth Education Hub Discussion Summary (June 2016), Quality Standards in Education http://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/.
Silaneh, A., Karami, M., & Saeedi Rezvani, M. (2016). Developing the competencies of technical and vocational students through the application of a holistic approach based on the four-component model (4C / ID). Bi-Quarterly Journal of Educational Planning Studies, 2(4): 158-135[In Persian].
Schindler, L., Puls-Elvidge, S., Welzant, H., & Crawford, L. (2015). Definitions of quality in higher education: A synthesis of the literature. Higher Learning Research Communications, 5(3): 3-13.
Turani, H. (2002). A Model for Continuous Quality Improvement in the Elementary Curriculum Process, Quarterly Journal of Education, 66(2001): 47-70 [In Persian].
Uline, C., & Tschannen-Moran, M. (2008). The walls speak: The interplay quality facilities, school climate, and student achievement. Journal of Educational Administration, 46(1): 55-73.
Wagner, D. A., Castillo, N. M., & Zahra, F. T. (2020). Global learning equity and education: looking ahead: Background paper for the Futures of Education initiative. https://unesdoc.unesco.org/ark:/48223/pf0000375000
World Economic Forum. (2020). Schools of the Future, Defining New Models of Education for the Fourth Industrial Revolution. Geneva: World Economic Forum.http://www3.weforum.org/docs/WEF_Schools_of_the_Future_Report_2019.pdf
Yaghoubi, M., & Soltani Zarandi, M.R. (2018). What Factors affect Education Quality in Higher Education? International Journal of Management and Applied Science, 4(2): 84-88.
Zamani, A. (2016). Recognition and Analysis of Factors Influencing the Quality of Education in Higher Education, Journal of Innovation and Value Creation, 11(6): 23-36 [In Persian].
_||_Askari, M., Elahimanesh, M., & Parizad, R. (2019). A Comparison Study of Iranian and Japanese educational policy at Elementary level. Strategic Studies of public policy, 9(30): 113-132 [In Persian].
Bowen, Howard, editor. (2018). Investment in learning; The individual and social value of American higher education. eBook published 16 January 2018. New York, Routledge.
Baremani, A., salehi, M., & sadeghi, M. (2011). Factors affecting quality of higher education from the perspective of students at this stage. Educational Management Research, 6(26): 1-24. [In Persian].
Bazargan, A. (2020). Assessing the quality of Iranian higher education from thought to action, Research Institute for Cultural and Social Studies. [In Persian].
Babadi Akasheh, Z. (2014). Quality in the higher education system, Payam-e-Noor Publications. [In Persian].
Bozorginejad, K., & Zarei, R. (2018). Dimensions and quality indicators of schools, the second international conference and the fourth national conference on management and humanities research in Iran, Tehran,
https://civilica.com/doc/713751[In Persian].
Christopher, E. (2018). Quality of higher education; factors that suporrt student success: a discussion paper, available at:
https://www.researchgate.net/publication/328039722.
Chapman, D. W., Weidman, J., Cohen, M., & Mercer, M. (2005). The search for quality: A five country study of national strategies to improve educational quality in Central Asia. International Journal of Educational development, 25(5): 514-530.
Hadi, R., Rezapour, Y., & Salmanpour, S. (2016). Evaluation Indexes in Higher Education Based on Kano`s Model at Urmia University. Journal of Instruction and Evaluation, 9(34): 35-50 [In Persian].
Hoveida, R., & Molavi, H. (2008). Academic Quality Improvement Process from the Viewpoints of Faculty Members of Universities in Isfahan Province: A Comparison Based on Academic Quality Improvement Program (AQIP). Iranian Journal of Medical Education, 8(1):132-141[In Persian].
Hopkins, D. (2015). Improving the quality of education for all: A handbook of staff development activities. Routledge.
Jafari Harandi, R. (2015). The Study of the External Efficiency of Technical and Vocational University During 2009 To 2011 (Case Study: Technical and Vocational Colleges in Yazd Province). Educational Measurement and Evaluation Studies, 5(9): 173-198 [In Persian].
Khadivi, A., Seyyed Kalan, S., Hossein Pour, T., Ahmadi, H., & Tareh Bari, H. (2018). Affecting Factors on Teaching and Education Quality in Farhangian University (Case Study: College of Ardabil). Journal of Instruction and Evaluation, 11(42): 161-185 [In Persian].
Keshti Aray, N., Yosefi, A., & Mosavi, S. (2012). An Investigation of the Fitness between Industrial Needs of Falavarjan City and Technical and Professional Training of Art School for Girls and Boys. Journal of New Approaches in Educational Administration, 3(10):119-138 [In Persian].
Li, S., Yamaguchi, S., & Takada, J. I. (2018). Understanding factors affecting primary school teachers’ use of ICT for student-centered education in Mongolia. International Journal of Education and Development using ICT, 14(1),103-117.
Madani, R. A. (2019). Analysis of Educational Quality, a Goal of Education for All Policy. Higher Education Studies, 9(1), 100-109.
Mehr Alizadeh, Y., Romiani, Y., & Parsa, A. (2014). Investigating the student flow model of the educational guidance course of education in Ahvaz city during the years of the fourth development plan of the country. Educational Planning Studies, 1(2): 27-59 [In Persian].
Mahdiuon, R., pahang, N., & yariqoli, B. (2018). Identifying factors affecting the quality of schools and investigation schools status quo: the mixed method research. Jsa, 5(1): 173-193 [In Persian].
Najafi Doulatabad, S., Amirianzadeh, M., Zarei, R., & Ahmadi, E. (2019). Factors influencing the quality of educational performance of faculty members: A Qualitative Study. Qom University Med Sci Journal. 13(10): 34-45 [In Persian].
Namara, F. (2018). Factors Affecting Provision of Quality Basic Education in Nyagatare District- Rwanda. Journal of African Interdisciplinary Studies. 2(3): 109-119.
Olmos-Gómez, M. D. C., Luque Suárez, M., Ferrara, C., & Olmedo-Moreno, E. M. (2020). Quality of Higher Education through the Pursuit of Satisfaction with a Focus on Sustainability. Sustainability, 12(6):2366.
Ogrinc, G., Davies, L., Goodman, D., Batalden, P., Davidoff, F., & Stevens, D. (2015). SQUIRE 2.0 (Standards for QUality Improvement Reporting Excellence): revised publication guidelines from a detailed consensus process. American Journal of Critical Care, 24(6): 466-473.
Prensky, M. (2014). The World Needs a New Curriculum: It's time to lose the" proxies," and go beyond" 21st century skills"—and get all students in the world to the real core of education. Educational Technology, 1(3): 3-15.
Razban, S., Bagheri, M., & Talkhabi, Y. (2018). The Effect of Multimedia Storytelling on the Educational progress of the Science and Attitude of Elementary students. Information and Communication Technology in Educational Sciences, 8(31): 5-19 [In Persian].
Ridge, N., & Kippels, S. (2019). UNESCO, Education, and the Private Sector: A Relationship on Whose Terms? In Researching the Global Education Industry. Palgrave Macmillan.
Shah, S. F., Ghazi, S. R., Shahzad, S., & Ullah, I. (2015). The Impact of Quality indicators on Quality of Primary Education in The Commonwealth Education Hub Discussion Summary (June 2016), Quality Standards in Education http://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/.
Silaneh, A., Karami, M., & Saeedi Rezvani, M. (2016). Developing the competencies of technical and vocational students through the application of a holistic approach based on the four-component model (4C / ID). Bi-Quarterly Journal of Educational Planning Studies, 2(4): 158-135[In Persian].
Schindler, L., Puls-Elvidge, S., Welzant, H., & Crawford, L. (2015). Definitions of quality in higher education: A synthesis of the literature. Higher Learning Research Communications, 5(3): 3-13.
Turani, H. (2002). A Model for Continuous Quality Improvement in the Elementary Curriculum Process, Quarterly Journal of Education, 66(2001): 47-70 [In Persian].
Uline, C., & Tschannen-Moran, M. (2008). The walls speak: The interplay quality facilities, school climate, and student achievement. Journal of Educational Administration, 46(1): 55-73.
Wagner, D. A., Castillo, N. M., & Zahra, F. T. (2020). Global learning equity and education: looking ahead: Background paper for the Futures of Education initiative. https://unesdoc.unesco.org/ark:/48223/pf0000375000
World Economic Forum. (2020). Schools of the Future, Defining New Models of Education for the Fourth Industrial Revolution. Geneva: World Economic Forum.http://www3.weforum.org/docs/WEF_Schools_of_the_Future_Report_2019.pdf
Yaghoubi, M., & Soltani Zarandi, M.R. (2018). What Factors affect Education Quality in Higher Education? International Journal of Management and Applied Science, 4(2): 84-88.
Zamani, A. (2016). Recognition and Analysis of Factors Influencing the Quality of Education in Higher Education, Journal of Innovation and Value Creation, 11(6): 23-36 [In Persian].
